بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر به بررسی میزان تاثیر آموزش ضمن خدمت بر دانش بانکی کارکنان و عملکرد شعب بانک کشاورزی استان هرمزگان بر اساس مدل کارت امتیاز متوازن - - BSC پرداخته است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان بانک کشاورزی استان هرمزگان به تعداد 257 نفر بوده است که از این تعداد با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان 155 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. جهت جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه محققساخته استفاده شده، برای سنجش اعتبار پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برابر با 0/77 برآورد شده است.
روش آماری جهت تجزیه و تحلیل داده ها آزمون تی تک نمونهای بوده است. نتایج پژوهش نشاندادکه تاثیر آموزش ضمن خدمت بر دانش بانکی کارکنان و عملکرد شعب بانک کشاورزی استان هرمزگان بر اساس مدل کارت امتیاز متوازن - BSC - در منظرهای رشد و یادگیری، فرایندهای داخلی و مشتری مداری در سطح معناداری 0/000 مطلوب می باشد اما در منظر مالی، آموزش های ضمن خدمت نتوانسته است که اهداف مالی بانک را برآورده سازد بطوری که در سطح معناداری 0/000 کمتر از سطح متوسط بوده است.
واژگان کلیدی: آموزش ضمن خدمت، ارزیابی عملکرد، کارت امتیازی متوازن، بانک کشاورزی
مقدمه
یکی از سازمان ها و نهادهای موجود در یک سیستم که جهت تنظیم معادلات اقتصادی و اجتماعی نقش ایفاء می نماید بانک است. تحولات اقتصادی قرن حاضر مبین این واقعیت مهم است که لازمه پیشرفت اقتصادی، سرمایه گذاری است و لازمه هر سرمایه گذاری بالا بودن بازدهی با نرخ برگشت اصل و سود سرمایه می باشد و اساس و مبنای هر سرمایه گذاری نیروی انسانی است. آموزش ضمن خدمت افراد را به سمت مثبت هدایت می کند تا بزرگترین ضعف نظام آموزشی که آموزش بدون تجربه کاری است را برطرف کنند.[1] تخصصی بودن جنس کار بانک کشاورزی طی سال ها سبب شده بود، بانک کشاورزی تنها یک موسسه مالی نباشد که کار بانکی و عملیات دریافت و پرداخت انجام دهد؛ بلکه در کسوت یک نهاد مالی تخصصی درآید که حمایت از توسعه بخش کشاورزی را در دستور کار دارد.
حال این تخصصی بودن ایجاب میکرد که بانک از به روزترین دانشها در بخش برخوردار بوده و یک سیستم آموزشی توانمند هم داشته باشد.[2] از این رو، پژوهش حاضر به شناخت تاثیر آموزش ضمن خدمت بر دانش بانکی کارکنان و عملکرد شعب بانک کشاورزی استان هرمزگان بر اساس مدل کارت امتیاز متوازن - BSC - ، می پردازد. آموزش ضمن خدمت در سازمان های مختلف اعم از خصوصی و دولتی یکی از وظایف اصلی و انکار ناپذیر مدیران به شمار می رود. سازمان های موفق و رقابتی زمانی در مسیر توسعه و پیشرفت گام بر می دارند که دارای نیروهای کارآمد و ماهر و مدیران لایق و آینده نگر باشند. بها دادن به نیروهای کارآمد در سازمان ها ارتقای سطح مهارت و بهبود رفتار آنها را به دنبال خواهد داشت. از این رو هر سازمانی بایستی زمینه رشد و توسعه دانش کارکنان خویش را فراهم کرده و بستر های مناسبی را در این زمینه ایجاد کند.
این کار ابتدا با برگزاری کلاس ها و جلسات توجیهی آشنایی با فرآیندهای کاری سازمان برای کارکنان تازه استخدام آغاز می شود و در طول مدت خدمت نیز با برگزاری منظم دوره های باز آموزی و کلاس های آموزشی دانش و اطلاعات کارکنان روزآمد می شود تا آنها بتوانند با کسب اطلاعات و تجربیات کاری دانش و توانمندی های خود را ارتقاء دهند.[3]مساله اصلی در بسیاری از ادارات، به ویژه موسساتی که دارای شعب فراوان هستند و یا حتی دارای بخش های متعدد در سازمان می باشند، این است که که روش ارزیابی عملکرد منطقی و صحیحی برای آنها ارائه نشده است. چرا که اگر شاخص خوبی معرفی شده بود، آنها می توانستند به هدایت بهتر نیروهای خود به طور اخص و هدایت بخش ها در جهت اهداف استراتژیک سازمان به طور اعم بپردازند؛ شیوه های انگیزشی را با توجه به محرک های مناسب برای تشویق تعیین نمایند و به موقع مسولیت خواهی را از بخش های که تعدیل کرده اند به اجرا گذارند.
روش کارت امتیازی متوازن برای به وجود آوردن این و استفاده از نشانگرهایی برای اندازه گیری عملکرد و سلامت سازمان پی ریزی شده است اندازه گیری یکی از مهمترین اجزا سیستم مدیریت است. بسیاری از مدیران نقش حیاتی آن را در ارتباطات و دنبال نمودن اهداف استراتژیک سازمان درک نموده اند، با استفاده از کارت امتیازی متوازن می توان به مدیریت در تبدیل استراتژی به واقعیات و عینیت کمک کرد و با استفاده از چهار دیدگاه مشتری، مالی، فرآیند های درونی رشد و یادگیری، اهداف بلند مدت را با عملیات کوتاه مدت، مدیریت ارشد را با کارکنان عملیاتی خط جلو و چشم انداز سازمان را با فعالیت های سازمانی مرتبط ساخت.[3] به هر حال نبود یک سیستم منسجم و مدون مدیریتی ،نا هماهنگی و ناکارآمدی های بسیاری را در سازمانها پدید می آورد که عبارتند از:
-1فقدان مکانیزم های اندازه گیری و باز خور نتایج فعالیت در سازمان -2عدم توجه به استراتژی و استفاده صحیح از فنون کمی در تولید و گردش اطلاعات در سازماناین پژوهش در صدد آن است که به ارزیابی عملکرد شعب بانک کشاورزی شهرستان بندر عباس در راستای دست یابی به اهداف استراتژیک، با استفاده از مدل کارت امتیازی متوازن - Bsc - دست یابد.[4]در عصر کنونی با پیشرفت علم و تکنولوژی، انتظارات مشتریان از سازمان و به تبع آن انتظارات مدیریت از کارکنان نیز بالا میرود؛ بنابراین این مهم میسر نمیگردد مگر این که بتوانیم آنها را آموزش داده و توانمند سازیم.
معالوصف در سنوات اخیر بانک کشاورزی در سایه عنایات الهی و تدبیر و تدبر مدیران محترم ارشد و با آگاهی از شرایط محیطی و بهرهمندی از وجود کارکنانی فهیم، صدیق و ساعی و با استفاده صحیح از نقاط قوت خود از موفقیت و جایگاه ممتازی در عرصه اقتصاد کشور برخوردار بوده است، بدین لحاظ با توجه به چشمانداز و در جهت تبدیل شدن به یک بانک پیشگام ایرانی در ارائه خدمات مطلوب و بهینه و به منظور هدایت ظرفیتهای کنونی به سمت و سوی تحقق اهداف مورد نظر، برنامه عملیاتی بانک از سال - 1387 - با تفکر راهبرد محور و با بهرهگیری از تجارب گذشته و بر اساس انتظارات و چالش های اصلی فرارو اجرا گردید.[5]
نظام ارزیابی برنامه عملیاتی با الگوگیری از یک سیستم جامع ارزیابی عملکرد تحت عنوان مدل کارت امتیاز متوازن - BSC - طراحی شده است. بر اساس این سیستم عملکرد سازمان با توجه به چهار محور مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری کارکنان مورد ارزیابی قرار میگیرد. از سال - - 1387 رویکرد مدیریتی و اجرایی خود را از سنتی به مدرن و حرفهای تغییر داده که این امر موجب رشد محسوس بانک از نظر عملکرد و نیز به تبع آن افزایش قیمت سهام و سود هر سهم - EPS - شده است. یکی از عوامل مؤثر در روند این افزایش کیفیت، بهرهگیری از مدل های آموزشی روز جهت ارتقاء سطح آگاهی های کارکنان و توانمندسازی آنان میباشد.[6]
مبانی و چارچوب نظری تحقیق
سازمان های اجتماعی امروزه به سبب توسعه گسترش فعالیت های اقتصادی و خدماتی ناگزیر از تدارک حفظ و اداره نیروی انسانی پرتوان در مقیاس بزرگ و متنوع هستند. امروزه منابع انسانی نقس مهمی در رشد و توسعه اهداف سازمانی دارند. با نگرش به گذشته در می یابیم که منابع انسانی به عنوان ضرورت در کار سازمان ها مطرح است در حال حاضرنیز علیرغم پیشرفت های تکنولوزیک و ورود فناوری های متنوع در سازمان ها، هنوز منابع انسانی مهمترین بازوی رشد و ترقی سازمان محسوب می شوند. درعصر حاضر بررسی و شناخت عوامل موثر بردانش بانکی کارکنان و عملکرد شعب یکی از برنامه های مهم مدیریت در این بخش محسوب می شود. اما بررسی ها حاکی از آن است که نظام های ارزیابی عملکرد سنتی با شرایط حاکم و ساز و کارهای ارزش آفرینی مطرح در سازمان های مدرن امروزی تناسب دارد و به ارزیابی ارزش حاصل از دارائی های نامشهود مانند دانش کارکنان، روابط سازمان با مشتریان و تامین کنندگان و فرهنگ های نوآورانه وفادار نیستند.[7]
در دنیای به شدت پیچیده و سخت رقابتی کنونی آگاهی از عملکرد تمامی جنبه های یک سازمان برای تصمیم گیری مدیران حیاتی می باشد. برای دست یابی به این آگاهی بایستی عملکردها به درستی اندازه گیری شده و به صورت قابل درکی بیان شود. این اندازه ها علاوه بر این که بایستی در راستای ماموریت و چشم انداز سازمان باشند، باید تمامی جنبه های عملکرد یک سازمان را نیز پوشش دهند و از تمرکز صرف، تنها بر جنبه های مالی و اهداف کوتاه مدت خودداری نمایند. در سال 92 پروفسور کاپلان استاد دانشگاه هاروارد و دکتر نورتن مقاله ای منتشر کردند که در آن رویکرد جدیدی برای اندازه گیری عملکرد با عنوان کارت متوازن را ارائه کردند. بانک ها شریان حیاتی در اقتصاد هر کشور محسوب میشوند. ورود بانک به عرصه مبادلات پولی در اقتصاد کشور باعث گردید تا
