بخشی از مقاله
چکیده:
هدف این پژوهش، بررسی اثرات افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی و مکانیزم های حاکمیت شرکتی بر هزینه بدهی در شرکتها است. این پژوهش از نوع مطالعه کتابخانهای و تحلیلی- علی بوده و مبتنی بر تحلیل دادههای تابلویی - پانل دیتا - است. در این پژوهش اطلاعات مالی 98 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1386 تا 1391 بررسی شده است 588 - شرکت - . برای تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمدهی پژوهش از نرمافزارهای Spss 20، Eviews 7 و استفاده شده است. نتایج تحقیق در ارتباط با رد فرضیه اول پژوهش نشان داد که هیچ رابطه خطی بین متغیر افشا شاخص های کلیدی عملکرد مالی و مکانیزم-های حاکمیت شرکتی وجود ندارد.
در ادامه با توجه به تجزیه و تحلیل های صورت گرفته در ارتباط با تایید فرضیه دوم پژوهش به این نتیجه رسیدیم که مدل معنادار بوده و یک رابطه خطی معناداری بین متغیرهای هزینه بدهی و مکانیزم های حاکمیت شرکتی و افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی وجود دارد. به عبارت دیگر با افزایش متغیرهای سود آوری و اندازه هیات مدیره، هزینه بدهی کاهش مییابد و بالعکس. و همچنین برای متغیر اندازه شرکت ضریب مدل مثبت مدل نشان میدهد که با بزرگ شدن اندازه شرکت هزینه بدهی شرکت نیز افزایش می-یابد و با کوچک شدن اندازه شرکت، هزینه بدهی نیز کاهش مییابد. با توجه به تجزیه و تحلیلهای صورت گرفته نتیجه گرفتیم که بین افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی، استقلال هیات مدیره و هزینه بدهی هیچ رابطه معناداری وجود ندارد. - به ترتیب فرضیه فرعی شماره یک و دو - هم چنین مدل اول نیز نشان میدهد که بین استقلال هیات مدیره و افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی هیچ رابطه معناداری وجود ندارد - فرضیه فرعی شماره سه - .
واژگان کلیدی: افشا، شاخصهای کلیدی عملکرد مالی، کمیته حسابرسی، هزینه بدهی، هیئت مدیره
مقدمه
واحدهای تجاری جهت تداوم فعالیتهای خود نیازمند سرمایه در گردش و به منظور توسعه فعالیتها و افزایش سودآوری ناچار به سرمایهگذاری جدید میباشند. این دو نیاز واحد تجاری، به واسطه تامین مالی مرتفع میگردد. تامین مالی از دو روش انتشار اوراق سهام و ایجاد بدهی امکانپذیر است. بکارگیری هریک از این منابع یا ترکیبی از هر دو نشاندهنده الگوی ساختار سرمایه شرکت است - هاری بهادر،. - 2006 هریک از روشهای تامین مالی دارای مزایا و معایب خاص خود میباشند، استفاده از منبع حقوق صاحبان سهام، معمولا موجب کاهش بازده سهام میشود و راهکار ایجاد بدهی، علیرغم اینکه در ابتدا ارزش شرکت را افزایش میدهد، ولی استفاده بیش از حد آن، منجر به افزایش ریسک مالی، بازده مورد انتظار سهامداران و وام دهندگان، نرخ مؤثر بدهی و هزینه مالی شرکت میگردد. با افزایش بدهی، میزان ریسک نیز افزایش مییابد و در نتیجه بازار، نرخ بهره بالاتری را برای بدهیها مطالبه مینماید - هاری بهادر،. - 2006
همانطور که گفته شد ساختار سرمایه شرکت عمدتاً متشکل از سهام و بدهی است. این منابع مالی منجر به تضاد منافع در سازمان میشوند که از عدم تقارن اطلاعاتی میان مدیران، سهامداران و اعتبار دهندگان ناشی میشود. نظریه سازمان، چارچوب مفیدی را برای توضیح ساختار سرمایهای شرکت ارائه میکند. در حقیقت انتشار سهام و اوراق قرضه، هزینههایی را برای سازمان به بار میآورند که به ترتیب از عدم تقارن اطلاعاتی میان سهامداران و مالکان و یا مدیران و اعتبار دهندگان سرچشمه میگیرند - جینس و مک بینگ، . - 1976
پژوهش حاضر با شناخت و بررسی تاثیر شاخص های کلیدی عملکرد مالی و مکانیزم های حاکمیت شرکتی بر هزینه بدهی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مبانی کاربردی برای بازیگران بازار سرمایه شامل سرمایهگذاران بالقوه و بالفعل و..... فراهم خواهد نمود. بدیهی است که به دنبال انجام هر تحقیقی تلاش بر ایناست نتایج بهدست آمده مورد استفاده علاقمندان قرار بگیرد تا در اتخاذ تصمیمات موثر کارا و اثر بخش باشد، لذا این تحقیق نیز مستثنی از این امر نخواهد بود. از طرف دیگر نتایج تحقیقات برای خود مدیران شرکتها نیز قابل توجه خواهد بود تا نتایج مثبت بیشتری را رقم بزنند.
فرضیات اصلی و فرعی تحقیق به صورت ذیل می باشد:
-1 بین مکانیزمهای حاکمیت شرکت و افشا شاخصهای کلیدی رابطه مستقیم وجود دارد. -2 بین مکانیزمهای حاکمیت شرکتی و افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی و هزینه بدهی رابطه مستقیم وجود دارد. -3 فرضیات فرعی: -4 بین افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی و هزینه بدهی رابطه مستقیم وجود دارد. -5 بین استقلال هیات مدیره و هزینه بدهی رابطه مستقیم وجود دارد.
-6 بین استقلال هیئت مدیره و افشا شاخصهای کلیدی عملکرد مالی رابطه مستقیم وجود دارد. در این تحقیق تاکید بر تضاد منافع میان وام دهندگان و سهامداران یا مدیران به نمایندگی از طرف سهامداران به این خاطر است که وام، منبع مهم تامین سرمایه شرکتهاست. در نوشتهها عمدتاً عدم تقارن اطلاعاتی میان مدیران و سهامداران بررسی شدهاست و به عدم تقارن اطلاعاتی میان وام گیرندگان و وام دهندگان توجه چندانی نشده است بنابراین، بررسی دقیق تر
هزینه های بدهی سازمان مهمتر است.
امروزه در اهمیت و جایگاه حاکمیت شرکتی برای موفقیت شرکتها تردیدی نیست چرا که این موضوع با توجه به رخدادهای سالهای اخیر و بحرانهای مالی شرکتها اهمیتی بیش از پیش یافته است. بررسی علل و آسیب شناسی فروپاشی برخی از شرکتهای بزرگ مانند انرون و ورلدکام که زبانهای کلانی به ویژه برای سهامداران داشتهاست، بیانگر وجود ضعف در سیستم-های نظام حاکمیت شرکتی آنها بوده است. نتایج تحقیقات نشانمیدهد که حاکمیت شرکتی میتواند باعث ارتقای استانداردهای تجاری شرکتها، تشویق، تأمین و جذب سرمایهها و سرمایهگذاران و بهبود امور اجرایی آنها شده و یکی از عناصر اصلی در بهبود کارآیی اقتصادی شرکتهاست، چرا که ناظر بر روابط ارگانیک بین سهامداران، هیئت مدیره، مدیران اجرایی و سایر ذینفعان آنهاست - حساس یگانه، - 1385 امروزه، اساس ضعف حاکمیت شرکتی، تمرکز بیش از حد قدرت در بخش های بالای مدیریتی است. متعادل سازی و یکسان سازی این قدرت پیش نیاز کنترل کلاه برداری مدیران و ارتقای صحیح گزارشهای سرمایهگذاری است.
پیشینه پژوهش
ساختار سرمایه
به ترکیب منابع مالی گوناگون هر شرکت، ساختارسرمایه میگویند. در بررسی ساختارسرمایهی شرکتها تلاش میشود تا ترکیب منابع مالی مختلف مورد استفاده آنها در تأمین مالی فعالیتها وسرمایهگذاری-های مورد نیاز، تبیین شود و نیز، میتوان گفت که هدف از تعیین ساختار سرمایه مشخص کردن ترکیب منابع مالی هر شرکت به منظور بیشینه سازی ثروت سهامداران آن است ؛ زیرا از آنجا که هزینه ی سرمایه شرکت تابعی از ساختار سرمایه آن تلقی میشود، انتخاب ساختار سرمایه مطلوب موجب کاهش هزینهی سرمایهی شرکت و افزایش ارزش بازار