بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تاثیر سویههای مختلف پروبیوتیک بر جمعیت میکروبی روده در بلدرچینهای گوشتی انجام شد. آزمایش با استفاده از 540 قطعه بلدرچین در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 6 تکرار انجام شد که به هر واحد آزمایشی 18 قطعه بلدرچین اختصاص یافت. جیرههای آزمایشی شامل: - 1 جیره پایه - ذرت-کنجاله سویا - ، - 2 جیره پایه حاوی 200 میلیگرم در کیلوگرم مخلوط پروبیوتیک باسیلوس سوبتیلیس و باسیلوس کوآگولانس، - 3 جیره پایه حاوی 200 میلیگرم در کیلوگرم پروبیوتیک باسیلوس سوبتیلیس، - 4 جیره پایه حاوی 200 میلیگرم در کیلوگرم پروبیوتیک باسیلوس کوآگولانس، - 5 جیره پایه حاوی 650 میلیگرم در کیلوگرم آنتیبیوتیک فلاووفسفولیپول.
دادههای حاصل از آزمایش در قالب طرج کاملا تصادفی توسط نرم افزار آماری SAS آنالیز شد و برای مقایسه میانگینها از آزمون چند دامنهای دانکن در سطح 5 درصد استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از باسیلوس کوآگولانس در جیره بلدرچینهای گوشتی تعداد کلنی لاکتوباسیلها را در مقایسه با سایر تیمارها افزایش داد . - P<0/05 - همچنین تغذیه بلدرچین ها با پروبیوتیک باسیلوس کوآگولانس تعداد کلی فرمها را در مقایسه با گروه تغذیه شده با باسیلوس سوبتیلیس کاهش داد . - P<0/05 -
مقدمه
در صنعت پرورش طیور، آنتیبیوتیکها به طور گستردهای به منظور پیشگیری و کنترل بیماریها استفاده میشوند تا عملکرد طیور را بهبود بخشند. نتایج مطالعات نشان داده که آنتیبیوتیکها در سه حوزه ی فلور روده، جذب و متابولیسم موثر واقع میشوند .
به هر حال استفاده از آنها در جیره غذایی طیور به دلیل مشکلات رایجی از قبیل توسعه مقاومت میکروبی، باقیماندن مواد آنتیبیوتیک در بدن پرنده و عدم تعادل فلور میکروبی مفید روده توصیه نمیشود طبق گزارشهای موجود استفاده از آنتیبیوتیکها در جیره دام و طیور تحت عنوان محرک رشد ممنوع شده و در بیشتر نقاط دنیا به ویژه آمریکا و اروپا مورد مصرف قرار نمیگیرد. منع استفاده از آنها منجر به گسترش تحقیقات جدید جهت یافتن جایگزینهایی برای آنتیبیوتیکها شده است
در همین راستا و به منظور تحریک رشد، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماریها مواد افزودنی متعددی از جمله آنزیمها، پروبیوتیکها، پریبیوتیکها، اسیدهای آلی و گیاهان دارویی به عنوان جایگزین آنتیبیوتیکها یه خوراک طیور افزوده میشوند
پروبیوتیکها میکروارگانیسمهای زندهای هستند که به صورت انتخابی سبب تحریک فعالیت و متابولیسم باکتریهای مفید موجود در انتهای دستگاه گوارش شده و از این طریق باعث تعادل جمعیت میکروبی در میزبان میشوند . - Zhang et al., 2005 - ازمهمترین گونههایی که به عنوان پروبیوتیک در تغذیه طیور استفاده میشوند میتوان به لاکتوباسیلوس، استرپتوکوکوس و بیفیدوباکتریوم اشاره کرد . در آزمایش - 2006 - Gunal et al. تعداد باکتریهای گرم منفی در روده کور و ژژنوم جوجههای دریافت کننده تیمار حاوی پروبیوتیک در سن 21 و 42 روزگی به طور معنی داری کمتر از گروه شاهد بود. در این تحقیق تاثیر سویههای مختلف پروبیوتیک بر جمعیت میکروبی روده در بلدرچینهای گوشتی مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روشها
این آزمایش با استفاده از 540 قطعه بلدرچین گوشتی نژاد ژاپنی، مخلوط دو جنس نر و ماده در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 6 تکرار انجام شد که به هر واحد آزمایشی 18 قطعه بلدرچین اختصاص یافت که به مدت 35 روز پرورش یافتند.
جیرههای آزمایشی شامل: - 1 جیره پایه - ذرت-کنجاله سویا - ، - 2 جیره پایه حاوی 200 میلیگرم در کیلوگرم مخلوط پروبیوتیک باسیلوس سوبتیلیس و باسیلوس کوآگولانس، - 3 جیره پتیه حاوی 200 میلیگرم در کیلوگرم پروبیوتیک باسیلوس سوبتیلیس، - 4 جیره پایه حاوی 200 میلیگرم در کیلوگرم پروبیوتیک باسیلوس کوآگولانس، - 5 جیره پایه حاوی 650 میلیگرم در کیلوگرم آنتیبیوتیک فلاووفسفولیپول. جیرههای آزمایشی در دو دوره آغازین 21-0 - روزگی - و رشد 35-21 - روزگی - تنظیم و به صورت آردی تغذیه شدند.
مصرف آب و خوراک در طول دوره آزمایش به صورت آزاد بود. برای تعیین جمعیت میکروبی روده، در سن35 روزگی یک پرنده از هر تکرار 6 - پرنده از هر تیمار - کشتار و محتویات ایلئوم آنها برداشته شد و در ظروف استریل تخلیه و بلافاصله جهت شمارش میکروبی به آزمایشگاه منتقل شدند. در این آزمایش از نمونههای مورد نظر رقتهای 10-1 تا 10-7 تهیه و از محلول سرم فیزیولوژیک به عنوان رقیق کننده استفاده شد. جهت کشت لاکتوباسیلها از محیط کشت MRS Agar و برای کشت کلیفرمها از محیط کشت MAC Conkey Agar استفاده شد. پس از کشت دادن روی محیطهای کشت پلیتها در دمای 37 درجه سانتیگراد به مدت 24 و 48 ساعت در محیط هوازی انکوباسیون شدند
در نهایت دادههای حاصل از شمارش باکتریها توسط نرمافزار آماری SAS تجزیه و تحلیل گردید و مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون دانکن در سطح 5 درصد انجام شد.
نتایج و بحث
نتایج مربوط به تاثیر جیرههای آزمایشی بر جمعیت میکروبی روده در بلدرچینهای گوشتی در جدول 1 آورده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمایش، با افزودن آنتیبیوتیک به جیره علاوه بر باکتریهای کلیفرم تعدا باکتریهای اسید لاکتیک - لاکتوباسیلها - هم به طور معنیداری در مقایسه با سایر تیمارها کاهش یافت . - P<0/05 - تغذیه بلدرچینها با پروبیوتیک باسیلوس کوآگولانس تعداد کلنی لاکتوباسیلها را به طور معنیداری در مقایسه با سایر تیمارها افزایش داد . - P<0/05 - همچنین تعداد کلنی کلیفرمها در تیمار تغذیه شده با باسیلوس کوآگولانس در مقایسه با تیمار تغذیه شده با باسیلوس سوبتیلیس به طور معنی داری کمتر بود . - P<0/05 - اما در مقایسه با گروه شاهد تفاوت معنیداری دیده نشد.
در رابطه با این موضوع، در آزمایشی استفاده از سطوح مختلف باسیلوس کوآگولانس به میزان 0/1، 0/2 و 0/25 گرم در کیلوگرم جیره جوجههای گوشتی سبب افزایش جمعیت باکتریهای لاکتوباسیل در دئودنوم نسبت به گروه شاهد و گروه تغذیه شده با آنتیبیوتیک گردید در حالی که جمعیت باکتریهای کلیفرم نیز تمایل به کاهش داشت. همچنین جمعیت کل باکتریهای بیهوازی در جوجههای تغذیه شده با باسیلوس کوآگولانس در مقایسه با جوجههای تغذیه شده با آنتیبیوتیک افزایش یافت. در حالی که جمعیت میکروبی در سکوم جوجههای گوشتی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت .
همچنین در آزمایشی دیگر. - 2012 - Fajardo et al گزارش کردند که استفاده از پروبیوتیک حاوی باکتریهای زنده لاکتوباسیل در جیره جوجههای گوشتی، جمعیت لاکتوباسیلها را به طور معنی داری افزایش داد در حالی که تاثیر معنیداری بر جمعیت کلیفرمها در سکوم جوجههای گوشتی ایجاد نکرد. همچنین - 2005 - kabir et al. اثر باکتری های پروبیوتیکی را بر حذف باکتریهای بیماری زا و تنظیم میکروفلور روده توسط اندازه گیری شمار کل باکتری های زنده و کل شمار لاکتوباسیلوس ها در نمونههایی از چینه دان و سکوم مورد بررسی قرار دادند که نتایج آن ها پدیده حذف رقابتی را نشان می داد.
بررسی آن ها همچنین نشان داد که باکتری های پروبیوتیکی دارای اثر مهار کننده و محدودیت بر برخی باکتری های غیر مفید بیماری زا در روده از طریق اتصال به فضای مفید درون روده می باشند. آنها همچنین نشان دادند جوجههای گوشتی تغذیه شده با پروبیوتیک ها دارای اثر ویژه ای در بافت های روده از جمله افزایش فعالیت میتوزی در بافت های روده و افزایش اندازه هسته سلول های روده نسبت به گروه شاهد بودند. نتایج تحقیقات دیگری نشان داد که استفاده از باسیلوس سوبتلیس به عنوان یک پروبیوتیک در جیره جوجههای گوشتی منجر به افزایش کلنیهای لاکتوباسیل در ایلئوم، سکوم و مدفوع در مقایسه با گروه شاهد گردید
همچنین یک روند کاهشی نیز در کلنیهای کلستریدیوم پرفریجنس در روده بزرگ و مدفوع مشاهده شد . - Jeong & kim.,2014 - پروبیوتیکها به دلیل ویژگی ساختمانی که دارند خود به وسیله آنزیمهای هضمی دستگاه گوارش هیدرولیز نمیشوند و در رودههای کور تحت تاثیر آنزیمهای باکتریایی هیدرولیز شده و تخمیر میشوند و در نهایت اسیدهای چرب فرار تولید میکنند که این اسیدهای چرب فرار سبب کاهش pH شده و با تبدیل به فرم یونیزه در داخل سلولهای باکتریهای بیماریزا اثرا ضد میکروبی خود را اعمال میکنند و از این طریق سبب کاهش در رشد پاتوژنها و افزایش در شمار باکتریهای تولید کننده لاکتات میشوند .
جدول -1 تاثیر تیمارهای آزمایشی بر جمعیت میکروبی روده در بلدرچینهای گوشتی