بخشی از مقاله
خلاصه
تمرینات تعادلی و قدرتی در بیماران سندرمپتلافمورال به عنوان موثرترین روشدرمانی در کاهش علائم این بیماری عنوان شدهاست. هدف مطالعه حاضر مقایسه تمرینات تعادلی و قدرتی بر روی تعادلپویا و حسعمقی بیماران مبتلا به سندرم-پتلافمورال بود. در این مطالعه 20 بیمار به صورت تصادفیهدفمند به دو گروه قدرت و گروه تعادل تقسیم شدند. هردو گروه به مدت هشت هفته، هفتهای سهجلسه تمرینات مربوط به گروه خود را انجامدادند. تعادلپویا و حسعمقی آزمودنیها در پیشوپسآزمون توسط تستY و دستگاه بایودکس اندازهگیری گردید. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمون تی مستقل در سطح 0/05 استفاده شد. تفاوت معناداری بین تعادلپویا و حسعمقیزانو بین دو گروه یافت شد - . - P<0/05 تعادلپویا در جهتقدامی در گروهتعادل 68/05 6/96 - درمقابل - C.m81 /50 7/58 در مقایسه با گروهقدرت 66/45 9/22 - درمقابل - C.m 70/70 9/75، در جهت خلفیداخلی در گروهتعادل 70/65 7/08 - درمقابل - C.m 82/55 7/61 در-مقایسه با گروهقدرت 69/45 7/81 - درمقابل - C.m 74/85 9/14 و درجهت خلفیجانبی در گروهتعادل 69/2 7/7 - درمقابل - C.m 82/25 7/02 نسبت به گروهقدرت 67/7 8/67 - درمقابل - C.m 72/30 9/52 افزایش بیشتری نشان داد. حسعمقیزانو در گروهتعادل 4/5 1/35 - درمقابل2/83 0/87 درجه - نسبت به گروهقدرت 4/6 2/48 - درمقابل3/46 1/45 درجه - بهبودی بیشتری را نشان داد - . - P<0/05 با توجه به نتایج این تحقیق مبنی بر اثربخشی تمرینات تعادلی بر نعادلپویا و حسعمقی بیماران سندرمپتلافمورال، برای حصول مطلوبترین نتیجه، بهتر است این تمرینات را با تمرینات قدرتی ترکیب کرد.
کلمات کلیدی: بایودکس، تستY، تعادل پویا، حسعمقیزانو، سندرمپتلافمورال
.1 مقدمه
سندرم درد پتلافمورال یک وضعیت اسکلتی عضلانی بوده که خصوصا در بین زنان شایعتر میباشد - 1،. - 2 هر چند که این سندرم را به عنوان یک سندرم چند عاملی میشناسند، اصلیترین دلیل مرتبط با نقص بیومکانیکی بوده که بوسیله اختلال در پایداری پویا در تنه و اندامهای تحتانی در طول فعالیتهای متحمل وزن نظیر بالا و پایین رفتن از پلهها، پریدن و اسکات مشخص میشود - 4،. - 3
بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی اغلب دارای ضعف در عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ هستند - 6،. - 5 ضعف عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ در بیماران پتلافمورال نسبت به افراد سالم نشان داده شده است - . - 7 تمرینات تقویتی عضلات هیپ به عنوان موثرترین روش درمانی برای سندرم درد کشککی رانی عنوان شده است 9 - ،. - 8 همچنین آبنورمالیتی در الگوهای حرکتی اندام تحتانی در طول فعالیتهای تحمل وزن نیز گزارش شده است که خود میتواند به طور مستقیم منجر به ایجاد درد گردد - . - 12
پایداری پویا مفصل زانو را میتوان به عنوان توانایی این مفصل برای حفظ وضعیت پایدار خود در طول حرکات مختلف که منجر به حرکت به سمت خارج یا داخل این مفصل میشود، تعریف کرد - . - 14 پایداری پویا به توانایی کنترل عصبی عضلانی بر روی سگمنتهای مختلف در طول حرکت گفته میشود - . - 15
ضعف در کنترل پویای حرکات اندام تحتانی در بیماران مبتلا به سندرم پتلافمورال گزارش شده است - 10،. - 11 همچنین نقص در پارامترهای عصبی عضلانی از قبیل زمان فعالسازی و فعالیت الکترومایوگرافیک عضلات هیپ نیز در این بیماران بیان شده است - . - 12 سالسیش و همکاران بیان کردند که اصلاح راستای پویای اندام تحتانی به عنوان مهمترین مؤلفه در توانبخشی این بیماران میباشد - - 30، هرچند که تا کنون تنها سه مطالعه به این موضوع پرداخته که دوتای آن ها به اصلاح مکانیسمهای راه رفتن مربوط بوده است - 17،. - 16 مطالعه سوم به مقایسه تمرینات قدرتی عضلات هیپ و تمرینات کنترل اندام تحتانی و تنه با تمرینات قدرتی هیپ به تنهایی پرداخته است - . - 18
ناهنجاری در مکانیزمهای کنترل پویای اندام تحتانی در بیماران با سندرم پتلافمورال نشان داده شده است. هرچند تعداد کمی از مطالعات از تمرینات تعادلی به عنوان یک روش درمانی برای درمان این بیماران استفاده کرده اند. بارتون و همکاران نشان دادند افراد با سندرم درد کشککی رانی ممکن است چندین اختلال در مکانیسم پای خود داشته باشند. این اختلالات شامل تأخیر در اورژن مچ پا، افزایش زاویهی اورژن مچ پا در فاز تماس پاشنه با زمین و کاهش دامنهی حرکتی اورژن مچ پا در قسمت خلفی پا میباشند - . - 19 در مطالعهی دیگری بارتون و همکاران اورژن زودهنگام مچ پا را در بیماران با سندرم درد کشککی رانی نشان دادند - . - 20 در تحقیق دیگری، بارتون و همکاران توانستند افزایش اورژن قسمت خلفی پا را با افزایش چرخش داخلی تیبیا در بیماران با سندرم درد کشککی رانی نشان دهند . - 21 -
عوامل پروگزیمال مفصل پتلافمورال از قبیل ضعف عضلات هیپ و حرکات آبنورمال هیپ و تنه نقش اصلی را در پیشرفت سندرم درد کشککی رانی بازی میکنند - 23،. - 22 شواهد مستحکمی از ضعف عضلات هیپ در بیماران مبتلا به سندرم پتلافمورال نسبت به افراد سالم وجود دارد - . - 24 افراد مبتلا به سندرم درد کشککی رانی در طول فعالیتهای عملکردی، آداکشن و چرخش داخلی هیپ فزاینده نسبت به افراد سالم داشته که با ضعف عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ مرتبط میباشد - 27،26،. - 25 ضعف عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ منجر به ولگوس زانو شده و در پی آن فشار بیشتری را بر روی قسمت خارجی مفصل پتلافمورال وارد میسازد.
مطالعات زیادی به بررسی نقش تقویت عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ در بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی پرداخته اند. در مطالعه ای که خیامباشی و همکاران بر روی بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی انجام دادند، سی و شش بیمار مبتلا به این سندرم به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. یک گروه تمرینات قدرتی عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ و گروه دیگر تمرینات سنتی قدرتی عضلات چهارسرران را انجام دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که تمرینات قدرتی عضلات هیپ بر درد، عملکرد و قدرت عضلات هیپ نسبت به تمرینات چهارسرران بهتر میباشد - . - 8 همچنین دولاک و همکاران گزارش کردند افرادی که تمرینات عضلات هیپ را انجام دادند نسبت به کسانی که تمرینات عضلات چهارسر ران را انجام دادند، کاهش سریع تری را در نشانه های آسیب تجربه کردند - . - 28 طی مطالعات به عمل آمده در مقایسه اثر بخشی تمرینات قدرتی عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ و تمرینات قدرتی عضلات باز کننده زانو، تمرینات قدرتی عضلاتی هیپ نتایج بهتری را در بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی نشان داده است - 32،. - 28
در تحقیقی که در سال 2015 توسط ولید صالح و همکاران انجام گرفت، 60 بیمار مبتلا به سندرم پتلافمورال به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه تمرینات قدرتی عضلات آبداکتور و چرخاننده خارجی هیپ و گروه دیگر همان تمرینات را بعلاوه تمرینات تعادلی انجام دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که گروهی که تمرینات قدرتی و تعادلی را انجام دادند بهبودی بیشتری بر درد و زاویه Q و در نتیجه کاهش علائم این سندرم نشان دادند - . - 29 در واقع تمرینات تعادلی با اصلاح اختلال های عضلانی نظیر زاویه Q میتواند در بهبود علائم این بیماری اثر گذار باشد. همچنین تمرینات تعادلی بر روی یک پا میتواند باعث تقویت عضلات آبداکتور و اکسترنال روتیتور هیپ شده و بعلاوه هماهنگی عصبیعضلانی را در مفاصل هیپ، زانو و مچ پا بالا ببرد. این تمرینات به دلیل درگیر کردن عضلات اندام تحتانی و به خصوص عضلات ساق و مچ پا میتواند در تصحیح راستای مفصل مچ پا اثرگذار بوده و بتواند در بهبود علائم بیماران با درد کشککی رانی مؤثر باشد. تمرینات تعادلی به دلیل اصلاح وضعیت ولگوس پاشنه پا میتواند با اثر گذاری بر روی زنجیره اندام تحتانی بر کاهش علائم سندرم درد کشککی رانی مؤثر باشد. تا کنون تحقیقی در رابطه تا مقایسه تمرینات تعادلی و قدرتی هیپ در بیماران مبتلا به سندرم پتلا فمورال صورت نگرفته است؛ لذا محقق سعی در مقایسه تأثیر تمرینات تعادلی و قدرتی بر تعادل پویا و حس عمقی بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی دارد.
.2 مواد و روش ها
نوع تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی و مقایسهای میباشد. بدین منظور 20 نفر مبتلا به سندرم درد کشککی رانی با تشخیص پزشک متخصص وارد تحقیق شده و به صورت تصادفی هدفمند به دو گروه تمرینات تعادلی و تمرینات قدرتی تقسیم شدند. نشانه سندرم کشککی رانی در بیماران درد غیر لوکالیزه و مبهم در بخش قدام و اطراف زانو بوده که خصوصاً در فعالیت هایی نظیر بالا و پایین رفتن از پله ها تشدید میشود. بیماران این تحقیق دارای آسیب قبلی، جراحی یا بیماری خاص نبوده و در طول دوره تمرین، درمان دارویی یا درمان طبی دیگری دریافت نمی کردند. گروه تعادل - میانگین± انحراف استاندارد سن 44/10±3/07 سال، قد 168/6±8/21 سانتی متر و وزن 67/2±7/63 کیلوگرم - وگروه قدرت - میانگین±انحراف استاندارد سن 42/9±2/88 سال، قد 166/8±9/21 سانتی متر و وزن 64/1±8/67 کیلوگرم - به مدت هشت هفته، هفتهای سه جلسه پروتکل مربوط به خود را انجام دادند. هر جلسه تمرین شامل 5 تا 10 دقیقه گرم کردن، 20 دقیقه تمرین و 5 دقیقه سرد کردن بود. همچنین آزمودنی ها مجاز به شرکت در فعالیتهای ورزشی دیگری در طول دوره درمان نبودند. ×
پس از تقسیم بیماران به دو گروه، آزمون تعادل Y برای اندازه گیری تعادل پویا و حس عمقی زانو با استفاده از دستگاه بایودکس - مدلpro System 3، ساخت کشور امریکا - استفاده گردید. تست تعادل Y در چند صفحه انجام شده و یک آزمون روا برای اندازه گیری تعادل عملکردی و پویا میباشد - . - 13 این تست بدین صورت انجام می شود که فرد با چشمان بسته بر روی محل تلاقی خطوط ترسیم شده بر روی زمین می ایستد و سپس یک پا را بالا آورده و تعادل خود را حفظ می کند. وی باید پای خود را بر روی این سه خط - خطوط قدامی، خلفی داخلی و خلفی جانبی - تا جایی که میتواند
