بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش، » بررسی میزان تاثیر پذیري منظر شهري بر کیفیت زندگی شهروندان« در نظر گرفته شده است و روش تحقیق توصیفی و از نوع زمینه یابی است. جامعه آماري کلیه شهروندان در دسترس ومسئولین شوراي اسلامی و کارشناسان مرتبط با این موضوع به تعداد 500 نفروحجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 217 نفر،که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند.در تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و استباطی از طریق نرم افزار spssاستفاده شده است.نتایج پژوهش به شرح ذیل می باشد:تاثیر فضاي سبز، فرهنگ و رفتار نیک شهروندان درکیفیت بخشی زندگی شهروندان بیشتر از حد متوسط است.و همچنین تاثیر یکپارچگی بصري و ساختاري مجموعه ي ساختمان ها، خیابان ها، بلوارها، پارکینگ هاي طبقاتی، مکان هاي استراحت علائم راهنمایی و رانندگی درکیفیت بخشی زندگی شهروندان بیشتر از حد متوسط است.
واژههاي کلیدي: منظر شهري ، کیفیت زندگی، مبلمان شهري.
-1 مقدمه
امروزه یکی از مهم ترین مسایلی که نظر معماران، برنامه ریزان وطراحان شهري را به خود جلب کرده، مسئله لزوم ارتقاي کیفیت دیدو منظر شهري در چارچوب مؤلف ههاي بصري- زیباشناختی کیفیت محیط است. فضاهاي شهري به عنوان محیطی که رفتارهاي عمومی انسان ها در آن جریان دارد، همواره در تعامل دو طرفه با انسان است. بنابراین، فضاهاي شهري به عنوان بستري براي فعالیت هاي عمومی انسان باید از یک طرف به راحتی قابل درك و از طرف دیگر باید ایمن باشد. از آنجا که ادراك بصري مهم ترین نوع ادراك محیط و فضاهاي شهري است، لزوم توجه به قابلیت ادراك بصري بالا - خوانایی - و کاستن از فشارهاي بصري مانند آلودگی بصري، نورپردازي نامناسب، ترکیب نامناسب رنگ ها و ... به منظور تأمین سلامت و ایمنی فضاهاي شهري را بیش از پیش آشکار می کند .
درك شهروندان از منظر شهر و ایجاد خاطره جمعی شهروندان است.چگونگی ایجاد فضاهاي جمعی درون شهر علاوه بر افزایش کیفیت زندگی شهروندان، در رسیدن به اهداف توسعه پایدار در شهرها نیزسهیم است و بنابراین برقراري پیوند میان اکوسیستم طبیعی وبافت انسان ساز در شهرها مسئله اي اساسی است - پورجعفر، تقوایی و صدقی،. - 66 :1388نکته دیگر اینکه کیفیت زندگی مفهومی است بسیار انتزاعی که نمیتوان براي آن تعریفی جامع و مانع ارائه داد و به طور کلی تعریف مفهومی آن چندان ساده نیست ولی بر حسب نیاز میتوان براي آن تعاریف عملیاتی ارائه کرد.بطور کلی نیز میتوان گفت که مفهوم »کیفیت زندگی شهري« و یا »کیفیت محیط زندگی« با هدف اصلاح و تکامل مفهوم توسعه از توسعه صرف کمی و اقتصادي به توسعه پایدار شهري مطرح و مورد توجه قرارگرفت.
مطالعات اولیه در مورد کیفیت زندگی شهري به صورت قابل ملاحظهاي در شهرها و کشورهاي توسعه یافته، در حال توسعه و در حال صنعتی شدن جدید از دهه 1970 به بعد مورد توجه جدي قرار گرفته است. تحقیقات وتلاشهاي پیشین دراین زمینه ازدانش پژوهان جهان غربی که دررشتههاي مختلفی ازقبیل جامعه شناسی وروانشناسی مشغول فعالیت بودهاند آغازشده است - بمانیان و محمودي نژاد،. - 109 : 1387 در یک نگاه کلی و عمیق، بررسی چشم انداز شهري به نوعی با ساختار شهر، سیماي شهر و نماي ساختمان ها ارتباط دارد. بدین معنی که چشم انداز شهري و زیبایی شناسی شهري، مفاهیمی است که رابطه مستقیمی با ریخت شناسی و پیکره شهر،حجم ساختمان هاو فرم معماري آنها دارد.
منظر فضاهاي شهري با پاسخ دهی به مسایل اکولوژیکی، رفاهی، اقتصادي نقش اساسی در عملکرد، زیباشناختی عینی، زیباشناختی ذهنی و ادراکی و زیست محیطی را برعهده دارد.اگر چه مطالعات متعدي بر روي طراحی ومنظر شهري انجام شده است واکثر این تحقیق هادر مواردي به بررسی منظر شهري و مهندسی و فضاي سبز شهري پرداخته - کیانی ،1390 ،بی نیاز ، 1389، شاهقلی ، 1389 ، زنگی آبادي ، 1386، مخلص ، 1390 ، گلکار ، 1389،سلطانی ،1390،محدثی ،1389،متولی 1389 - و کمتر به موضوعات منظر شهري و کیفیت زندگی شهري پرداخته شده است .از این رو این تحقیق می تواند این کمبود را جبران نمایدوباتوجه به شهر ساري به عنوان مرکزاستان با اجراي این تحقیق و نتایج حاصله می توانیم راه حل هاي علمی و راه گشا در تحقق اهداف به انجام رسانیم .با اشاره به مطالب فوق محقق در صدد پاسخ به این سئوال می باشد که آیامنظر شهري بر کیفیت زندگی شهروندان تاثیرگذارمی باشد؟
-2چارچوب نظري پژوهش
منظر شهري نیز بعنوان یک شاخص و نماد درجه و کیفیت تمدن و روحیات جمعی هر ملت و قومی حاصل تصمیمات و تصورات مردم آن شهر است و منظر شهري حاصل عمل ارادي و نه محصول اتفاقی یا خارج از حیطه قوانین و قواعد انسان فهم است. با وجود اینکه امروزه دیگر بر تصور »خارج از اراده انسانی بودن شهر« پافشاري نمی شود و تقریًبا همگان با نظر بیکن هم عقیده اند اما هنوز تصور دیگري با قوت و قدرت پابرجاست و آن تحلیل و تفسیر شهر و منظر شهري بدون توجه به انسان هم به عنوان سازنده آن و هم بعنوان ادراك کننده آن است - منصوري،1384،ص. - 17
-3ادراك منظر شهري
