بخشی از مقاله
خلاصه
اختلال های یادگیری خاص یکی ازپیچیده ترین اختلال هایی است که به حوزه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی معرفی شده است.اختلالات یادگیری و به خصوص اختلال در خواندن یکی از مهم ترین دلایل افت تحصیلی دانش آموزان است.این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش پازل در اختلالات خواندن دانش آموزان اول و دوم ابتدایی دارای اختلال یادگیری شهرستان یزد پرداخته ایم .
پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بوده است .جامعه پژوهش شامل تمام کودکان دارای اختلال خواندن اول و دوم ابتدایی شهرستان یزد می باشد . نمونه 32 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شد و در دو گروه 16 نفری گروه آزمابش و گواه جایگزین شد.داده ها از طریق آزمون خواندن نما - 1384 - به دست آمد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یک راهه - آنکوا - و تحلیل کوواریانس چند متغیره - مانکوا - مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج نشان دادند نتایج پژوهش که آموزش پازل با توجه به میزان تاثیر یا تفاوت برای خواندن برابر با 0/82 می باشد. بعبارت دیگر 82 درصد درصد از تفاوت های فردی در نمرات خواندن و اختلال نوشتن گروه آزمایش مربوط به تاثیر بازی پازل می باشد. همچنین میزان تاثیر یا تفاوت برای خواندن به ترتیب برابر با 0/213 می باشد. به عبارت دیگر 22 درصد از تفاوت های فردی در نمرات خواندن گروه آزمایش مربوط به تاثیر بازی پازل می باشد. . - P<0,05 -
.1 مقدمه
اختلال های یادگیری خاص یکی ازپیچیده ترین اختلال هایی است که به حوزه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی معرفی شده است. طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی اصطلاح اختلال یادگیری خاص برای پوشش دادن اختلال هایی استفاده می شود که هر کدام یکی از عملکردهای افراد در آزمون های استاندارد شده را تحت تأثیر قرار میدهد، مثل خواندن، نوشتن و ریاضیات. دانش آموزان مبتلا به این ناتوانی ها بسیار کمتر از آنچه از سن و سطح هوشی آنها انتظار می رود موفق می شوند
انجمن روانپزشکی آمریکا - - 2013 نارساخوانی و اختلال خواندن را به عنوان یک واژه پیشنهادی برای اشاره به الگویی از مشکل یادگیری شامل مشکل هایی در بازشناسی صحیح یا روان کلمه ، رمزگشایی ضعیف و توانایی ضعیف هیجی کردن توصیف می کند.
شیوع نارساخوانی و اختلال نوشتن بین %3 تا %7 در ایالات متحده و دیگر کشورهای مختلفی می باشد{3} شیوع اختلالات خواندن 6/22 ، اختلال نوشتن 5/47 و اختلال ریاضی 1/13 درصد برای پایه اول و دوم و 3/39، 4/71 و 6/09 درصدی برای پایه های سوم تا پنجم است{4} افراد مبتلا به اختلال های یادگیری، در تنظیم اطلاعات، ادراک دیداری وشنیداری، حافظه و توجه نقص دارند85 {5} تا 90 درصد اختلال های یادگیری مربوط به خواندن است عقیده مشترک بسیاری از پژوهشگران این است که خواندن پایه مشترک موفقیت در تمام زمینه های تحصیلی است و باید اهمیت خاصی برای آن قائل شد.
در مقایسه با سایر اختلال های یادگیری ، درباره ی اختلال در نوشتن داده های نسبت کمی در دست است به ویژه وقتی که این اختلال در غیاب اختلال خواندن روی می دهد{7} لذا برای آموزش دادن به این دانش آموزان علاوه بر روش عادی که درکلاس و توسط معلم اجرا می شود از طریق راه های دیگر آموزشی آنها را تقویت کرد. مطالعات متعددی در زمینه روش های فعال یادگیری در مقاطع مختلف سنی انجام شده است. روش های مانند بازی درمانی{8}خودآموزی کلامی در این دانش آموزان اثر بخش بوده است{9}حتی اثربخشی بهبود حافظه فعال نیز در این کودکان تاثیر داشته است
آموزش سازماندهی فضایی – زمانی و آگاهی واج شناسی نیز بر سطح خواندن و نوشتن دانش آموزان دارای اختلال یادگیری موثر بوده است.{11} میزان یادگیری دانش آموزانی که با استفاده از روش های فعال تدریس آموزش دیده اند در مقایسه با سایر روش هایی که در آن ها دانش آموزان به روش سنتی تدریس می شوند ،بهتر یاد می گیرند.{12}امروزه تاکید متخصصان آموزشی بر استفاده از روش های نوین فراگیر محور است.بدیهی است که به کارگیری روش های جدید و فعال آموزش و به کارگیری ، مرهون رویکرد اساسی به امر پژوهش در آموزش بوده و امروزه نمی توان سیستم های آموزشی را بی نیاز از پژوهش دانست.
در این پژوهش با الهام از روش تسلط یابی بر نمادهای الفبایی روش آموزشی نوینی طراحی شد که در آن حروف ساخته و چیدمان آن به ریخته و دوباره ساخته می شود . تا بتواند با اثر گذاشتن بر روی سیستم رمزگذاری مجدد و بازیابی راحت توسط دانش آموز دارای اختلال یادگیری او را در مسیر درس و خواندن و نوشتن همراهی کند . این روش که با بازی نیز آمیخته است لحظات شادی را همراه با آموزش برای دانش آموز ناساخوان و یا نارسانویس فراهم می کند . و این امر به یادگیری حروف کمک میکند .
هدف از پژوهش ، بررسی سودمندی این روش در کاهش مشکلات یادگیری و بهبود مهارت های خواندن و نوشتن دانش آموزان است ، بنابراین در حوزه کاربردی نتایج این پژوهش و پژوهش های مشابه در صورتی که بتواند کارآمدی روش های مداخله را در بهبود مهارت های درک مطلب و خواندن و نوشتن دانش آموز نشان دهد ، می تواند راهگشای اقدامات پیشگیرانه از شیوع و پیشرفت این اختلال در دوران کودکی شود . همچنین می تواند سبب مداخله های موثر و به موقع در محیط های واقعی آموزشی شده و بدین ترتیب خسارت های ناشی از این اختلال را در حوزه فردی و اجتماعی بکاهد.
روش تحقیق
روش تحقیق بر اساس هدف تعیین تاثیر آموزش پازل بر اختلال خواندن از نوع نیمه تجربی و کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش ، شامل کلیه دانش آموزان اول و دوم ابتدایی دارای اختلالات خواندن می باشد .که به تعداد 256 نفر می باشد ، تعداد 124نفر کلاس اول و 132 نفر کلاس دومی بودند.
تعداد نمونه در این پژوهش با توجه به این که نوع پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون و پس آزمون است . تعداد نمونه بر این اساس 32 نفر بود .قبل از نمونه گیری شرایط ورود در نظر گرفته شد و روش نمونه ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد . به این صورت که اسامی کلاس اولی و کلاس دومی ها به صورت جداگانه لیست شد . و به هر اسم یک کد سه رقمی داده شد و سپس از روش تصادقی ساده به این صورت که ابتدا عددی انتخاب شد که مساوی و کوچکتر از جامعه بود و سپس بعد عدد انتخابی 5 تا 5 تا اسامی انتخاب شدند تا 30 نفر اعضا انتخاب شدند و سپس از طریق نمونه گیری ساده اعضا را به دو گروه آزمایش - 16 نفر - و کنترل تقسیم - 16 نفر - کردیم.16 نفر کلاس اول 8 نفر در گروه آزمایش و 8 نفر در گروه کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند و برای کلاس دوم نیز همین روند اجرا شد. سپس از طریق آزمون نما داده ها به دست آمد :
آزمون اختلال خواندن نما: این آزمون را کرمی نوریو مرادی - 1384 - ساختند و بر روی 1614 دانش آموز 770 - پسر و 844 دختر - در پنج پایه تحصیلی شهر تهران، سنندج و تبریز انجام دادند و هنجاریابی کردند. پس از گردآوری داده ها و انجام عملیات آماری برای هر پایه در هر شهر نمرات خام و نمرات هنجار محاسبه گردید. خرده مقیاس های به کار رفته در آزمون نارساخوانی شامل آزمون خواندن کلمات، آزمون درک خواندن متن، آزمون زنجیره کلمات، آزمون درک کلمات، آزمون قافیه، آزمون حذف آواها، آزمون خواندن کلمات بی معنی، آزمون نامیدن تصاویر، آزمون نشانه حروف و آزمون نشانه کلمات است. ضریب آلفای آزمون خواندن و نارساخوانی 0/81 به دست آمد. ضریب آلفای خرده آزمون ها به ترتیب 0/75، 0/82، 73/76،83/0،81/0،0/0، 0/77 ، 0/75 ، 0/82 ، 0/81 به دست آمده است.
محتوای جلسات آموزشی :
جلسه اول جلسه اول :حروف »الف و ب و پ «آموزش داده شد
جلسه دوم : حروف» ت ث ج «آموزش داده شد
جلسه سوم : حروف »چ ح خ «آموزش داده شد
جلسه چهارم : حروف »د ذ ر «آموزش داده شد
جلسه پنجم : حروف »ز ژ س »آموزش داده شد
جلسه ششم : حروف »ش ص ض « آموزش داده شد
جلسه هفتم : حروف »ط ظ ع «آموزش داده شد
جلسه هشتم : حروف »غ ف ق «آموزش داده شد
جلسه نهم : حروف »ک گ ل م «آموزش داده شد
جلسه دهم : حروف » ن و ه ی «آموزش داده شد
