بخشی از مقاله
چکیده
تعداد 14 بزغاله نر اخته شده نژاد مهابادي با میانگین سنی و وزنی 6 ماه و 21 کیلوگرم در ابتداي دوره پرواربندي - روز اول - مورد استفاده قرار گرفت و در 32 روز پایانی دوره پرواربندير باساس طرح کاملاً تصادفی براي ارزیابی تأثیر مکملسازي بتاآگونیست زیلپاترول هیدروکلرید در سطح 0/2 میلی گرم بر کیلوگرم وزن زنده بر فراسنجههاي خونی مورد استفاده قرار گرفتند. بزغالهها با جیره بر پایه % 15/2 پروتئین و 2/35 انرژي قابل متابولیسم تغذیه شدند.
به منظور بررسی فراسنجه هاي خونی مثل گلوکز، کلسترول و تري گلیسرید در ابتدا و انتهاي دوره زمان مکمل سازي خونگیري صورت گرفت `و به روش اسپکتوفوتومتري مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بجز کلسترول خون که کاهش معنیداري در تیمار زیلپاترول داشت، سایرفراسنجههاي خونی ذکر شده تفاوت معنی داري با گروه شاهد نداشتند و در نتیجه اضافه کردن زیلپاترول در جیره بزغاله هاي پرواري تأثیري بر سطوح پلاسمایی روي این دو متابولیت خونی نداشت.
مقدمه
زیلپاترول هیدروکلرید Zilmax - ،شرکت اینتروت آفریقاي جنوبی - نوعی آگونیست گیرنده بتا- 2 از نوع دوم می باشد که استفاده آن در سال 2006 در ایالات متحده آمریکا قانونی شد . . - NADA 141-256 FDA - با وجود این مصرف این
ترکیب به همراه سایر ترکیبات مشابه در اتحادیه اروپا منع قانونی دارد. این ترکیب به همراه اغلب بتاآگونیستها سبب تأثیر در فرایندهاي مختلف فیزیولوژیکی در پستانداران به ویژه سبب رشد سلولهاي ماهیچه اسکلتی و کاهش چربی لاشه میشود.
اثر بتاآگونیست ها بر روي هورمون هاي متابولیکی و در مطالعات مختلف نتایج گوناگونی را در بر داشته است. به طوري که با انجام برخی مطالعات در زمینه کاربرد برخی از بتاآگونیست ها در حیوانات نشان داده است که این ترکیبات تاثیر معنی داري در غلظت متابولیت هاي خونی ندارد
با این حال در برخی دیگر نتایجی متفاوت از مطالعه خویش ارائه کردند بهطوريکه شاهد افرایش و یا کاهش تراکم گلوکز، کاهش سطح کلسترول و افرایش و یا کاهش غلظت تريگلیسرید خون شد - - 15-12 ,10 ,8-4 ,2 ,1 به نظر می رسد که مقدار بهینه مصرف زیلپاترول در گاو و گوسفند 0/2 میلیگرم در کیلوگرم به ازاي وزن زنده در یک سوم پایانی دوره پروار می باشد.
مصرف زیلپاترول برخلاف اغلب بتاآگونیست ها که سبب ایجاد حساسیت هایی مصرفکننده نهائی - انسان - میشود، سریعاً در بدن متابولیزه شده و از بدن دام پاك می شود.طالعاتم اشاره شده غالباً در گاو ، گوسفند و خوك انجام شده است و مطالعه خاصی در مورد بررسی این متابولیت ها در بز وجود ندارد. بنابراین هدف از تحقیق اخیر، بررسی این موارد در بزغاله نر اخته شده است.
مواد و روشها
از بین بزغاله هاي نر موجود در ایستگاه آموزشی – پژوهشی دانشگاه تهران تعداد 14 بزغاله با میانگین وزنی-4/4 23/1 انتخاب و دو ماه بعد از اخته سازي به روش کش اندازي و حصول اطمینان از تحلیل بیضهها همچنین سلامت عمومی دام، در جایگاههاي انفرادي قرار گرفتند.
جیره پایه - جدول - 1 با استفاده از نرمافزار CNCPS گوسفندي متوازن شده ومقدار انرژي طبق انرژي قابل متابولیسم و پروتئین خام جیره ها در نظر گرفته شد. طرح مورد استفاده در این مطالعه کاملا تصادفی - CRD - با 2 جیره آزمایشی و 7 تکرار در هر جیره بود. در تمام طول دوره پروار 94 روزه خوراك مصرفی دو بار در روز در ساعتهاي 8 صبح و 3 عصر داده شد. در روز هاي 60 و 90 دوره پروار که به ترتیب مقارن با روز قبل و بعد از مکملسازي زیلپاترول هیدروکلرید در جیره این بزغاله ها بود، قبل خوراكدهی صبح در ساعت 7/30 به مقدار 5 میلی لیتر خون با استفاده از لوله هاي تحت خلا حاوي هپارین از سیاهرگ وداجی بزغاله ها7/30 صبح گرفته شد و پس از نگه داري در دماي 4 درجه سانتیگراد طی مدت 1 ساعت از زمان خونگیري به آزمایشگاه مرکزي گروه علوم دامی دانشگاه تهران انتقال داده شد. سپس با استفاده از سانتروفیوژ یخچال دار با دور g 3000 در دقیقه در مدت 15 دقیقه پلاسماي خون جدا شد.
پلاسماي جداشده تا زمان آنالیز در دماي -20 درجه سانتی گراد نگهداري شد. در زمان آنالیز گلوکز با استفاده از کیت تشخیص کمی گلوکز از شرکت پارس آزمون، تري گلیسرید و کلسترول با استفاده از کیتهاي تشخیص کمی تريگلیسرید و کلسترول شرکت Human به روش اسپکتوفوتومتري با طول موج 546 انجام شد. دادههاي حاصل با کمک نرمافزار SAS با استفاده از رویه Mix انجام شد. بدلیل متفاوت بودن وزن اولیه و همچنین تفاوت در هریک از متابولیت هاي خونی در ابتداي روز 60 دوره پرواربندي بزغاله ها تجزیه کوواریانس انجام شد. و میانگین ها با آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند.
نتایج نتایج نشان داد که در اثر مصرف زیلپاترول در طی 32 روز پایانی دوره پرواربندي سطح کلسترول پلاسماي خون نسبت به شاهد کاهش معنی داري یافت 103/46 - در مقابل . - 121/63mg/dl در مقابل، سطوح گلوکز و تريگلیسرید همانند کلسترول تغییرات معنیداري نشان ندادند؛ به طوري که گلوکز با وجود کاهش غلظت پلاسمایی در تیمار زیلپاترول، از نظر آماري تفاوت معنیداري مشاهده نشد . تريگلیسرید نیز پلاسماي خون نیز با وجود کاهش عددي در تیمار زیلپاترول از نظر آماري معنیدار نبود
بحث
نتایج حاصل از این تحقیق با توجه به جدید بودن مطالعه از لحاظ نوع حیوان پرواري و نبود منابع چندان قابل مقایسه در مورد بزغاله هاي پرواري میتواند قابل تأمل میباشد. با توجه به نتایج ذکر شده از میان متابولیت هاي مورد اندازه-گیري در پلاسماي خون بزغاله هاي پرواري موجود در طرح تنها کلسترول خون از نظر آماري معنیدار شد که این نتیجه با مطالعات محمدي و همکاران - 2008 - بر روي میش، ابوالقاسمی و همکاران 1385 بر روي جوجه گوشتی و اباذري همکاران - 1385 - بر روي میش مطابقت و با مطالعات انصاري پیره سرایی و همکاران بر روي مرغ گوشتی، ضمیري و همکاران - 2005 - بر روي میش تطابق نداشت.
سطح تري گلیسرید در این تحقیق با وجود کاهش نسبت به گروه شاهد، تغییر معنیداري نداشت که با آزمایش کیم و همکاران - 1989 - بر روي بره مطابقت داشت و با مطالعات انصاري پیره سرایی و همکاران محمدي و همکاران - 2006 - همکاران ضمیري و همکاران - 2005 - ، نوروزي و همکاران - 2008 - بر روي بره ، ابوالقاسمی و همکاران - 1385 - و اباذري همکاران - 1385 - تطابق نداشت.
همچنین گلوکز به مانند تريگلیسرید عملکردي مشابه نداشت و با مطالعات کیم و همککاران بر روي بره - 1989 - مطابقت و با آزمایشات کولومپ و همکاران - 2000 - بر روي گاو نر، ابوالقاسمی و همکاران - 1385 - ، مولونی و همکاران - 1995 - بر روي بره ، نوروزي و همکاران 2008، واریس و همکاران - 1990 - بر روي خوك، جانس بر روي ماهی قزل آلا و همکاران - 2005 - و انصاري پیره سرایی - 2005 - و همکاران تطابق نداشت.اثر آگوونیست هاي بتا روي خود گیرنده هاي خود سبب القاي یک سري از واکنش هاي درون سلولی می شود.
آدنوزین مونو فسفات حلقوي - - cAMP از جمله ترکیباتی است که نقشی اساسی در اعمال درون سلولی از جمله فرآیند هاي لییپولاتیکی بازي میکند. به طوري که با افزایش غلظت cAAMP درون سلولی سبب افزایش بیان لیپاز حساس به هورمون می شود که این هورمون سهمی مهم در تجذیه لیپیدها انججام می دهد. از طرفی افزایش cAMP سبب مهار تولید کلسترول از طریق افزایش ترکیبات کتونی می شود. در نتیجه میتوان عنوان کرد که کاهش کلسترول خون در مطالعه اخییر محدوث چنین فرآیند درون سلولی قرار گرفته شده است .
نتیجه
با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد که مکملسازي زیلپاترول هیدرووکلرید در جیره بزغالههاي نر پرواري سبب کاهش سطوح کلسترول خون در بزغاله نر پرواري می شود هر چند تاثثیر ملموسی در تغییر غلظت گلوکز و
تريگلیسرید مشاهده نشد.