بخشی از مقاله
چکیده
در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر بین سبک تفکر انتقادی مدیران با شیوه ی حل تعارض در کارکنان دانشکده های فنی و حرفه ای استان مرکزی پرداخته شده است . در ابتدا متغیرهای پژوهش مورد شناسایی قرار گرفته و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از داده های بدست آمده برای محاسبه متغیرهای پژوهش، توسط نرم افزار اکسل استفاده شده است. این داده ها جهت آزمون فرضیه ها توسط نرم افزار spss به کمک آماره های توصیفی و استنباطی نظیر تحلیل همبستگی ، مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفتند.
بنابراین 108 نفر از کارکنان دانشکده های فنی و حرفه ای استان مرکزی به عنوان نمونه انتخابی با استفاده از جدول مورگان در نظر گرفته شد. فرضیه اصلی با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره گام به گام و سایر فرضیه های فرعی نیز با استفاده از روش پیرسون مورد بررسی قرار گرفت. فرضیه اصلی اول که به بررسی تاثیر بین سبک تفکر انتقادی مدیران با شیوه ی حل تعارض در کارکنان دانشکده های فنی و حرفه ای استان مرکزی می پردازد از وجود تاثیر معنادار بین سبک تفکر انتقادی مدیران با شیوه ی حل تعارض در کارکنان دانشکده های فنی و حرفه ای استان مرکزی خبر می دهد.
مقدمه
امروزه تعارض و مدیریت آن از جمله مباحثی است که توجه مدیران و دست اندرکاران سازمان ها را به خود جلب کرده است. در بسیاری از سازمان ها - از جمله دانشگاه ها - تعارض به صورت یک مسئله جدی وجود دارد. شاید در همه جا این پدیده دارای چنان قدرتی نباشد که موجب انحلال سازمان گردد، ولی تردید نیست که می تواند بر عملکرد سازمان اثرات ناگوار بگذارد و یا شرایطی را به وجود آورد که این سازمان ها بسیاری از نیروی کارآمد خود را از دست دهند
کیی از ویژگی های اساسی انسان آگاهی از رفتار خود و بر خورداری از نیروی تفکر است .به عبارت دیگر انسان می تواند از رفتار خود آگاه باشد و در برخورد با مسائل و امور متفاوت از نیروی تفکر استفاده کند. اما با هجوم گسترده و همه جانب هی اطلاعات در دنیای رو به رشد امروزی می بایست درجستجوی روشی کارا درجهت غربال کردن اطلاعات بود وتفکر انتقادی این را برای فرد میسر می سازد تا حقیقت را در میان به هم ریختگی حوادث و اطلاعات جستجو کند و به هدفش که رسیدن به کاملترین درک ممکن است، دست یابد .اتصال این اطلاعات غربال شده و سازمان بندی شده در نهایت باعث ایجاد آن چیزی می شود که موفقیت نام دارد و اساس تمایز انسان های اندیشمند از عموم مردم است
از کسانی که نقش مهمی در شناسایی، هدایت و حل تعارضات در سازمان دارند، مدیران آن سازمان ها می باشند. یکی از مهم ترین مهارت هایی که مشخصه توانایی مدیر در حل تعارض است و امروزه توجه زیادی به آن می شود، سبک تفکری که است که پیش رو دارد.
امروزه نیروی انسانی ماهر و پرتوان مهم ترین عامل پویایی جوامع و سازمان ها به شمار می رود. از این رو سازمان ها به سبب توسعه و گسترش فعالیت های خود ناگزیر به تدارک، حفظ و مدیریت منابع انسانی توانمند و کارآمد هستند. در یک سازمان توانمند، مدیر موفق کسی است که ایده و توانایی اداره کردن کارکنان و سوق دادن آنها به سوی هدف مشترک سازمانی را داشته باشد و از روش و تفکری استفاده کند که کارایی کارکنان را افزایش دهد، و در حل تعارضات موجود موفق باشد، تا از همه قابلیت های منابع انسانی بهره بگیرد.
-1 بیان مسئله
یونیسف - 2003 - 1 در آخرین تقسیم بندی خود، مهارت تصمیم گیری و تفکر انتقادی را یکی از مهارت های زندگی برشمرده است. در جهان امروز هر انسانی برای درست زیستن نیازمند فراگیری درست فکر کردن می باشد. تفکر انتقادی در واقع به نقد و تحلیل کشیدن تأثیرات رسانهها و همسالان، تحلیل نگرشها، ارزشها، هنجارهای اجتماعی و اعتقادات و عوامل تأثیر گذار بر آنها و شناسایی اطلاعات مرتبط و منابع اطلاعاتی است. - کردنوقایی و پاشا شریفی، - 1384 با توجه به پیشینه نظری و تجربی، متغیرهای تفکر انتقادی و سبک هویت دو مقوله ی مهم در زندگی روزمره انسان ها می باشند و در این دنیای پست مدرن که گزینش و انتخاب ها افزایش یافته وبا حرکت چند دکمه به سرزمین وسیعی از اطلاعات می توان وارد شد اهمیت این دو مقوله بیشتر شده است
تفکر انتقادی فرآیند فعالیت منظم عقلانی و ماهرانه مفهوم سازی، کاربرد، تجزیه و تحلیل ، ترکیب و ارزشیابی مجموعهای از اطلاعات و یا تعمیم آن میباشد که به وسیله مشاهده، تجربه، اندیشه، منطق یا ارتباط به عنوان راهنمای نگرش و رفتار عمل می نماید
اگر چه تعاریف تفکر انتقادی زیاد و متفاوت است ولی با وجود این، یک ادعای بدون اختلاف درباره این نوع تفکر آن است که تفکر انتقادی مستلزم آگاهی از اندیشیدن خود - تفکر فرد درباره چگونه اندیشیدن خود - و تعمق در تفکر نسبت به خود و دیگران به عنوان یک هدف شناختی محسوب می گردد. چرا که توجه به چگونه اندیشیدن، باعث کشف و تعیین نقص های دانش شده و همچنین امکان شناسایی بهترین و مؤثرترین راهبرد یا روش یادگیری در سطوح عمیقتر را میسر می سازد
تفکر انتقادی بر پایه ارزشهای عقلانی همگانی است که موضوعات آن دارای تقسیماتی چون آشکار سازی، صحت، دقت، انسجام، ارتباط موضوعی، مدرک مستدل، دلایل متقن، عمیق، حیات بخش و منصفانه می باشد. در واقع تفکر انتقادی سبکی از تفکر درباره هر موضوعی، محتوایی یا مسأله ای است؛ تفکری است که مسائل و سئوالات اساسی را مطرح می کند و آنها را به طور واضح و دقیق فرموله میکند، اطلاعات مرتبط را جمع آوری و بررسی می نماید، عقاید انتزاعی را به طور مؤثر تفسیر کرده تا به راه حلها و نتایج منطقی دست یابد و با دیگران ارتباط های مؤثری را برای حل مسائل پیچیده برقرار می نماید.
از دیدگاه مایرز - 1374 - تفکر انتقادی یعنی قدرت تنظیم کلیات - توانایی ایجاد یک چهارچوب تحلیلی - ، پذیرفتن احتمالات نوین - پرهیز از پیش داوریها - و توقف داوری - تردید سالم و پرهیز از تعجیل در قضاوت - بنابراین تفکر انتقادی به فرد متفکر کمک می کند که بر محتوای مورد نظر تمرکز کرده، از باورها و عادتهای غلط اجتناب نماید و بر انتخاب بهترین گزینهها با استفاده از اطلاعات درست و تحلیل و ترکیب آنها اقدام نماید.به طور خلاصه می توان گفت تفکر انتقادی، تفکر خود رهبری، خود نظم بخشی، خود کنترلی و خود تصحیحی میباشد.
امروز صاحب نظران مدیریت بر این باورند که نیروی انسانی به عنوان اصلی ترین دارایی سازمانها و به عنوان مزیت رقابتی مطرح است و وجود روابط سالم مبتنی بر همکاری و همدلی بین این منابع ارزشمند از جمله مهمترین عوامل اساسی برای موفقیت درهمه سازمانها اعم از صنعتی، اداری، خدماتی، آموزشی و مانند آنهاست .از طرف دیگر با توجه به پیچیدگی روزافزون سازمانها و تفاوت در اندیشه، نگرش و باورهای افراد، تعارض به عنوان جزء اجتناب ناپذیر زندگی سازمانی امروز مطرح است
نکته قابل توجه اینجاست که اجتناب ناپذیر بودن تعارض بر منفی بودن آن نیست بلکه چه بسا اگر تعارض خوب مدیریت شود، برای سازمان مفید نیز باشد. به عبارت دیگر تعارض سکهای است که دو وجه مثبت و منفی دارد و شیوه برخورد و یا رویارویی با آن است که اثر آن را برای سازمان تعیین میکند. از این رو، بی شک توانایی مدیریت و کنترل پدیده تعارض در سازمانها از مهمترین مهارتهای مدیریت است که مدیران امروز نیازمند آن هستند.
آنچه از مطالب بر می آید نشان می دهد که تفکر انتقادی در حل مسائل به صورت درست و دقیق کمک می کند، پس برای حل تعارضات می توان از آن استفاده کرد. در صورتی که مدیران به سبک تفکر انتقادی اجحاف کامل داشته باشند برای بررسی مسائل و مشکلات درون سازمانی، بخصوص کارکنان خود آگاه تر بوده و روش برخورد و حل آن را به خوبی خواهند یافت. با توجه به اهمیت و ارتباط ظاهری که از گفته ها بر می آید بر آن هستیم که در این تحقیق تاثیر بین سبک تفکر انتقادی مدیران دانشکده های فنی استان مرکزی بر شیوه حل تعارض اساتید در دانشکده های فنی استان مرکزی را به اثبات برسانیم.
-2 اهداف تحقیق
-1-2 هدف اصلی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر سبک تفکر انتقادی مدیران بر شیوه ی حل تعارض کارکنان دانشکده های فنی استان مرکزی آغاز شده است.
-2-2 هدفهای فرعی:
- اجرای سبک تفکر انتقادی مدیران در جهت بهبود حل تعارض کارکنان
- اجرای سبک تفکر انتقادی مدیران در جهت ایجاد شیوه های نوین برای حل تعارض کارکنان
- یافتن رابطه ی بین دو متغیر سبک تفکر انتقادی و ایجاد شیوه های بهتر برای حل تعارض کارکنان
-3 فرضیه های تحقیق
-1-3 فرضیه اصلی:
سبک تفکر انتقادی مدیران بر تعارض کارکنان تاثیر معنی داری دارد.
-2-3 فرضیه های فرعی:
-1 سبک تفکر انتقادی مدیران بر تعارض درون فردی - کارکنان - تاثیر معنی داری دارد.
-2 سبک تفکر انتقادی مدیران بر تعارض میان افراد - کارکنان - تاثیر معنی داری دارد.
-3 سبک تفکر انتقادی مدیران بر تعارض درون گروهی - کارکنان - تاثیر معنی داری دارد.