بخشی از مقاله
چکیده
مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف پودر نعناع فلفلی - Mentha piperita - بر برخی از پارامترهاي بیوشیمیایی سرم خون جوجه هاي گوشتی انجام شد. براي این منظور، تعداد 256 قطعه جوجه - مخلوط دو جنس - از سویه تجاري راس 308در قالب طرح کاملاً تصادفی به چهار تیمار در چهار تکرار اختصاص یافت. تیمارهاي آزمایشی شامل سطوح 0 - جیرة شاهد - ، 0/15، 0/3 و 0/45 درصد پودر نعناع فلفلی در جیره بودند که طی یک دوره آزمایشی 42 روزه به پرندگان تغذیه شدند. سطح گلوکز سرم در اثر سطح 0/15 درصد این گیاه در جیره به طور معنیداري کاهش یافت
اما غلظت کلسترول کل و کلسترول LDL در اثر سطوح بالاي پودر نعناع فلفلی 0/3 - و 0/45 درصد - افزایش معنیداري نشان داد . - P<0/05 - غلظت تري گلیسرید، کلسترول HDL و کلسترول VLDL تنها در اثر سطح 0/3 درصد پودر نعناع فلفلی کاهش یافت
نسبت کلسترول HDL به کلسترول LDL هم در اثر سطح 0/15 درصد پودر نعناع فلفلی افزایش ولی در اثر سطوح 0/3 و 0/45 درصد پودر این گیاه کاهش نشان داد . - P<0/05 - با توجه به این نتایج، وابسته بودن غلظت پارامترهاي بیوشیمیایی سرم خون جوجه ها به دز مصرفی پودر نعناع فلفلی و تأثیر مثبت سطح 0/15 درصد این گیاه در کاهش غلظت گلوکز سرم و بهبود نسبت کلسترول HDL به کلسترول LDL نشان داده شد
هر مقاله باید داراي یک خلاصه 70 تا 200 کلمه می باسد که در یک یا دو پاراگراف تهیه گردیده، داراي حواشی30 میلیمتري از لبه راست و 25 میلیمتري از لبه چپ باشد. این بخش باید بصورت مستقل بیانگر موضوع، اهداف، روش تحقیق و دستاوردهاي مقاله باشد ولی یک مقدمه تلقی نمیگردد .
مقدمه
سابقه استفاده و مصرف گیاهان دارویی به بدو خلقت انسان بر میگردد. به طوريکه بشر پس از تامین نیازهاي اولیه خود، در اثر مواجهه با بیماريهاي ساده و مزمن از گیاهان مختلف براي تسکین و بهبود آلام خود استفاده میکرد
استفاده ازآنتی بیوتیکهاي وسیع الطیف که متأسفانه در مواردي به صورت بی ملاحظه و افراطی بوده است، مشکلات مختلفی را براي حیوانات و استفاده کنندگان فرآوردههاي حیوانی ایجاد نموده است که پیدا شدن سویههاي مقاوم از عوامل میکروبی و باکتریایی از جمله آن عوارض و نابسامانیها میباشد
فرآوردههاي گیاهی به دلایلی نظیر در دسترس بودن، راحتی کاربرد، نداشتن اثرات سوء جانبی، خواص ضد باکتریایی و ضد اکسیداسیونی[5] به صورتسنّتی براي درمان بعضی از بیماريها در انسان و حیوانات از دیرباز استفاده می شوند.[6] بیشتر تحقیقات انجام شده سودمندي بعضی از گیاهان و فرآورده اي آنها را بر کاهش کلسترول سرم خون و بهبود سیستم ایمنی نشان داده اند
کلسترول بالاي خون یکی ازعلل بروز بیماريهاي قلبی عروقی در جوامع امروزي بوده وتلاش هاي زیادي در جهت کاهش سطح آن صورت میگیرد که یکی از راهها استفاده از گیاهان و فرآوردههاي گیاهی داراي خواص کاهش دهندگی کلسترول می باشد .
آریتاجات و همکاران[9] اثرات مثبت استفاده از عصارههاي گیاهی را در کاهش تريگلیسرید خون تأیید کردهاند.
نام Mentha piperita گیاه نعناع فلفلی با نام علمی گیاهی علفی، پایا و چند ساله از تیره Peppermint رایج نعناع می باشد .این گیاه بومی مناطق مدیتراته بوده دامنه انتشار وسیعی در اکثر نقاط ایران به ویژه مناطق و از جمله گیاهان شمالی دارد.
از برگها، پیکر رویشی و اسانس این گیاه در بیشتر فارماکوپههاي معتبر دنیا به عنوان دارو یاد شده است .[2] سطح زیر کشت نعناع تا سال 1385در ایران معادل 117 هکتار بوده است [4]و مهمترین هدف از کشت آن بدست آوردن منتول است که داراي استفاده گستردهاي در صنایع مختلف میباشد.[7] همچنین این گیاه به دلیل دارا بودن منتول، منتون، ترکیبات فنولی و فلاونوییدي و همچنین اکسیدکنندههایی مثل پیپراکسیدوترپنها فعالیت مهاري در برابر باکتري ها، قارچ هاو ویروسها دارد[10]،.[14]در این آزمایش اثر سطوح مختلف پودر گیاهی نعناع فلفلی بر غلظت برخی از پارامترهاي بیوشیمیایی سرم خون جوجههاي گوشتی مورد مطالعه قرار میگیرد.
مواد و روشها
پس از تهیه گیاه نعناع فلفلی و خشک کردن آن در سایه، به کمک آسیاب آزمایشگاهی پودر آن تهیه شد تا امکان مخلوط کردنش با بقیه اقلام خوراکی جیره فراهم شود. در مطالعه in vivo از سطوح 0 - جیرة شاهد - ، 0/15 درصد جیره، 0/3 درصد جیره و 0/45 این گیاه در جیرة جوجههاي گوشتی استفاده شد. آزمایش در قالب یک طرحکاملاً تصادفی با چهار تیمار یادشده در چهار تکرار و تعداد 16 قطعه پرنده - مخلوط از هر دو جنس نر و مادهدر - هر تکرار و جمعاً با 256 قطعه اجرا شد. جیرههاي آزمایشی با انرژي و پروتئین یکسان و مطابق توصیه شرکت راس 308 براي سه دوره آغازین 1 - تا 10 روزگی - ، رشد 11 - تا 24 روزگی - و پایانی 25 - تا 42 روزگی - تنظیم و از همان روز اول آزمایش در اختیار جوجهها قرار گرفت. شرایط محیطی - دما، رطوبت، شدت نور و... -
براساس کاتالوگ نژادي کنترل خواهد شد. برنامه نوري به صورت 23 ساعت روشنایی و یک ساعت تاریکی اعمال شده و واکسیناسیون طبق برنامه توصیه شده توسط سازمان دامپزشکی استان اردبیل انجام خواهد شد. دسترسی به آب و دان در تمام دورة آزمایشی به جز در مواقع رکوردگیري - آخر دورههاي آغازین، رشد و پایانی - که به منظور یکنواختی محتویات گوارشی 4 ساعت محرومیت اعمال خواهد شد، آزادانه خواهد بود.
در روز 28 دوره نیز از دو قطعه پرنده مربوط به هر تکرار جهت اندازه گیري برخی از پارامترهاي خونی شامل تري گلیسرید، کلسترولHDL، LDL، VLDL و کل و گلوکز از سیاهرگ بال خونگیري صورت گرفت که پس از جداسازي سرم آنها با استفاده از کیتهاي تجاري غلظت تريگلیسرید، کلسترول کل و کلسترول HDL اندازه گیري و بقیه پارامترها با روش محاسباتی تعیین گردید. دادههاي به دست آمده با استفاده از رویه مدل خطی عمومی نرم افزار آماري SAS مورد تجزیه آماري قرار گرفتند. مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چندامنه اي دانکن انجام شد.
نتایج و بحث
غلظت پارامترهاي بیوشیمیایی خون جوجههاي گوشتی به طور متفاوتی توسط سطوح مختلف پودر نعناع فلفلی تحت تأثیر قرار گرفت - جدول - 1 و از یک روند مشابهی پیروي نکرد. به طوري که سطح گلوکز سرم فقط در اثر سطح 0/15 درصد این گیاه در جیره به طور معنیداري کاهش یافت . - P<0/05 - اما غلظت کلسترول کل و کلسترول LDL در اثر سطوح بالاي پودر نعناع فلفلی 0/3 - و 0/45 درصد - افزایش معنیداري نشان داد
غلظت تريگلیسرید، کلسترول HDL و کلسترول VLDL تنها در اثر سطح 0/3 درصد پودر نعناع فلفلی کاهش یافت . - P<0/05 - نسبت کلسترول خوب به کلسترول بد هم در اثر سطح 0/15 درصد پودر نعناع فلفلی افزایش ولی در اثر سطوح 0/3 و 0/45 درصد پودر این گیاه کاهش نشان داد
چنین مشاهداتی گویاي وابسته به دز بودن پارامترهاي بیوشیمیایی سرم خون جوجهها به پودر نعناع فلفلی میباشد. به طوري که براي کاهش گلوکز سرم و بهبود وضعیت کلسترول خوب در مقابل کلسترول بد سطح 0/15 درصد و براي کاهش تري گلیسرید سرم سطح 0/3 درصد پودر نعناع فلفلی مناسب میباشد. سطوح بالاي پودر این گیاه به افزایش کلسترول کل سرم میانجامد که این افزایش ناشی از افزایش کلسترول بد - LDL - میباشد.
برخلاف نتایج این آزمایش، امیري قنات سامان و همکاران [3] با استفاده از 0/5 و 1 درصد پودر نعناع فلفلی هیچ تأثیر معنیداري بر غلظت گلوکز، کلسترول، تري گلیسرید و کلسترول LDL و HDL مشاهده نکردند. مشاهده افزایش کلسترول کل و کلسترول LDL در این مطالعه در اثر 0/3 درصد پودر نعناع فلفلی با مشاهدات شریفی و همکاران [13] مطابقت دارد. اما در مطالعه آنان همین سطح مصرف نعناع فلفلی بر خلاف نتایج این آزمایش به افزایش تريگلسیرید و عدم تأثیر بر کلسترول HDL منجر شد.
استفاده از سطوح بالاي 1 و 2 درصد نعناع فلفلی در جیره جوجههاي گوشتی در شرایط تنش گرمایی به نتیجه مشابه با این آزمایش - با 0/3 درصد - ولی در بقیه موارد به نتایج مغایر منجر شده است .[8] چنین تفاوت در نتایج مطالعات مختلف میتواند با تغییرات ژنتیکی، مواد موثره و سطوح مصرفی نعناع فلفلی و نیز مدیریت پرورش جوجههاي گوشتی در ارتباط باشد.
جدول-1 اثرسطوح مختلف پودر نعناع فلفلی بر غلظت پارامترهاي بیوشیمیایی سرم خون جوجههاي گوشتی در سن 28 روزگی - بر حسب میلیگرم در دسیلیتر -
اعداد موجود در هر ستون که با حروف متفاوت لاتین نشان داده شدهاند، در سطح احتمال - p<0/05 - با هم اختلاف معنیداري دارند. HDL-C، LDL-C و VLDL-C؛ به ترتیب کلسترول لیپیوپروتئینهاي HDL، LDL و VLDL میباشد.
