بخشی از مقاله
چکیده :
مطالعه حاضر یک تحقیق کاربردی است و در زمره مطالعات توصیفی- پیمایشی قرار می گیرد. در این پژوهش از بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل پنج سطح مدیریتی وزارت کشور شامل - معاونین وزیر کشور، مدیران کل وزارت کشور، معاونین مدیران کل وزارت کشور، روسای ادارات وزارت کشور و کارشناسان مسئول وزارت کشور - بود.
با توجه به محدود بودن تعداد جامعه تحقیق - N=240 - از روش کل شمار برای نمونه گیری استفاده شد. در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس اهداف تحقیق استفاده گردید که روایی محتوا و صوری ابزار تحقیق توسط افراد متخصص و اساتید محترم راهنما و مشاور تأیید شد و از طریق محاسبه مقدار آلفای کرونباخ، میزان پایایی ابزار تحقیق 0,88 بدست آمد.
برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، در سطح آمار توصیفی از جدول فراوانی و برای تجزیهوتحلیل دادهها در سطح آمار استنباطی از آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی ساده - روش همزمان - با کمک نرمافزار SPSS نسخه 22 و برای برسی مدل از نرم افزار لیزرل نسخه 8/5 استفاده شد.
نتایج نشان داد که ضرایب رگرسیونی استاندارد شده همه ارتباطات بین اثربخشی مدیریت راهبردی منابع انسانی و قانون مدیریت خدمات کشوری و همچنین مؤلفههای آنها تأیید شده و همه متغیرها باهم ارتباط مثبت و معناداری دارند. همچنین، شش بعد ورود به خدمت، استخدام، انتصاب و ارتقای شغلی، توانمندسازی کارکنان، ارزیابی عملکرد و تامین اجتماعی و بازنشستگی با مدیریت راهبردی منابع انسانی دارای اثر مثبت و معنادار بر اثربخشی مدیریت راهبردی منابع انسانی است در حالی که دو بعد حقوق و مزایا و حقوق و تکالیف کارکنان اثر منفی و معناداری بر اثربخشی مدیریت راهبردی منابع انسانی دارند.
مقدمه:
امروزه مدیران جهت برخورداری اثربخشی با اینگونه چا لشها که بر توانایی سازمانهایشان برای کسب سود و توسعه فعالیتها تاثیر میگذاردو فرایند مدیریت راهبردی را مورد توجه قرار دادهاند آنها بر این باورند که فرایند مذکور به بهینه نمودن موفقیت سازمان در محیط رقابت کمک مینماید و این توانایی را میدهد که تغییرات و دگرگونیها را دقیقتر پیشبینی نموده و آمادگی سازمان را در مقابل رویدادها و رخدادهای غیرقابل انتظار داخلی و خارجی افزایش دهد - هیوز، . - 2013 همچنین نگرانی اصلی تحلیلگران و مدیران شرکتها شناخت ماهیت تغییرات و اجرای راهبردهایی اثر بخش برای برخورد با چالشهای نوین است. چالشهایی که راهکارهای سنتی و تجربیات گذشته پاسخگوی آنها نیست
یکی از چالشهایی که مدیران با آن روبرو هستند رخدادهای محیطی است و محیطی که شامل متغیرهای اقتصادی، سیاسی و فنآورانه و اجتماعی بوده و بر عملکرد شرکتها و سازمانها تاثیر گذاشته است - شولر و جکسون2، . - 2014 مدیریت راهبردی به عنوان مجموعهای از تصمیمات و اقدامات تعریف میشود که نتیجه تنظیم و اجرای طرحهایی است که برای رسیدن به موفقیتهای سازمان طراحی شدهاند - دی سنزو و رابینز3، . - 2010 مدیریت راهبردی با برنامهریزی، هدایت، سازمان دهی و کنترل تصمیمات مرتبط با راهبرد و اجرای آن همراه است
میزان و درجه رسمیت سیستمهای مدیریت راهبردی در میان شرکتها و سازمانهای مختلف بسیار متفاوت است - دفت، . - 1393 رسمیت به درجهای که مسئولیتها، اختیارات و فعالیتهای افراد در درون سازمان و در فرایند انجام کار مشخص شدهاند اشاره میکند و معمولا ارتباط و همبستگی مثبتی میان هزینه، جامعیت، دقت و موفقیت سیستم برنامهریزی با درجه رسمیت آن وجود دارد به همین دلیل مطالعه فرایند مدیریت راهبردی ازاین منظر بسیار اهمیت دارد
عوامل یا نیروهای تعیین کننده نیاز و درجه مناسب رسمیت در سازمانها متعددند که از میان آنها اندازه سازمان، سبکهای مدیریت، پیچیدگی محیط، فرایندهای تولید و خدمات، ماهیت و هدفهای سیستمهای برنامه ریزی حائز اهمیت اند
رسمیت اغلب با دو عامل خاص یعنی اندازه و مرحله توسعه سازمان همراه است. به علاوه روشها یا متدهای ارزیابی موفقیت راهبردی نیز با رسمیت مرتبط است.شرکتها و سازمانهای کوچک اغلب طبق الگوی کارفرمایی4 اداره میشوند و تحت کنترل یک فرد با تولید تعداد محدودی از محصولات یا خدمات اقدام مینمایند. در این گونه شرکتها ارزشیابی عملکرد بسیار غیررسمی و شهودی بوده، دارای حیطه محدودی است و درجه رسمیت سیستم پائین است و برعکس در بعضی از شرکتهای بزرگ فرایند ارزشیابی بخشی از سیستم طرحریزی جامع رسمی، چندسطحی و راهبردی است؛ هنری مینزبرگ این رویکرد را الگوی برنامهریزی مینامد
مینزبرگ همچنین الگوی سومی به نام الگوی انطباقی3 در حد میان این دو الگو مطرح مینماید که شرکتهایی متوسط و در محیط های نسبتا با ثبات از آن پیروی میکنند.
باتوجه به مفاهیم و ارزشهای اسلامی و اصولی که در قانون اساسی بر آنها تأکید شده است به اصل عدالت در فصول مختلف قانون مدیریت خدمات کشوری از جمله در نحوه انتخاب کارمندان، انتصابها، پرداختهای پرسنلی، بازنشستگی، تأمین اجتماعی، تأمین و تضمین حداقل نیازهای مادی نیروی انسانی توجه شده در فصول مختلف آن با رویکردی جامع به موضوع نقش راهبردها و فناوری، انجام وظایف دولت و ساختار سازمانی دستگاهها و چارچوب مدیریت منابع انسانی دستگاههای دولتی، الگوی جدید حقوق و مزایای کارکنان، نظام ارزیابی و مدیریت عملکرد، تأمین اجتماعی و بازنشستگی توجه شده است. قانون مدیریت خدمات کشوریکه عملاً از 88 اجرایی گردیده در مجموع دارای معایب ومزایا وموافقان ومخالفان خاصی در میان نخبگان دانشگاهی و قانونگذاری و مدیران ارشد اجرایی کشور می باشد.
از آنجاییکه قانون خدمات کشوری از سال 86 اجرایی شده است با توجه به پیچیدگی و ویژگی های محیط قانونی قانون مذکور سازمان ها را با مشکلات فراوانی مواجه نموده است و سازمانها از اجرای آن شانه خالی می کنند؛ و این امر باعث شده خیلی از کارکنان مرتب به دلیل تبعیض و عدم رضایت از عملکرد سازمان جهت احقاق حقوق متصوره روانه دیوان عدالت اداری شده و برای رفع مشکلات مبتلابه ناشی از اجرا و یا عدم اجرای بعضی از قوانین از طریق قانونی اقدام نمایند برای مثال مرخصی ذخیره شده کارکنان که مطابق قانون یا باید مبالغ آن به کارکنان پرداخت گردد و یا بتوانند از مرخصی استفاده نمایند اما در مراحل اجرا، عملا اجرا نشده و دچار چالش گردیده است؛ و یا کارمندانی که از شهرهای بزرگ به شهرهای کم جمعیت منتقل میشوند می بایست سازمان ها با توجه به تعهداتشان مسکن، زمین یا ترفیع گروه و ... را تامین می کردند که عملا اجرا نشده است و یا معوقات بیمه ایی که کارکنان را در زمان بازنشستگی دچار اشکال نموده است.
مرخصی زایمان که در قانون از شش ماه به نه ماه تغییر یافته اما مدیران به دلایل متعدد علاقه مند به اجرای آن نمیباشند و مشکلاتی از این دست محقق را برآن داشته تا ضمن مشخص نمودن میزان تاثیر ویژگی های محیط قانونی منابع انسانی بر اثربخشی مدیریت راهبردی منابع انسانی در سازمان های دولتی - وزارت کشور - برای رفع مشکلات و اثر بخش بودن مدیریت منابع انسانی الگویی مناسب ارایه نماید و این ضرورت در حوزه مدیریت راهبردی منابع انسانی در سازمانهای دولتی به شکل قابل ملاحظه ای حایز اهمیت می باشد. امروزه مدیران به فراست دریافتهاند که با تعیین و تبیین اهداف و ماموریتهای سازمان در دراز مدت بهترمیتوانند برنامههای خود را به ثمر رسانند و نسبت به محیط خود واکنش هایی مناسبتری نشان دهند
