بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط بین راهبرد های یادگیری باعملکرد تحصیلی دانشآموزان انجام شد. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی دانش آموزان پایه ی دوم متوسطه دبیرستان های عادی دولتی شهرستان هیرمند در سال تحصیلی 93-94تشکیل می دادند. دراین پژوهش تعداد 208 نفر به عنوان نمونه، با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب ومورد تحقیق قرار گرفتند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش ازپرسشنامه ی سیاهه ی راهبرد های یادگیری 86 سؤالی - کرمی، - 1381 استفاده شد.
داده ها بااستفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چند گانه گام به گام و آزمون t برای گروه های مستقل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که: - الف - فقط متغیر راهبرد های فراشناختی، پیش بینی کننده ی عملکرد تحصیلی می باشد؛ - ب - بین راهبرد های یادگیری وعملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد؛ - ج - بین راهبرد های یادگیری در دختران وپسران تفاوت وجود دارد.
مقدمه
یادگیری یکی از مهمترین زمینه ها در روان شناسی امروز و در عین حال یکی از مشکل ترین مفاهیم برای تعریف کردن است. یادگیری فرایندی پویا است که هم با فرد وهم با محیط ارتباط دارد وبه برخی تغییرات تاکید می کند وآن را می توان تغییر در نگرش فرد نسبت به جهان، تغییر در سطح دانش یا مهارت یا حتی تغییر در دیدگاه فرد نسبت به خویشتن دانست - هر گنهان والسون1997؛ ترجمه سیف . - 1379 اصطلاح راهبرد های یادگیری به انواع مختلفی از اعمال ارادی و آگاهانه اطلاق می شود که به وسیله یاد گیرندگان برای دست بابی به اهداف یادگیری اتخاذ می شود - البام 1وهمکاران، . - 1993 واینستاین وهیوم - 1998 - تعدادی پژوهش رابا این نتایج ذکر کرده اند که معلمان می توانند ازراه آموزش مهارت های یادگیری و مطالعه - راهبردهای شناختی وفراشناختی - به دانش آموزان خود کمک کنند تا یادگیرند گان موفق تری باشند و در سرنوشت خود نقش فعال تری را ایفا نمایند.
کراس، دیوید، پارس، اسکات - 1988؛ به نقل ازغریب مشهد طرقی، - 1387 نشان دادند که دانشآموزانی که راهبردهای فراشناختی راآموزش دیده بودند در مقایسه با گروه کنترل نتایج چشمگیری در فراشناخت واستفاده از آن راهبردها را در خواندن کسب کردند. جان مگ گاف - 1942، به نقل از غریب مشهد طرقی، - 1387 در مطالعه علمی خود موضوع فراموشی وعدم استفاده را مورد توجه قرار داد به عقیده او فراموشی در یادگیری حضور دارد در هنگام تمرین وتکرار در یادگیری مواد برخی از تداعیها واعمال در یادگیری حاضر می شوند وبرخی از تداعیها واعمال نیز فراموش می شوند.
گارنر - - 1990، پس از باز نگری پژوهش های انجام شده درباره ی اثر بخشی راهبرد های شناختی و فراشناختی گفته است:"پژوهش های موجود به روشنی نشان می دهند که رفتار راهبردی یا استراتژیکی یادگیری را افزایش می دهد. همچنین روشن شده است که یادگیرندگان ماهر می دانند که چه زمانی باید استراتژیکی عمل کنند". فرگوسن وکلارک - - 2001، به این نتیجه رسیدندکه آموزش راهبردهای فراشناختی به انضمام راهبرد های ارزیابی و تعیین هدف و خود نظارتی همراه با راهبرد خلاصه کردن در افزایش درک مطلب نسبت به راهبرد خلاصه کردن تنها، بسیار مؤثر تر است.
غریب مشهدی طرقی - - 1387 نشان داد که بین راهبردهای یادگیری وسبک اسناد رابطه معنی داری وجود دارد. متولی - 1376 - تاثیرمثبت آموزش راهبرد های فراشناختی - به ویژه روش آموزش دوجانبه - ، برخواندن، درک مطلب وسرعت یادگیری دانش آموزان کلاس های اول را نشان داد. ارزشیابی به تعیین ارزش یک چیز یا ارزش داوری درباره ی آن چیز گفته می شود. در ارزشیابی یادگیری یا ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان داوری درباره ی میزان توفیق آنان دررسیدن به هدف های آموزشی یا هدف های یادگیری انجام می شود.
بنا به تعریف، "ارزشیابی پیشرفت تحصیلی عبارت است ازسنجش عملکرد یادگیرندگان ومقایسه ی نتایج حاصل با هدف های از پیش تعیین شده ی آموزشی، به منظور تصمیم گیری در این باره که آیا فعالیت های آموزشی معلم وکوشش های یادگیری دانش آموزان یا دانشجویان موفقیت آمیز بوده اند وبه چه میزانی" - سیف،. - 1387 عملکرد تحصیلی به مقدار یادگیری فرد در صورتی که توسط آزمون های مختلف درسی مانند ریاضی، املاء، علوم، تاریخ، جغرافیا و......سنجیده می شود، اشاره دارد - سیف، . - 1383 با توجه به توضیحات داده شده، آیا رابطه ای بین راهبرد های یادگیری،راهبردهای شناختی وفراشناختی با عملکرد تحصیلی وجود دارد؟ فرضیه ی اصلی در این پژوهش عبارت است از: بین راهبر دهای یادگیری ،راهبردهای شناختی وفراشناختی با عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد. فرضیه های فرعی نیز عبارتند از:
-1 بین راهبردهای یادگیری ،راهبردهای شناختی وفراشناختی وعملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد .
-2 بین راهبردهای یادگیری دردختران وپسران تفاوت وجود دارد.
روش تحقیق
مطالعه مورد نظر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر وپسر پایه های دوم متوسطه شهرستان هیرمندمی باشد 719 - نفر - که در سال تحصیلی93-94 مشغول به تحصیل بوده اند. باتوجه به اینکه حداقل میزان حجم نمونه برای تحقیقات همبستگی 30 نفر می باشد در این پژوهش تعداد 208 نفر از دانش آموزان پایه یدوم دبیرستان های شهرستان هیرمندکه در سال تحصیلی 93-94 مشغول به تحصیل بودند، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. از آنجایی که در نمونه گیری خوشه ای واحد اندازه گیری فرد نیست بلکه گروهی از افراد هستند که به صورت طبیعی شکل گرفته اند ونمونه گیری خوشه ای زمانی به کار می رود که انتخاب گروهی از افراد امکان پذیر تر وآسان تر از انتخاب افراد در یک جامعه تعریف شده باشد - دلاور، - 1383، محقق در این پژوهش از این روش نمونه گیری استفاده نموده است.
