بخشی از مقاله
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تقویت حافظه فعال با استفاده از بازی با اعضای بدن جهت بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان نارساخوان است. روش: این پژوهش از نوع میدانی آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. ر
وش نمونه گیری گزینش هدفمند و شامل 12نفر - 9 پسر و 3 دختر - از دانش آموزان پایه دوم و سوم که به مرکز اختلالات یادگیری مراجعه کرده و تشخیص اختلال خواندن داده شده بودند که بصورت تصادفی به دو گروه آزمایش - 6نفر - و گروه کنترل - 6نفر - تقسیم شدند که تعداد شش جلسه بازی دریافت نمودند. آزمون طراحی شده از سایت pakdelha.ir به عنوان پیش آزمون – پس آزمون به کار گرفته شد. جهت تحلیل یافته های پژوهش از جدول فراوانی و نمودار مربوط به آن و همچنین میانگین استفاده گردید.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بازی تاثیر معناداری بر تقویت حافظه فعال داشته و باعث بهبود عملکرد خواندن می شود. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نتایج پژوهش حاضر و تاثیر مثبت بازی با اعضای بدن جهت تقویت حافظه فعال و بهبود روند اختلال خواندن پیشنهاد می شود که در مدارس و مراکز اختلال یادگیری از طرح فوق استفاده گردد.
مقدمه
یکی از شایعترین انواع اختلالات یادگیری، اختلال در خواندن یا نارساخوانی3 به عنوان اختلالی در کودکان که علیرغم برخورداری از آموزش های مناسب، با سطح هوشی آنان در زمینه ی مهارتهای زبانی مثل خواندن، نوشتن و هجی کردن، ناموفق هستند، تعریف می شود. افراد نارساخوان به دلیل اختلال خواندن در اغلب دروس خود با مشکل مواجه می شوند
بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که عملکرد کودکان مبتلا به اختلال خواندن، از نظر حافظه فعال4 ، بسیار ضعیف تر از کودکان عادی است
حافظه و خواندن در تعامل نزدیک با یکدیگر هستند. ظرفیت ناکافی حافظه ی فعال یا سازماندهی ضعیف حافظه ی بلندمدت میتواند مشکلات خواندن یا درک مطلب خواندن را ایجاد کند . حافظه ی فعال توانایی حفظ اطلاعات در ذهن در یک لحظه معین را تحت تأثیر قرار می دهد و حافظه بلندمدت را در طول خواندن فعال می کند. مشکلات حافظه ی فعال به ویژه مانع پردازش ساخت جمله طولانی و درک آن می شود
اصطلاح حافظه ی فعال اشاره دارد به سیستمی که مسئول دستکاری و ذخیره سازی موقت اطلاعات است. کارکرد آن به عنوان یک فضای کاری ذهنی است که میتواند به طور انعطاف پذیر برای حمایت از فعالیت های شناختی روزانه که هم نیاز به پردازش دارد و هم ذخیره سازی مورد استفاده قرار بگیرد - گدرکول، آلاوی، ویلیس و آدامز ، . - 2006 این حافظه یکی از فرایندهای شناختی مهم است که زیربنای تفکر و یادگیری می باشد و نقشی حساس در یادگیری خواندن و ریاضیات کودکان دارد. همچنین نقش زیادی را در ناتوانی های یادگیری ایفا می کند.
مدل بدلی و هیتچ شامل سه شکل فرعی حافظه فعال کلامی می باشد: حلقه واج شناسی ، مجری مرکزی، و انباره رویدادی، حلقه واج شناسی به عنوان یک مخزن موقت برای نگهداری مقدار کمی از اطلاعات در یک دوره زمانی کوتاه درنظر گرفته می شود و شامل دو مولفه می باشد: یک مخزن واج شناسی و مرور ذهنی غیرآوایی.مجری مرکزی یک مولفه با ظرفیت محدود است که مسئول کنترل توجه، تخصیص منابع حافظه و تنظیم روند اطلاعات در حافظه فعال است.مولفه سوم انباره رویدادی می باشد که بعنوان یک مخزن موقت در نظر گرفته می شود که ادغام اطلاعات حاصل از منابع مختلف - همچون حافظه بلندمدت - را در بازنمایی واحدی امکان پذیر می نماید
مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که آیا تقویت حافظه فعال با استفاده از بازی می تواند اختلال خوانداری دانش آموزان دارا را بهبود بخشد؟
هدف پژوهش
هدف پژوهش حاضر تقویت حافظه فعال با استفاده از بازی با اعضای بدن جهت بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان نارسا خوان است.
تئوری و پیشینه تحقیق
نتایج مطالعه مورا، سیموئز و پریرا - 2014 - نشان داد کودکان با نارساخوانی نسبت به خواننده های نرمال، در تکالیف حلقه واج شناسی و مجری مرکزی، به طور معناداری ضعیف تر عمل می کنند؛ با این حال آنها هیچ آسیبی را در صفحه دیداری-فضایی نشان ندادند و تکالیف حلقه واج شناسی و مجری مرکزی، به طور معناداری پیش بینی کننده توانایی های خواندن و املا هستند.
نوو و برزنیتز - - 2011 ، در پژوهشی حافظه فعال، زبان، آگاهی واجی، خواندن و نوشتن، سرعت نامیدن و سرعت پردازش را برای پیش بینی توانایی های خواندن - رمزگشایی، درک مطلب و زمان خواندن - را در کودکان شش ساله بررسی کردند. نتایج نشان داد که حافظه فعال کلامی بیشترین سهم را در پیش بینی هر سه توانایی خواندن - رمز گشایی، درک مطلب، زمان خواندن - در سال بعد داشت.
هلاند - 2001 - 12 ،ساچزلی 13 و سوانسون 2001 - 14 - ، و میرمهدی و همکاران - - 1388 در پژوهش های خود به آموزش حافظه فعال دردانش آموزان با اختلال خواندن پرداختند. نتایج آموزش ها ی آن ها حاکی از بهبود نمرات خواندن در این دانش آموزان بود .
مواد و روش ها
پژوهش حاضر از نوع میدانی آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه دوم و سوم شهرستان کامیاران در سال تحصیلی 96 - 97 است که به مرکز اختلالات یادگیری شهرستان مراجعه نموده اند و دارای اختلال خواندن تشخیص داده شده بودند.
در این پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند، دانش آموزانی که دارای اختلال خواندن تشخیص داده شده بودند اما شرایط مراجعه به مرکز و تحت در مان قرار گرفتن را نداشتند گزینش شدند. تعداد این دانش آموزان 12 نفر - 9 پسر و 3 دختر - بودند که بصورت تصادفی به دو گروه آزمایش - 6 نفر - و گروه کنترل - 6نفر - تقسیم شدند.
ملاک های ورود دارا بودن اختلال خواندن و نداشتن همزمان اختلال دیگر که بر اختلال فوق تاثیر داشته باشد. همچنین دانش آموزان شرکت کننده در طرح تحت هیچ گونه درمان و آموزش خاصی قرار ندارند.
جهت ارزیابی حافظه فعال کلامی از پرسشنامه ای که از سایت pakdelha.ir گرفته شد استفاده گردید.پس از تشخیص و نمونه گیری با توجه به نیاز آزمودنی ها تعداد هشت جلسه 40 دقیقه ای جهت درمان در نظر گرفته شد.
جلسه اول: برگزاری پیش آزمون برای هر دو گروه و بررسی میانگین عملکرد گروه ها
جلسه دوم: معارفه و آماده سازی و برقراری ارتباط با گروه آزمایش جهت شناسایی علایق و طراحی بازی مورد علاقه آنها جهت ایجاد صمیمیت
جلسه سوم تا هشتم: از آنجایی که پس از بررسی های لازم معلوم گردید که بیشتر دانش آموزان دارای نقض در حافظه فعال در بیشتر موارد مطالب شنیده یا دیده شده رافراموش می کنند - زیر یک دقیقه - و یا به سختی به یاد می آورند، جهت تقویت این امر بازی با اعضای بدن طراحی شد
