بخشی از مقاله
چکیده
امروزه آموزش ریاضی درجهان به عنوان یک موضوع اصلی و محوری در برنامهریزی تحصیلی مدارس در دورههای مختلف مطرح و به عنوان وسیلهای نیرومند برای پرورش نظم فکری، درست اندیشیدن، تقویت دقت، تامل، ابتکار، قوه نوآوری و خلاقیت در دانش آموزان مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل شناسایی روش ها و راهکارهای بهتر و نوین جهت آموزش و تدریس مطالب و مفاهیم ریاضی از اولویت های هر نظام آموزشی میباشد.
از این رو با توجه به موثر بودن سیستم آموزشی محاسبه ذهنی در سایر کشورها و اجرا شدن آن در برخی از مراکز ایران به این فکر رسیدیم که این سیستم نوین و جدید آموزشی را مورد سنجش قرار دهیم، شاید بتوان بر اساس نتایج حاصله کمکی در جهت بهبود نظام آموزشی، خصوصا در درس ریاضیات، و افزایش میزان یادگیری ریاضیدانش آموزان انجام داد.
در این مقاله به بررسی تاثیر سیستم آموزشی محاسبه ذهنی بر یادگیری ریاضیبا استفاده از پرسشنامه یادگیری ریاضیکوپر اسمیت پرداختیم و از روش آنکوا جهت تجزیه و تحلیل دادهها استفاده کردیم. پس از اجرای طرح، بطور کلی میتوان گفت نتایج حاصله از این تحقیق صحت فرضیه پژوهش را اثبات میکند و بیان میدارد که اجرای سیستم آموزشی محاسبه ذهنی بطور ملموس بر یادگیری ریاضی دانش آموزان ابتدایی تاثیر میگذارد.
مقدمه
دانش آموزان ایران اسلامی همواره تشنه علم و دانش بوده و با رفتار شایسته و سازنده خویش، الگوی راستین دانشآموزان دیگر کشورهای اسلامی نیز میباشند. آموزش این سیستم با هدف ایجاد بستری مناسب برای شکوفایی استعدادها و رشد قوه خلاقیت نونهالان که سرمایههای اصلی ایران اسلامی هستند پا به عرصه ظهور نهاده و با آموزش معلمانی کارآزموده - براساس استانداردهای بین المللی - در جهت توسعه خودباوری و خود اتکایی دانش آموزان آغاز گردیده است.
یکی از راهکارهای بهبود وضعیت آموزش ریاضی، بهبود روشهای به کار گرفته شده در آموزش این درس است. با توجه به اینکه کودکان در نظام آموزشی محاسبه ذهنی میآموزند، چگونه با چرتکه محاسبات ذهنی انجام دهند، از طریق تکنیک شنیداری قدرت تمرکز خود را افزایش دهند، و همچنین در تکنیک تند نویسی سرعت عمل و دقت خود را افزایش دهند، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نظام آموزشی محاسبه ذهنی بر یادگیری ریاضی اختصاص دارد.
بیان مساله
مشکلاتی که در روش های آموزش ریاضیات در دوره ابتدایی وجود دارد، ما را ملزم میسازد که به دنبال روشهای نوین آموزشی باشیم، بطوریکه بتوانیم با به کارگیری این روشهای جدید، مفاهیم ریاضیات را آن طور که باید، در سطح ابتدایی به دانش آموزان یاد دهیم. از روشهایی استفاده کنیم که با تفهیم همراه باشد و اندیشه ها را بیاموزد. همچنین از روشهایی استفاده کنیم که انواع فعالیت ها و کارهای عملی در آنها لحاظ شده است. برنامه محاسبه ذهنی یک برنامه منحصر به فرد برای رشد کودک است .
این برنامه با استفاده از یک سیستم محاسبه نوآورانه با بکارگیری چرتکه سبب پویایی مغز - نیمکره چپ و نیمکره راست - بطور همزمان میشود. دانش آموزان در سنین بین 5 الی 31 سال با یادگیری محاسبه ذهنی سریع و دقیق ظرفیت ذهن خود را توسعه میدهند که این سبب بهبود مهارتهایی نظیر مدیریت زمان، تمرکز و توانایی حل مسأله میشود که به موفقیت در همه رشتهها و زندگی روزمره میانجامد، و همچنین استفاده از این سیستم آموزشی موجب پرورش دانش آموزانی خلاق و نوآور میشود.
محاسبه ذهنی به معنای مفهوم کلی سیستم محاسبات ذهن میباشد. محاسبه ذهنی ترکیبی است از یک ابزار تدریس باستانی، چرتکه، با مهارتهای مدرن آموزشی برای پویایی و تکامل کل مغز کودک که با ترویج یادگیری و به طور خاص یادگیری ریاضی، به عنوان یک هیجان و سرگرمی تلقی شود. برنامهمحاسبه ذهنینه تنها منجر به ایجاد اعتماد به نفس و تسلط در انجام محاسبات میشود، بلکه این برنامه با ایجاد یک چهارچوب زیربنایی سبب توسعه مهارتهای مورد نیاز یادگیری در مدرسه و زندگی روزمره کودکان میگردد. ازجمله مزایای یادگیری چرتکه میتوان به این موارد اشاره نمود:
-1 توسعه و استفاده از تمام مغز -2 افزایش سرعت و دقت -3 بهبود حافظه -4 ارتقاء خلاقیت و تمرکز -5 افزایش اعتماد به نفس و درنتیجه عملکرد بهتر -6 حل سریع مسائل ریاضی -7 بهبود قدرت تخیل
ایجاد انگیزه قوی برای یادگیری ریاضی میتواند بستری مناسب برای استفاده از آموختهها در این زمینه در زندگی بشر باشد. آموزش ریاضی باید به گونهای باشد که علاوه بر انتقال مفاهیم به دانشآموزان، خلاقیت را در آنها تقویت کند و اعتماد به نفس دانش آموزان را بالا ببرد تا در نهایت دانشآموزانی تربیت شوند که مسئله حل کن باشند، نه مسئله حفظ کن
اهمیت و ضرورت پژوهش
در کشور ما، در اکثر مدارس، روش های سنّتی برای یاددهی و یادگیری ریاضی به کار میروند و برخی از این روشها، از پایه اشکالاتی دارند بخصوص اگر از دوره ابتدایی مورد استفاده قرار گیرند که در این صورت میتوانند در آینده مشکلات جبران ناپذیری برای دانش آموزان ایجاد نمایند، چون بخش عمدهای از وضعیت نامطلوب و مشکلات آموزش ریاضی، به دوره ابتدایی برمیگردد. در این دوره از روشهای مناسب و جدید آموزش مفاهیم ریاضیات استفاده نمیشود و دانش آموزان از همان ابتدا با روشهای غلط آموزش میبینند که نتیجه آن درک نکردن درست مفاهیم است
اهمیت و نیاز پایهای درس ریاضیات در سیستم آموزشی ایران، اولویت مطالعه و بکارگیری سیستم محاسبه ذهنی در نظام آموزش و پرورش ایران را در این پژوهش، موجب میشود. لذا کمبود تحقیقات در این زمینه و از طرف دیگر کارایی و اثربخشی این سیستم آموزشی و اهمیت بالای درس ریاضیات، و اهمیت داشتن یادگیری ریاضی نزد دانش آموزان، اهمیت و حساسیت مسئله را بیان میکند.
اهداف پژوهش
در این تحقیق، چون اغلب، یادگیری ریاضی نزد دانش آموزان دشوار تلقی میشود، و ریاضیات خشک و بی روح تصور میشود، و تضیف بودن در این درس موجب کاهش یادگیری ریاضی دانش آموزان میشود سعی بر آن است که با معرفی این سیستم نوین آموزشی، یادگیری ریاضی را شیرین و جذاب، کارآمد و موثر کرد و موجب افزایش یادگیری ریاضی دانش آموزان شد.. این سیستم در ایران نو و جدید است، از این رو قابل تامل است.
محاسبه ذهنی
محاسبه ذهنی شامل محاسبات ریاضی تنها با استفاده از تواناییهای مغز انسان بدون کمک ماشین حساب، کامپیوتر، خودکار و یا کاغذ است.
