بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این آزمایش بررسی اثر سیلی مارین بر مورفولوژی روده بلدرچین ژاپنی مسموم شده با تتراکلریدکربن بود. بدین منظور، 480قطعه بلدرچین ژاپنی یک روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2 به 4 تیمار، 4 تکرار و 30 قطعه جوجه در هر تکرار توزیع شدند. تغذیه پرندگان با یک جیره ذرت-سویا بر اساس توصیههای NRC انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل: تیمار شاهد، تیمار سیلی مارین 100 - میلی لیترسیلیمارین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت گاواژ - ، تیمار تتراکلریدکربن 1 - میلی لیتر تتراکلریدکربن به صورت تزریق درون صفاقی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن - و تیمار سیلی مارین+ تتراکلریدکربن 100 - میلی لیترسیلیمارین به صورت گاواژ و 1 میلی لیتر تتراکلریدکربن به صورت تزریق درون صفاقی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن - بودند. در پایان داده های آزمایشی با نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که سیلی مارین موجب افزایش معنی دار طول و وزن روده شد . - p 0/05 - تاثیر تیمارهای آزمایشی بر ضخامت لایه عضلانی و عمق کریپت در بخش ژوژنوم معنی دار نبود. طول پرز، عرض پرز، نسبت طول پرز به عمق کریپت و لایه مخاطی در بخش ژژنوم روده پرندگان تغذیه شده با سیلی مارین به طور معنیداری افزایش یافت . - p 0/05 - در بررسی تاثیر متقابل تیمارهای آزمایشی، سطوح 1 میلیلیتر سیلیمارین و صفر میلیلیتر تتراکلریدکربن به ترتیب سبب افزایش معنیدار طول پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت شد . - P <0/05 - بطور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که سیلی مارین با بهبود توان جذبی روده میتواند به عنوان آنتیاکسیدان طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
.1 مقدمه
امروزه پرندگان در طی دوره پرورش با عوامل استرسزای مختلفی مواجه میشوند. عوامل استرسزا باعث تغییر در هورمونها، کاهش خوراک مصرفی، تغییر در متابولیسم مواد مغذی و تضعیف سیستم ایمنی میشوند بنابراین میتوان با افزودن مواد مغذی کم مصرف و آنتیاکسیدانهای طبیعی به جیره به رشد مطلوب دست یافت .[8] گزارش شده است که عوامل تنشزا، آسیبهای دستگاه گوارش را تحریک مینماید .[4] اولین علائم تنش با ظهور آسیبهای رودهای در دستگاه گوارش آشکار میشود .[7] جهت جلوگیری از انتقال باکتریهای روده به بدن و کارایی بالای هضم و جذب مواد مغذی، داشتن ریختشناسی سالم و طبیعی روده کوچک ضروری است .[1] امروزه جهت کاهش اثرات نامطلوب عوامل تنشزا از منابع آنتی اکسیدانی گیاهی به عنوان افزودنی غذایی استفاده میشود .[3] از جمله مکانیزمهای مقابله با افزایش ویسکوزیته در روده، رشد طولی و افزایش وزن روده کوچک برای ایجاد حداکثر سطح جذب مواد مغذی است .[5] خارمریم یکی از گیاهان دارویی میباشد که ترکیب اصلی آن را مخلوطی از فلاونولیگنانها تشکیل میدهد که نام علمی آن Silybum marianum است و عضوی از خانواده کاسنی - Asteraceae - میباشد.[2] گزارش شده است که سیلی مارین با جلوگیری از پراکسیداسیون غشا سبب حفظ و تثبیت فعالیت غشا و در نهایت موجب بهبود کارآیی بافتها میشود.[11] در گذشته عصاره گیاه ماریتیغال برای درمان بیماری های گوارشی و صفراوی استفاده می شده است و امروزه برای جلوگیری و درمان مسمومیت های کبدی و درمان سرطان کبد نیز استفاده می شود.[10] سیلی مارین با جمع آوری رادیکال های آزاد موجب مهار استرس اکسیداتیو می شود.[2] همچنین سیلی مارین با جمع کردن رادیکال های آزاد و بافرینگ آهن بر ویژگی های غشا سلولی تاثیر می گذارد
.2 مواد و روش ها
این آزمایش در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به مدت 42 روز اجرا گردید. هدف از اجرای این آزمایش برسی اثر سیلی مارین در بلدرچین ژاپنی بر مورفولوژی روده شامل طول و وزن روده، طول و عرض پرز، عمق کریپت، نسبت طول پرز به عمق کریپت و ضخامت لایه عضلانی و مخاطی در شرایط تنش اکسیداتیو بود. در این آزمایش تعداد 480قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی یک روزه ، بر اساس طرح آزمایشی کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل 2×2 شامل دو سطح سیلی مارین - 0 و 1 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن - و دو سطح تتراکلریدکربن 0 - و 1 میلیلیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن - به عنوان اثرات اصلی و به چهار گروه آزمایشی مساوی تقسیم شدند، به طوری که هر گروه شامل 4 تکرار و هر تکرار مشتمل بر 30 قطعه پرنده بود. پرندهها به مدت 42 روز بر روی بستر پرورش داده شدند. هر تکرار به عنوان یک واحد آزمایشی در نظر گرفته شد. گروههای آزمایشی با جیره پایه - توصیه شده توسط انجمن ملی تحقیقات - بر پایه ذرت و سویا تغذیه شدند. گروههای آزمایشی شامل: - 1 گروه شاهد دریافت کننده جیره پایه که فاقد هرگونه محرک رشد، آنتیبیوتیک و داروی ضدکوکسیدیوز بود، - 2 گروه دریافت کننده جیره پایه بعلاوه سیلیمارین به میزان 1 میلیلیتر به ازای هرکیلوگرم وزن بدن به صورت گاواژ دهانی، - 3 گروه دریافت کننده جیره پایه بعلاوه دریافت تتراکلریدکربن - CCl4 - به میزان 1 میلیلیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت تزریق داخل صفاقی و - 4 گروه دریافت کننده جیره پایه بعلاوه دریافت سیلیمارین و تتراکلریدکربن همانند گروههای 2 و 3، بودند. تیمارهای آزمایشی از روز 22 تا 42 روزگی به مدت 3 هفته اعمال گردید. برای تهیه نمونه بافتی روده، پس از کشتار - در سن 42 روزگی - دو قطعه از هر تکرار انتخاب و از بخش ژوژنوم نمونه هایی به طول 2 سانتی متر جدا و با آب مقطر شسته شد وتازمان پردازش در فرمالین 10درصد تثبیت گردید. پس از خروج از محلول نمونه تا 24 ساعت در دستگاه Automatic Tissue Processer نگهداری و سپس در پارافین مایع ثابت شد. نمونه ها برش داده شدند و وارد محلول 50 درصد آب و الکل و سپس آب 35 درجه شدند و به روش هماتوکسیلین -ائوزین رنگ آمیزی شدند. در نهایت طول و وزن روده، طول و عرض پرزهای روده، عمق غارهای کریپت، نسبت طول پرز به عمق کریپت، ضخامت لایه عضلانی و مخاطی برای بخش ژوژنوم روده بوسیله ی میکروسکوپ اندازه گیری شد. داده های مربوطه توسط نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و مقایسه میانگین تیمارهای مختلف توسط آزمون دانکن - P <0/05 - انجام شد.
.3 نتایج
تاثیر تیمارهای آزمایشی بر مورفولوژی روده در جداول 1و2 گزارش شده است.
نتایج حاصله در جدول 1 نشان می دهد که مقادیر در پرندهای تیمار شده با سطح 1 میلیلیتر سیلیمارین مقادیر طول و وزن روده به طور معنی داری افزایش داشت . - P <0/05 - در بررسی تاثیر متقابل تیمارهای آزمایشی، سطوح 1 میلیلیتر سیلی-مارین و صفر میلیلیتر تتراکلریدکربن سبب افزایش معنیدار طول و وزن روده شد . - P <0/05 -
جدول .1 اثرات اصلی و متقابل سیلیمارین و تتراکلریدکربن بر مقادیر - میلیگرم در دسیلیتر - طول و وزن روده
