بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با موضوع " تاثیر یادگیري الکترونیکی در میزان یادگیري درس ریاضی دانش آموزان پایه چهارم انجام شده است. جامعه آماري مورد نظر در این پژوهش با نمونه آماري یکی و شامل کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در مدارس دولتی شهر ایرانشهر در سال تحصیلی 90-91 بوده است. این پژوهش کاربردي و از نوع پژوهش هاي آزمایشی بوده که با دو گروه کنترل و آزمایش به اجرا در آمد.
در این پژوهش یادگیري الکترونیکی به عنوان متغیر مستقل و پیشرفت درس ریاضی به عنوان متغیر وابسته بود. آموزش در گروه آزمایش با استفاده از چند رسانهاي طراحی شده و در گروه کنترل بدون استفاده از چند رسانهاي - به شیوه سنتی - انجام شد تا تاثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته مورد بررسی قرار گیرد. فرضیه پژوهش" استفاده از یادگیري الکترونیکی در میزان یادگیري درس ریاضی دانش آموزان پایه چهارم تاثیر مثبت دارد"، بود. در این پژوهش از طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد.
ضمنا از آزمون t مستقل براي محاسبات آمار استنباطی استفاده گردید. براي انجام پژوهش ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد، نتایج نمرات پس از بررسی به وسیله آزمون t نشان داد که بین دو گروه از نظر دانش و معلومات تفاوت معنی داري وجود ندارد. سپس آموزش در گروه آزمایش با استفاده از چند رسانه اي طراحی شده و در گروه کنترل بدون استفاده از چند رسانه اي - به شیوه سنتی - انجام شد؛ نتایج نمرات پس از بررسی به وسیله آزمون t نشان داد که بین نمرات دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داري وجود دارد. لذا نتایج حاصل از این پژوهش این فرضیه که استفاده از یادگیري الکترونیکی در میزان یادگیري درس ریاضی دانش آموزان پایه چهارم تاثیر مثبت دارد را تایید کرد.
-1 مقدمه
آنچه امروز در کلاس هاي سنتی اتفاق می افتد چیزي جز انتقال دانش از طرف معلم به دانش آموز نیست. انتقال دانش امري غیر ممکن است و آنچه در این راه انجام می گیرد کاري سطحی و زود گذر است و در حقیقت چیزي جز حفظ کردن مطالب و تحویل دادن آن براي دریافت نمره و فراموش شدن نیست.
بنابراین اگر معلمی ساعت ها در کلاس درس مطالبی را تدریس کند ولی اثرات عمیقی در افکار و کردار یادگیرنده ایجاد نشود و یادگیرنده نقش فعال نداشته باشد، نمی توان گفت که آن معلم چیزي را آموزش داده و یادگیرنده چیزي را آموخته است، زیرا عنصر اصلی یعنی یادگیرنده درگیري لازم را با مطالب بطور فعالانه نداشته، بنابراین مطالب را بطور سطحی در مدت زمان کوتاهی حفظ کرده است
با توجه به اهمیت درس ریاضی و دیگر دروس علوم پایه ضروري به نظر می رسد که آموزش و پرورش هر کشور تمام تدابیر ممکن را جهت دستیابی به پیشرفت دانش آموزان درریاضی به کارگیرد و سرمایه گذاري لازم را به عمل آورد. فراگیري مفاهیم ریاضی به دانش آموزان کمک می کند تا روش هاي شناخت دنیاي اطراف خود را بهبود بخشند. براي این منظور آنها باید مفاهیمی کسب کنند که به آنها کمک کند تا تجارب خود را با یکدیگر مرتبط سازند. آنها باید روش هاي کسب اطلاعات و سازماندهی رابیاموزند. این فعالیت ها توانایی آنها را درك دنیاي اطراف تقویت می کند و آنان را براي تصمیم گیري هوشمندانه و حل مسایل زندگیشان یاري می دهد.
-2 بیان مساله
به کارگیري روزمره فناوري هاي جدید در نظام هاي یاددهی / یادگیري به افزایش انگیزه تحصیلی و ارتقاي اعتماد به نفس در بین دانش آموزان منجر می شود فراگیران در این روند جدید احساس می کنند که به کسب مهارت هاي لازم براي بکارگیري فناوري هاي جدید نیاز دارند و براي بدست آوردن آن می کوشند. بدین ترتیب فراگیر خود مسئول یادگیري خویش بوده و در طول آموزش بازخوردهاي مناسب را دریافت می کند و در جریان آموزش فردي فعال محسوب می شود.
در روش هاي جدید آموزشی سعی بر آن است که بتوان از [4] نوآوري هاي جدید در تولید رسانه هاي برتر براي بهتر و ساده تر شدن روند یادگیري حداکثر بهره جست. - امیرتیموري - 1384 یکی از دلایل استفاده از مواد و وسائل آموزشی وکاربرد فناوري هاي نوین آموزشی در فرایند تدریس نقش حواس در یادگیري است. یافته هاي تحقیقاتی بعمل آمده نیز نشان می دهد که قسمت اعظم یادگیري انسان - %88 - از طریق دو حس بینائی - %75 - و [5] شنوایی - %13 - حاصل می شود
بنابراین به کارگیري ابزارهاي جدید آموزشی با بهره گیري از حواس بیشتر فراگیر می تواند براي تسریع و تسهیل روند یادگیري حداکثر بهره را داشته باشد.یکی از مهمترین ضرورت هاي این پژوهش ضعف شدید دانش آموزان ایرانی در درس ریاضی است.
پس ضروري به نظر می رسد که براي جبران این کاستی گام برداریم و در جهت حل این مشکل به فکر چاره باشیم؛ از طرف دیگر در اکثر مدارس ایران دبیران از روش هاي تدریس سنتی براي آموزش ریاضی استفاده می کنند و شاید علت عدم موفقیت آنها هم استفاده از همین روش هاي غیر فعال آموزشی است.
پژوهشگران دریافته اند که بکارگیري روش هاي سنتی باعث کاهش تداوم درك و فهم دانش آموزان و مشغول شدن آنها به دانش انفعالی در همه سطوح تحصیلی و حتی دانشگاه ها شده [6] است. سالهاست که در زمینه اهمیت مواد و رسانه هاي آموزشی در فرایند آموزش و یادگیري تحقیقات فراوانی انجام گرفته است و بر مفید بودن این گونه رسانه ها تاکید شده است.
استفاده از این رسانه ها سبب برقرار ارتباط موثر بین معلم و یادگیرنده و ایجاد انگیزه در یادگیرندگان می شود. بعلاوه شرایطی نسبتا نزدیک به تجارب دسته اول براي فراگیران فراهم می کند همچنین از تاثیر سوء برخی موانع ارتباطی نظیر حواس پرتی و رویایی شدن مخاطب جلوگیري می کند.
-3 تعریفی از یادگیري الکترونیکی
در دهه هاي گذشته هر گونه آموزش به کمک ابزارالکترونیکی و رایانه را آموزش الکترونیکی قلمداد میکردند.اما با گذشت زمان آموزش التکرونیکی به آموزشهایی اطلاق شدند که در آنها از اینترنت یا اینترانت استفاده میشود.یادگیري الکترونیکی گزینه هاي متعددي از ویدئو کنفرانس گرفته تا وب سایت را شامل میشود.این روش میتواند تدریس معلمان را بهبود بخشیدهفبه ویژه در آموزشهاي فراگیر محور و توسعه مهارتهاي سطح بالا و ارتقاي فعالیتهاي گروهی به فرایند آموزش و یادگیري کمک کند.
از نظر گریسون و آندرسون - - 2003یادگیري الکترونیکی به ان نوع از یادگیري اطلاق میشود که در محیط شبکه و اینترنت و در ساختی رسمی به وقوع می پیوندد.و مجموعه اي از فناوریهاي چند رسانه اي در ان به کار گرفته
میشود.
-4 ویژگی هاي یادگیري الکترونیکی
-1توسط اینترنت صورت میگیرد.
-2با جدید ترین اطلاعات همراه است.
-3میتواند مجموعه اي از روشهاي آموزش را در بر داشته باشد.
-4مبتنی بر کوشش و تلاش یادگیرنده است. -5قابلیت انجام فرایند هاي اداري و مدیریتی را دارد.
-6 یادگیرنده محور است و به تفاوتهاي فردي یادگیرندگان توجه دارد. - همان -
دراین زمینه درباره آموزش و یادگیري و عدم وجود چند رسانه اي خاصی مربوط به درس ریاضی ، پژوهشگر تصمیم به طراحی نرم افزار آموزشی جهت پیشرفت درس ریاضی دانش آموزان در مدارس ابتدایی
گرفت.
به نظر مک دونالد - - 2002استفاده آموزشی از منابع الکترونیکی در مدارس و موسسات آموزشی به سه روش
ذیل صورت میگیرد:
-1 کتابخانه علمی الکترونیکی: بعضی از معلمان از منابع شبکه به عنوان جایگزینی براي کتابخانه موسسه استفاده میکند و منابعی را که یادگیرندگان به انها نیاز دارند از مقالات علمی و مجلات الکترونیکی گرفته تا وب سایت هایی با منابع معتبر را مشخص میکنند.
-2 آوردن دنیاي واقعی به کلاس درس: در بعضیدروس یادگیرندگان ترغیب میشوند تا از منابع اطلاعات اولیه مانند نامه ها ي یک نویسنده استفاده نمایند.
-3 دنیاي اطلاعات الکترونیکی نا منظم :اغلب یادگیرندگان با استفاده از کمک دیگران یاد میگیرند که چگونه مهارتهاي انتقادي و تفسیري خود را بهبود بخشند. - همان -
این نوع یادگیري در حال تغییر یادگیري سنتی در کلاس هاي درس هستند، تعاملی بودن یکی از اساسی ترین خصوصیات آنها است. خاصیت برخورد متقابل در این گونه برنامه ها، یادگیري را در سطح بالایی بهبود می بخشد. برنامه هاي چند رسانه اي به دلیل انعطاف پذیري، خود پویایی، محتواي غنی، تعاملی بودن و توانایی پاسخگویی به نیازهاي فراگیران مورد توجه قرار دارند.