بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه بیماری های قلبی -عروقی مهم ترین عامل مرگ ومیر انسان به شمار می رود. برخی شاخص های التهابی که پیشگویی کننده بیماری قلبی و عروقی اند عبارتنداز : فیبرینوژن، سایتوکینها،CRP و مولکولهای چسبان سلولی مثل ICAM-1و مولکولهای چسبان عروقیVCAM-1و اینتگرین ها. پروتئین فاز حاد که توسط کبد در پاسخ به سایتوکاینهای التهابی مثلil-6 ترشح میشود ومشارکت در پیشرفت ارترواسکلروز از طریق icam، vcam1 و میانجی مونوسیت کموستاتیک دارد. . فیبرینوژن یکی دیگر از عوامل التهابی می باشد که توسط کبد ساخته میشودو سطح خونی آن در شرایط التهاب افزایش می یابد.
هدف از این پژوهش این نکته را با اهمیت جلوه میدهد که بررسی شاخص های خطر ساز بیماریهای قلبی و عروقی می تواند دانش مارا نسبت به کاهش بیماری قلبی و عروقی خصوصا نارسایی قلبی بالا ببرد. 30 نفر افراد بیمار قلب و عروق به صورت تصادفی انتخاب شدندکه این افراد غیر ورزشکار بوده و در سه ماه اخیر تحت درمان دارویی استاندارد قرار داشتند، و در شش ماه اخیر هیچگونه فعالیت منظم. نداشتند از میان انها به صورت تصادفی دو گروه متمایز تمرین هوازی و کنترل - بدون تمرین - انتخاب شده وپس از دادن راهنمایی و اطلاعات کامل در مورد پروتکل تمرین و نحوه ی پژوهش،فعالیت بدنی آغاز شد. تمرینات هوازی موجب کاهش crp، icam-1، و فیبرینوژن در گروه تجربی شد. ورزش می تواند اثرات سودمند با بهبود مارکرهای التهابی، به ارمغان بیاورد که در سلولهای التهابی نقش مهمی دارد و در بیماران قلبی و عروقی زیاد است.
کلمات کلیدی:فیبرینوژن، پروتئین واکنش گر فازحاد، بیماران نارسای قلبی، تمرین هوازی
مقدمه
درگذشته علت بسیاری از مرگ و میرها بیماری های واگیر و عفونی بوده است. ولی امروزه بیماریهای غیر واگیر، بدلیل پیشرفت فناوری ،تراکم جمعیت مناطق شهری ،تغییر سبک زندگی ،شیوه زندگی و گرایش افراد به رفتار نامناسب شیوع یافته است. امروزه بیماری های قلبی -عروقی مهم ترین عامل مرگ ومیر انسان به شمار می رود و در کشورهای پیشرفته میزان مرگ ناشی از آن تقریبا سه برابر مرگ و میر به علت سرطان ها است - رابرت، . - 2006 با توجه به گزارش های موجود در هر سال 12میلیون جان خود را به دلیل بیماری های قلبی و عروقی از دست می دهند - هوپر، . - 2001 مطالعات انجام شده در ایران نشان می دهد که حدود25درصدمرگ میرهاناشی ازبیماریهای قلبی و عروقی است و این آمار همیشه در صدر جدول مرک میر قرار دارد.
در این مطالعات نشان میدهد که سهم بیماریهای قلبی و عروقی در ایران ازحدود26درصددرسال 1365به بیش از50درصددرسال1385رسیده است - هاریس، . - 2005 بیماری قلبی و عروقی به هر وضعیت غیر طبیعی که توسط اختلال در عملکرد قلب یا رگهای خونی ایجاد می شود اشاره داردو نارسایی قلبی به اختلال در عملکرد پمپاژ قلب اشاره دارد. نارسایی قلبی یک معضل رو به گسترش در تمام جهان است و بیش از 20 میلیون نفر گرفتار آن هستند. شیوع کلی نارسایی قلبی در جمعیت کشورهای توسعه یافته 2درصد است. شیوع این بیماری با افزایش سن بالا می رود به طوری که 6تا7درصداز افراد مسن تر از 65 سال را مبتلا مینماید. هر چند نارسایی قلبی به طور نسبی در زن ها شیوع کمتری دارد،اما حداقل نصف موارد بیماری در زن ها رخ میدهد زیرا امید به زندگی در آنها طولانی تر است.
عوامل خطر کلاسیک و سنتی بیماری قلبی و عروقی شامل فشار خون بالا، چربی خون بالا و لیپوپروتئین، سیگار کشیدن، عدم فعالیت و دیابت به طور سنتی شاخص های بیماری های قلبی عروقی در نظر گرفته شده است. گزارش ها، با این حال، نشان می دهد که بعضی از افراداز بیماری های قلبی و عروقی، فاقد این عواملند - برمودز، . - 2002 التهاب پاسخی فیزیولوژیکی به محرکهای گوناگون مثل عفونت،جراحی های بافتی و ترومای بدن است ،که با تجمع لکوسیتها در جایگاه های عفونت ،اتساع عروق افزایش نفوذپذیری همراه می باشد و معمولا یک پاسخ عمومی و با تغییر در پروتئین های پلاسما مشخص می شود - سهیلی، . - 1388 پیش بینی دقیق از خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی - CAD - نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت آن دارد - گرینگ، . - 1993 بنابراین محققان به طور مداوم به دنبال عوامل پیش بینی کننده خطر بیماری قلبی و عروقی با دقت و حساسیت بیشترند.
برخی شاخص های التهابی که پیشگویی کننده بیماری قلبی و عروقی اند عبارتنداز : فیبرینوژن، سیتوکینها،CRPو مولکولهای چسبان سلولی مثل ICAM-1و مولکولهای چسبان عروقیVCAM-1و اینتگرین ها. برای این منظور بسیاری از محققان VCAM - 1 به عنوان یکی از عوامل جدید التهاب پیش بینی بیماری های قلبی عروقی، به ویژه آترواسکلروز دانسته اند. ICAM-1 نقش مهمی در جنبش لکوسیتی و چسبندگی دراندوتلیال دارد و التهاب، مولکول ها را افزایش می دهد - گرینگ، ICAM- . - 1993 1 در ایجاد پلاک های ارترواسکلروتیک فعال و در سلولهای آندوتلیال و عضله صاف بیان میشود - بنیامین، - 2005 صدمات عروقی موجب افزایش حساسیت مولکولهای چسیان میشود - ادامپولوس، 2001، کریسته، . - 2002
در مراحل اولیه بیماری قلبی و عروقی پروسه التهابی شکل گرفته که چسبندگی مونوسیت ها به اندوتلیال از طریق مولکول چسبان داخل عروقی ومولکول چسبان داخل سلولی VCAM-1 - ، - ICAM- 1 و E-selectin انجام گرفته و با تغییر شکل مونوسیت ها به ماکروفاژها و سلولهای اسفنجی کف آلود و پلاک ایجاد میشود - گیمبرون، - 2000بسیاری از محققان بر این باورند که وقتی سطح مولکول چسبندگی محلول افزایش می یابد با افزایش خطر ابتلا به سکته در افراد سالم و بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر - - CAD همراه است - مالیک، . - 2001 پس افزایش مولکولهای چسبان که در سطح اندو تلیال سلولها وجود دارد موجب ایجاد التهاب در دیواره سلولی میشود. CRPیکی دیگر از شاخص های التهابی پیشگویی کننده بیماری قلبی و عروقی است و افزایش آن باعث افزایش دو تا 5 برابری خطر بیماری قلبی و عروقی میشود.
CRPپروتئین فاز حاد است که توسط کبد در پاسخ به سایتوکاینهای التهابی مثلil-6 ترشح میشود ومشارکت در پیشرفت ارترواسکلروز از طریق icam، vcam1و میانجی مونوسیت کموستاتیک دارد - پاسکری، . - 2001 فیبرینوژن یکی دیگر از عوامل التهابی می باشد که توسط کبد ساخته میشودو سطح خونی آن در شرایط حاملگی و التهاب افزایش می یابد. در اثر تمرینات شدید و بلند مدت برخی از بافت های درگیر از جمله مویرگ های مولتی دچار آسیب و پارگی می شوندکه این آسیب باعث افزایش فیبرینوژن به فیبرین و در نتیجه باعث افزایش غلضت پلاسمایی فیبرینوزن میشود. پس CRPسرم و فیبرینوژن پلاسما هستند که جزء واکنش دهنده های مرحله حاد محسوب - CRP - C- واکنش دهنده در بین افراد به ظاهر سالم، به طور بالقوه با افزایش خطر CRP می شوند.
افزایش شاخص های التهابی به ویژه 2 تا 5 برابر ، CRP بیماری های قلبی - عروقی همراه است. - امیری، - 2011 به طوری که افزایش مقادیر این شاخص ها به ویژه برابر خطر حوادث قلبی - عروقی را افزایش می دهد. فیبرینوژن قادر به جابجایی و تکثیر سلول عضلانی صاف بوده و احتمالا همانند اینترلوکین 6 در تشکیل پلاک آتروسکلروزیس موثر است. اینترلوکین 6 نیز با افزایش دادن به بروز واکنش های التهابی CRP سنتز فیبرینوژن و می انجامد. شاخص های التهابی بوسیله انجام فعالیت های ورزشی احتمالا کاهش می یابدکاهش انرژی دریافتی و افزایش فعالیت بدنی باعث کاهش التهاب عمومی میشود. جالب است بدانیم که امروزه ورزش متوسط تا شدید به عنوان پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی بلکه بعنوان بخش اصلی در درمان پس از انفارکتوس میوکارد و عمل جراحی قلب کاربرد دارد - مقرنسی،. - 1388
ورزش می تواند اثرات سودمند با بهبود مارکرهای التهابی VCAM - 1، به ارمغان بیاورد که در سلولهای التهابی نقش مهمی دارد و در بیماران قلبی و عروقی زیاد است - تونستال، . - 1997 ورزش اثر مثبت برمولکولهای چسبان دارد، پس از دو هفته تمرین این مولکولها در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی کاهش می یابد - تونستال، - 1997و مطالعات انجام گرفته ارتباط معکوس بین عوامل التهابی و میزان فعالیت بدنی مردان و زنان را نشان می دهد - مارش، . - 2005 هر چند که ثابت شده است که ورزش می تواند کاهش التهاب رابهمراه داشته باشد. مطالعات بیشتری باید برای پیدا کردن مکانیسم این کاهش، شدت و مدت زمان فعالیت فیزیکی که بیشتر باعث کاهش التهاب می شود انجام گیرد. با وجود تناقض و محدودیت های موجود در برخی از پژوهش ها باید بدنبال تعیین فعالیت ورزشی هوازی منظم با شدت مناسب و مدت مشخص بین افراد جامعه برای ارائه الگوی مناسب جهت بهبود و حفظ سلامت آنها باشیم.
با توجه به شواهد و تحقیقات انجام شده در سراسر دنیا و با توجه به این که کشور ما در زمره کشورهایی است که بروز بیماری قلبی عروقی در آن زیاد است این نیاز احساس شد که این پژوهش با توجه به اینکه تمامی پژوهش های صورت گرفته در ایران تنها تاثیر ورزش را بر روی جامعه سالم انجام می دهد این پژوهش 12هفته تمرین هوازی را در مردان با نارسایی قلبی رابررسی می کند. از طرفی حجم زیادی از مطالعات روی زنان انجام شده است پس این پژوهش را روی مردان انجام می دهیم چراکه بیشتر از زنان در معرض بیماری قلبی و عروقی اند. هدف از این پژوهش این نکته را با اهمیت جلوه میدهد که بررسی شاخص های خطر ساز بیماریهای قلبی و عروقی می تواند دانش مارا نسبت به کاهش بیماری قلبی و عروقی خصوصا نارسایی قلبی بالا ببرد تا با آگاهی از آن فرد بداند در کدام مرحله بیماری قلبی و عروقی قرار دارد و چه باید کند.
روش شناسی
پس از مراجعه به مطب خصوصی پزشک متخصص به مدت دو ماه حدود 60 نفرافرادواجد شرایط آمادگی خودرابرای شرکت در این تحقیق اعلام کردتد که 30 نفر افراد به صورت تصادفی انتخاب شدندکه این افراد غیر ورزشکار بوده و در سه ماه اخیر تحت درمان دارویی استاندارد قرار داشتند،همینطور این افراد در شش ماه اخیر هیچگونه فعالیت منظم نداشتندو نارسایی قلبی انهاکلاس یک تا سه میباشد. از میان انها به صورت تصادفی دو گروه متمایز تمرین استقامتی و کنترل - بدون تمرین - انتخاب شده وپس از دادن راهنمایی و اطلاعات کامل در مورد پروتکل تمرین و نحوه ی پژوهش،فعالیت بدنی آغاز خواهد شد.
