بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بکارگیری کارپوشه الکترونیکی بر راهبردهای شناختی و فراشناختی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل می باشد، جامعه آماری پژوهش حاضر راکلیه دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی که در نیمسال دوم سالتحصیلی 91-92 مشغول به تحصیل بودند تشکیل می دهند، نمونه پژوهش هم شامل دو کلاس از مقطع کارشناسی ارشد است که به صورت در دسترس انتخاب گردیده اند.تعداد دانشجویان هر کلاس 18 نفر ،وکل تعداد نمونه 36 نفر هستند که به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شده اند. همچنین برای اندازه گیری راهبردهای شناختی و فراشناختی آزمودنیها از پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی - بخش راهبردهای شناختی و فراشناختی - پینتریچ و دی گروت - 1990 - استفاده شده است.
در ابتدای ترم از هردو گروه در شرایطی یکسان پیش آزمونی بعمل آمد و سپس گروه آزمایش به مدت یک ترم در معرض متغیر مستقل قرار گرفت و در نهایت در پایان ترم جهت بررسی تغییرات حاصله پس آزمون بر روی هر دو گروه اجرا گردید.برای تحلیل داده های بدست آمده از روش تحلیل کوواریانس - - ANCOVA استفاده گردید.یافته ها نشان داد که راهبردهای شناختی و فراشناختی دانشجویان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری افزایش یافته است.
-1مقدمه
آدمی از لحظه ای که پای به عرصه ی این جهان می گذارد با انواع چالش ها روبرو می شود و انسانی را می توان موفق خواند که بتواند بر این چالش ها چیره شده و خود را در حالت تعادل حفظ نماید. امروزه که عصر ارتباطات و اطلاعات نامیده می شود، دانش هر روز نو می شود و این نیاز را برای انسان به ارمغان می آورد که تلاش نماید تا هر چه بیشتر یاد بگیرد تا از این قافله ی شتابان عقب نماند. امروزه اهمیت یادگیری برکسی پوشیده نیست، یادگیری جزو دل مشغولی های هر مرکز آموزشی در سراسر جهان است و بر همگان آشکار است که راز پیشرفت در عصر جدید هموار ساختن راه یادگیری می باشد، که این خود، شامل چگونگی یادگرفتن و چگونگی عمق بخشیدن و پایدار نمودن آن نیز می شود
آموزش و پرورش فرایندی است متشکل و به هم پیوسته که تمامی اجزا آن در ارتباط با یکدیگر و برای رسیدن به هدفی معین فعالیت می کند. به طور کلی هدف آموزش و پرورش ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار، نگرش ها، علایق، توانایی ها، مهارتها، اعتقادات و به طور کلی همه ویژگی های فرد است
سنجش و ارزشیابی یکی از اجزاء ثابت تمامی فعالیتهای آموزشی است و توافق عمومی بر این است که سنجش اساساً شکل دهنده یادگیری است، مخصوصاً اگر هدف این باشد که یادگیری به نحوی عمیق و معنادار حاصل گردد، در واقع سنجش از طریق روشن نمودن میزان شناخت و موفقیت،خود را مستقیماً با آموزش و یادگیری موثر، مرتبط می سازد
با وجود این، در گذشته ، سنجش چیزی جدا از آموزش تلقی می شد و عمدتاً برای بررسی و مستند سازی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد استفاده قرار می گرفت. از این دیدگاه، سنجش پایان دهنده فعالیتهای آموزشی معلم محسوب می شد. روشهای قدیمی سنجش نیز با استفاده از آزمونهای عینی بر مسائل و رویدادهایی تاکید می کردند که به گفته وول فولک2004 2 - به نقل از قدم پور - 1385 شباهت چندانی با رویدادهای زندگی واقعی دانش آموزان نداشت.
-2بیان مساله
باید اذعان داشت که آزمون های پیشرفت تحصیلی و شیوه های رایج ارزشیابی با نارساییهایی روبرو هستند. در خصوص ماهیت آزمونهای پیشرفت تحصیلی، همانگونه که استیگنس - 1997 - 3 اشاره میکند باید گفت که این آزمونها به خوبی نتوانسته اند مهارت ها و شایستگی های مهمی مانند تفکر انتقادی ، چگونگی تحلیل و حل مسائل یادگیری خود نظم دهی را بسنجند.
از سوی دیگر آزمونهای رایج در کمی کردن مهارتهای شناختی به تواناییهای بوجود آمده در فراگیران تاکید دارند، روشهای فعلی موقعی می توانند توانایی ناپیدا را بسنجند که چنین توانایی به عملکرد تبدیل شوند. تبدیل توانایی یادگیرنده به عملکرد تحت تاثیر عوامل مختلفی چون آگاهی و میزان تعلیم و تربیت، مهارتهای مربوط به آزمون، حمایت مدرسه والدین و امثال آنها قرار می گیرد. پس تاکید در ارزیایی نتایج یادگیری کافی نیست و نه تنها به نتایج یادگیری، بلکه به روشها و فرآیند یادگیری و نیز توانایی بالقوه یادگیری باید بیشتر توجه شود
در نظام آموزشی ما نیز سنجش یادگیری معمولاً به عنوان ابزاری برای تصمیم گیری درباره ارتقای تحصیلی و
انتخاب دانشجویان برای تحصیل در مقاطع بالاتر مورد استفاده قرار می گیرد. اما سنجش یادگیری نقشی فراتر از این دارد و می تواند برای اصلاح روشهای آموزش یاددهندگان، روشهای مطالعه و یادگیری یادگیرندگان و اصلاح برنامه های درسی مورد استفاده قرار گیرد
در مقابل دیدگاههای سنتی و گذشته، دیدگاههای اخیر، سنجش و آموزش را جدا از یکدیگر نمی دانند، بلکه طبق این دیدگاهها سنجش به عنوان بخش ضروری آموزش و وسیله مفیدی برای افزایش یادگیری دانش آموزان در نظر گرفته می شود. روش های جدید سنجش بر اندازه گیری و سنجش عملکردی دانش آموزان در تکالیف مربوط به زندگی واقعی تاکید دارند
از آنجا که هدفهای حوزه شناختی بخش مهمی از موضوعات درسی همه دوره های تحصیلی را شامل می شوند، آزمونهای کتبی شهرت زیادی کسب کرده اند. اما استفاده از این آزمونها برای اندازه گیری سایر حوزه های یادگیری، یعنی حوزه روانی - حرکتی و حوزه عاطفی و حتی برای اندازه گیری تمامی هدفهای حوزه شناختی به تنهایی کافی نیست، بدین منظور لازم است از تدابیر دیگری نیز سود جست.
به همین منظور می توان روشهای سنجش عملکردی را مد نظر قرار داد که ضمن تاکید بر کاربست دانش و سنجش مستقیم هدف های آموزشی، از مسائل واقعی استفاده نموده و تفکر باز را تشویق می نمایند. یک دسته از روشهای سنجش واقعی یا اصیل سنجش عملکردی نام دارد. در سنجش عملکردی یا آزمونهای عملکردی فرآیند و فرآورده های یادگیری دانش آموزان و دانشجویان به طور مستقیم سنجش می شوند. در سالهای اخیر بر استفاده از سنجش عملکردی تاکید زیادی شده است، یکی از دلایل عمده تاکید و توجه به این روش سنجش، پیشرفتهای نسبتاً تازه درروانشناسی شناختی و تاثیر چشم گیر آن بر جریانهای آموزش و پرورش بوده است
-3کارپوشه و کارپوشه الکترونیکی
سنجش به کمک کارپوشه یکی از روشهای سنجش عملکردی است. یک کارپوشه مانند یک جورچین، مجموعه ی قطعاتی از کارهای دانش آموز است که با اتصال آن ها می توان تصویر کامل و روشن تری از دانش آموز به عنوان یک یادگیرنده ی مادام العمر به نمایش گذاشت. این مجموعه ی متنوع به یادگیرنده امکان می دهد تا توانایی های خود را از جهات مختلف به نمایش بگذارد. کارپوشه می تواند شامل فهرست ارزشیابی معلم، گزارش کارهای دانش آموز، یادداشت های معلم، گزارش های گردش علمی و کارهای عملی و پروژه های دانش آموز باشد
یکی از ابزارهای جدیدکه از رویکردهای جدید نشأت گرفته است کارپوشه الکترونیکی می باشد. »کارپوشه الکترونیکی یک ابزار یادگیری و سنجش فرایند و فرآورده یادگیری با قابلیت ذخیره سازی، سازماندهی، ارائه بازخورد و اصلاح کار دانشجویان در یک محیط دیجیتال مبتنی بر وب، شبکه یا کامپیوتر می باشد.« برخلاف کارپوشه های کاغذی، کارپوشه های الکترونیکی به کاربران اجازه می دهد تا بدون هیچ محدودیت زمانی و مکانی اطلاعات خود را ذخیره کرده و هر لحظه امکان دسترسی به آن داشته باشند ، همچنین بتوانند آنها را به روز رسانی نمایند