بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش تاثیررفتار درما نی گروهی در کاهش و درمان علایم اختلال اضطراب اجتماعی می باشد.
روش : در قالب یک طرح شبه آزمایشی با رویکرد پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه میباشد. آزمودنیهای پژوهش شامل 14 نفر دانشجوی دوره کارشناسی رشته های مختلف دانشگاه پیام نور مشهد که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تحصیل بودند که با استفاده از پرسشنامه اضطراب اجتماعی و پرسشنامه اضطراب بک ، غربالگری و در دو گروه رفتار درمانی گروهی و گروه گواه قرار گرفتند درمان 5 جلسه 45 دقیقه ای بود.
از نرم افزار spss و روشهای آماری شامل شاخصهای آماری ،تحلیل واریانس یک راهه ، تحلیل کواریانس ، آزمون تعقیبی توکی و کای اسکویربرای تحلیل داده ها استفاده شد . یافته ها : نتایج تحلیل کواریانس نشان داد رفتار درمانی گروهی در کاهش اضطراب اجتماعی و اضطراب کلی موثر بوده است اما این کاهش معنی دار نبود .
نتیجه گیری : رفتار درمانی گروهی میتواند در کاهش اختلال اضطراب اجتماعی و اضطراب کلی موثر باشد.
مقدمه
علم از دیدگاه روان شناسی نوعی آفرینش انسانی است و نه یک شیء مستقل و غیر انسانی و قائم به ذات که به قواعد باطنی و مخصوص خود توجه دارد. زمینههایش در انگیزههای بشری و اهداف بشری است و توسط افراد بشر خلق و نوسازی و حمایت میشود
در زمان ما علم با سرعت سرسامآوری پیشرفت میکند و بدنه آن روز به روز گستردهتر و عمیقتر میشود.در قرن حاضر زندگی ماشینی و پیشرفت روز افزون علم، حرکت مطابق بازمان و مکان را ایجاب میکند بطوریکه انسان هزاره سوم بیش از هر زمان دیگر در طول تاریخ بشر دستخوش تغییر و دگرگونی از نظر شیوههای زندگی و روابط اجتماعی، شغل و حرفهای شده و ماندن در تونل زمان و به تعویق انداختن کارها، علیرغم از دست دادن موقعیتهای مهم و ارزشمند زندگی، بستری مناسب برای ناهنجاری ٌهای روانی- اجتماعی است که نه تنها برای فرد آسیبزاست بلکه معضلی بزرگ برای جامعه نیز میباشد
هراس یا فوبی به معنای ترس افراطی از یک موضوع ، شرایط یا موقعیت خاص و معین است . فرد مبتلا می داند که ترسش غیر معقول است اما نمی تواند آنرا کنار زند - کاپلان ، سادوک ، 2007 ،ترجمه رضاعی و رفیعی ،. - 1387 فوبی پدیده فوق العاده بی ابهام و روشن است - روزنهان و سلیگمن 1995، ترجمه سید محمدی ،. - 1390 علاوه بر اینکه بعضی هراس ها ناشی از تجربه واقعی و عملاً ترسناک هستند ، بعضی هراس ها نیز از راه یادگیری مشاهده ای آموخته می شوند
اضطراب مرضی یا اختلال اضطرابی از شایع ترین طبقات اختلالات روانی هستند که از هر 4 نفر یکی واجد ملاک های تشخیصی لااقل یک اختلال اضطرابی است . زنان با شیوع مادام العمر 19/2 درصد در مقایسه با مردان بیشتر ممکن است دچار یک اختلال اضطرابی شوند
اختلال اضطرابی گروهی از اختلال ها را در بر می گیرد که در آنها اضطراب ، یا نشانه های اصلی اختلال است یا اینکه وقتی شخص تلاش دارد رفتارهای غیر انطباقیٍ معینی را کنترل کند گرفتار آن می شود
اختلال هراس، به ویژه اضطراب اجتماعی یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که مقابله با آن در بهبود عملکرد افراد و کاهش اضطراب موقعیتی آنها اهمیت فروان دارد.اضطراب اجتماعی به صورت تجربه ناراحت کننده در حضور دیگران تعریف می شود. اختلال اضطراب اجتماعی به عنوان رایجترین اختلال اضطرابی و سومین اختلال شایع روانپزشکی و اختلالی با اهمیت در زمینه بهداشت همگانی میتواند تاثیر عمیقی بر زندگی شخص داشته باشد . طبق گزارشهای موجود، شیوع سراسر عمر اضطراب اجتماعی 3 تا 13 درصد است
این امر نشان میدهد که اضطراب اجتماعی اختلال شایعی بوده و تعداد زیادی از افراد با این مشکل دست به گریبانند. این فوبی اساسا ترس از مورد نظاره دیگران واقع شدن است. اما وقتی نگاه خیره چه به عمد - واقعی - چه با تصور خود - خیالی - در موقعیت های خاص ناراحتی فوق العاده ایجاد کند نتیجه آن اضطراب اجتماعی است. ترس از عملکرد یعنی ترس از اینکه شخص قادر به ایفای نقش خود نباشد و یا کنترل خود را در مقابل نگاه دیگران از دست بدهد
این ترس اختلال رایجی است که جنبه ی ژنتیکی قوی دارد و در زندگی شخص اختلال ایجاد میکند افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی که آنرا اختلال اضطراب جمع نیز می گویند ، ترس مفرط از تحقیر شدن یا خجالت کشیدن در موقعیت های مختلف اجتماعی نظیر صحبت کردن در جمع ، صحبت کردن با دوستی از جنس مخالف دارند
بررسی های همه گیر شناسی نشان داده که زنها بیشتر از مردها مبتلایند اما در نمونه های بالینی عکس آن صادق است. دلیل این تفاوت معلوم نیست. بیشترین سن شیوع اضطراب اجتماعی سالهای نوجوانی است اما شروع در سنین پایین تر - 5 سالگی - و بالاتر 35 - سالگی - نیز دیگر مشکلات روانپزشکی همایندی دارد و در این میان افسردگی و سایر اختلالات اضطرابی بیشترین همایندی را با این اختلال دارند
اختلال اضطراب اجتماعی در 70 تا 80 درصد موارد رفتار درمانی، شناخت درمانی َو درمان هیپنوتیزمی برای درمان این بیماری بسیار موثر است. این اختلال در صورت عدم درمان به طور متوسط 20 سال تداوم می یابد و بهبود خود به خودی آن غیر محتمل است. درمانهایی که بیشترین اثر بخشی را بر روی بیماران مبتلا به اضطراب اجتماعی داشته اند، رفتار درمانی هایی هستند که در دهه 60-70 ابداع شده اند و محور اصلی آنها رویارویی با عامل ترسناک است. البته سابقه این گونه درمانها به سالهای 1920-1924 می رسد. این نوع درمانها با کارهایی که پاولف و واتسون بر روی شرطی سازی انجام دادند، آغاز شد و از دهه 1950 با کارهای اسکینرُ - 1953 - ، آیزنکًٌ - - 1956 ، ولپی ٌٌ - - 1958، بندورا ٌٍ - 1961 - استفاده عملی از آن رایج گردید
رفتار درمانی کاربرد اصول تجربی یادگیری برای تغییر رفتار ناسازگارانه است. رفتار درمانی تلاش در تغییر حرکات از طریق فنونی مثل تنفس دیافراگمی یا از طریق مواجه کردن شخص با چیزی است که او را میترساند - مهدوی ، . - 1380 این شیوه ی درمانی در اثر تحقیقات ولپی پدید آمد. رویکرد ولپی بیشتر متکی بر شرطی سازی پاسخگر ، مربوط به اضطراب است.
