بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای پر رقابت کنونی، بهرهوری بعنوان یک فلسفه و دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود، مهمترین هدف هر سازمانی را تشکیل میدهد. مدیریت دانش سعی دارد تا با ایجاد ساختار مناسب و زیر ساختهای تکنولوژیکی لازم در سازمان و با محور قرار دادن انسان و آمادهسازی او بعنوان دانشکاران با تولید و استفاده صحیح از منبع دانش به اهداف سازمانی دست یابد، تا از این طریق ضمن آماده سازی خود برای گذر از عصر صنعتی به عصر دانشی، بتواند سازمانی بر پایه دانش را بنا گذارد. رسالت مدیریت و هدف اصلی مدیران هر سازمان استفاده مؤثر و بهینه از منابع و امکانات گوناگون چون نیروی کار، سرمایه، مواد، انرژی و اطلاعات میباشد. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست و توجه به مقوله بهرهوری نقشی بسزا در توسعه آن دارد. یکی از حوزههایی که با بهرهگیری از فناوری اطلاعات، دچار تحول بنیادین شده است، حوزه آموزش است با توجه به نقش اساسی فناوری اطلاعات در ابعاد مختلف آموزش مانند: آموزش مجازی، بهینهسازی انجام امور مختلف آموزش، سازمانها با بهرهگیری از فناوری اطلاعات، امکان اجراء مؤثر آموزهها و انجام مؤثر فرآیندهای مختلف آموزشی بمنظور تحقق اهداف سازمان را خواهند داشت. در این مقاله سعی گردیده تا نقش و مزایای نوین مدیریت دانش و فناوری اطلاعات در بهرهوری و آموزش نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد.
مقدمه
تغییرات سریع و تحولات تکنولوژیکی سالهای اخیر، موجب افزایش سطوح رقابت در جهان امروز شده است. در عصر اطلاعات و فناوری رقابت به گونه ای شدید است که چنانچه سازمانی در شرایط ثابت و ستاای باقی بماند و خود را تغییر ندهد مطمئناً شکست خواهد خورد. ابداع روشها و تکنیکهای جدید آموزشی نیروی انسانی برای کنترل هزینهها، بهبود کیفیت و رضایت مشتریان و اربابان رجوع و ارائه راهحلهای جایگزین برای انجام طرحها و پروژهها یک اقدام ضروری در فرآیندهای جدید مدیریتی میباشد در دنیای امروز اطلاعات نه تنها بعنوان یکی از منابع و داراییهای اصلی سازمانها شناخته میشود بلکه در حکم وسیله و ابزاری برای مدیریت اثر بخش بر سایر منابع و داراییهای سازمان نیز محسوب میشود و لذاء از اهمیت و ارزش ویژهای برخوردار گشته است. در یک تقسیمبندی، دانش به دو نوع آشکار و نهان تقسیم میشود. دانش آشکار به شکل دقیق و روشن اظهار میشود و مطلب پوشیدهای باقی نمیگذارد و در شرایط محیط کاری به شکل کامل، آزادانه و بدون قید و شرط ابراز میگردد. در حالی که دانش نهفته به شکل واضح بیان نمیگردد ولی درک میشود، این نوع از دانش، غالباً به شکل دانش شخصی است که در تجربیات فرد نهفته است و عوامل غیر عینی مانند: عقاید شخصی، دیدگاه ها و ارزش هارا در بر میگیرد. سازمانهایی که اساسشان یادگیری است سعی دارند کارشان را بهتر انجام دهند. از دید آنها یادگیری بهترین راه بهبود عملکرد در آینده است. در این راستا تکنولوژی امکان استفاده بهتر از دانش را فراهم آورده است، اما نباید این نکته را از نظر دور داشت که نیروی انسانی محور اصلی مدیریت دانش است و در نتیجه مدیران باید سیستمهایی را طراحی کنند که با نیازهای کارکنان هماهنگی داشته باشد. همچنین آموزش لازم را برای استفاده از سیستم ها و مزایای مشارکت در دانش به شکل مستمر فراهم آورند، مشکلات بالقوه رفتاری مانند: بی میلی به مشارکت در دانش و یا صرف وقت برای روزآمد کردن بانکهای اطلاعاتی را مدنظر قرار دهند و در نهایت کارکنانی را که نسبتبه یادگیری مستمر تعهد دارند تشویق و از آنها قدردانی کنند. از سوی دیگر با توجه به این که بهرهوری بعنوان یک فلسفه و دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود، مهمترین هدف هر سازمانی را تشکیل میدهد و میتواند همچون زنجیرهای فعالیتهای کلیه بخشهای جامعه را در بر گیرد بطوری که رسالت مدیریت و هدف اصلی مدیران هر سازمان استفاده مؤثر و بهینه از منابع و امکانات گوناگون چون نیروی کار، سرمایه، مواد، انرژی و اطلاعات میباشد، بنابراین شناخت رابطه بین بهرهوری و فناوری اطلاعات در سازمانها امری ضروری بنظر میرسد. استراتژیک دانش، امری سخت و بعضاً غیر ممکن است. از این رو مدیریت دانش در چند سال اخیر به صورت جدی در دستور کار دانشمندان علم مدیریت و نیز سازمانهای پیشرو قرار گرفته است. اما از آنجایی که منبعی پر ارزش برای کشورها و سازمانها بحساب میآید، میزان رشد و توسعه آن به سرعت در حال تبذیل شدن به شاخصی در توسعه یافتگی کشورها است. رشد دانش و آگاهی عمومی و گسترش همه جانبه تحولات در جوامع ملی و محیط جهانی از سرعت، وسعت و شدت بیشتری برخوردار گردیده است. فناوری اطلاعات در همه سیستمهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مدیریتی جنبه کاربردی پیدا نموده و پیشروان توسعه خدمات و سیستمهای مبتنی بر فناوری در محیط های مجازی و غیرمجازی شده است. لذاء فناوری اطلاعات در طراحی و برنامهریزی، اجراء، یادگیری، ارزشیابی آموزشی و ساختار آموزش نقش مؤثری دارد. با توجه به تعاریف مختلفی که از مدیریت دانش به عمل آمده است میتوان مدیریت دانش را به عنوان فرآیند جمعآوری، سازماندهی و ذخیرهسازی تخصصها و تجربههای سازمانی از جاهایی که وجود دارد و توزیع آنها در جاهایی که میتواند به بهبود و تغییر ادراکات و عملکرد کارکنان سطوح مختلف سازمان یا ایجاد درآمد بیشتر و بطور کلی ایجاد ارزش برای سازمان کمک کند، تعریف نمود. در این مقاله سعی گردیده تا نقش و مزایای نوین مدیریت دانش و فناوری اطلاعات در بهرهوری و آموزش نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد.
روش تحقیق
هر محقق روش تحقیق خود را با توجه به ماهیت تحقیق و هدف با اهدافی که در نظر دارد انتخاب میکند. با توجه به توضیحات ذکر شده و موضوع پژوهش حاضر روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات بر مبنای مطالعه اسنادی و با استفاده از کتب، مقالات، نشریات، مجلات معتبر و مراجعه به سایتهای مرتبط با موضوع تحقیق صورت گرفته است - حاجی امیری، . - 1392 برای شناخت موانع جهانی شدن و توسعه فناوری اطلاعات و مدیریت دانش در نظام سازمان و مدیریت ایران و در پاسخ به این سئوال که نقش فناوری اطلاعات در مدیریت دانش و آموزش منابع انسانی چیست؟