بخشی از مقاله
چکیده
هدف از تحقیق حاضر تاثیر محتواي درس بر اجراي موثر درس تربیت بدنی دانشآموزان کمتوان ذهنی استان خوزستان میباشد. پژوهش حاضر توصیفی - پیمایشی و به روش میدانی انجام شده است. جامعه آماري این تحقیق شامل تمامی دبیران ورزش مدارس استثنایی استان خوزستان می باشد، که با توجه به کوچک بودن حجم جامعه آماري، کل جامعه به عنوان نمونه در نظر گرفته شد - 46 - که تعداد 42 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند.
ابزار جمع آوري دادهها پرسشنامه محقق ساخته 16 سوالی بود که روایی صوري آن توسط 14 نفر از اساتید باسابقه دانشکده تربیت بدنی شهید چمران اهواز بررسی شد. براي انجام پایایی، پرسشنامه بین 25 نفر از دبیران مدارس استثنایی توزیع شد و آلفاي کرونباخ برابر با 0/91 محاسبه شد. و سطح معنیداري - =0/05 - تعیین شد.
یافته هاي تحقیق نشان داد از دیدگاه دبیران بین اولویتبندي خرده مقیاسهاي عامل محتواي درس تربیت بدنی دانشآموزان کم توان ذهنی در مدارس استثنایی استان خوزستان تفاوت وجود دارد. براساس نتایج تحقیق نمیتوان از عامل محتواي درس تربیتبدنی چشم پوشی کرد، لذا ارائه برنامههاي متنوع و تفریحی و متناسب با نیاز دانشآموزان تمام گروههاي سنی پیشنهاد میشود.
مقدمه
مدرسه، مبدا و منشا ارزشهاي اجتماعی است که در آن با جهان بینی، ارزش ها و ضد ارزشهاي حاکم بر زندگی اجتماعی آشنا می شوند. در این مکان مقدس، معلمان، دانشآموزان را با عادتهایی چون توجه به سلامت و نشاط آشنا می کنند و با آموزش پاره اي از مهارتها، تکنیکهاي حرکتی و انواع بازيها به پرورش حواس و مهم تر از همه بازسازي تربیتی کودکان میپردازند
پس بدون تردید می توان گفت که تربیت بدنی و ورزش، بخش مهمی از برنامه آموزشی مدرسه و فرآیند تربیت و پرورش کودکان، نوجوانان وجوانان را تشکیل میدهد. دستیابی به اهداف تربیت بدنی فقط از راه بررسی محتواي آموزشی، هدفمندي، برنامهریزي و استفاده از طرح درس امکانپذیر است
محتوا و مضمون باید با عنوان درس تربیتبدنی و اهداف آن در مدارس سنخیت کامل داشته باشد و دانشآموز این امر را به خوبی در کلاسهاي تربیتبدنی درك کند. همچنین باید درکی صحیح ازساختار بنیادي تربیتبدنی و ورزش به دانشآموزان ارائه بدهد و اصول بهداشتی و سلامتی در طول زندگی را با مواد عملی به دانشآموزان بفهماند. محتوا باید متناسب با توقعات و انتظارات دانشآموزان باشد و آنان پس از شرکت در فعالیتهاي ورزشی احساس رضایت و شادمانی کنند. برنامههاي تربیتبدنی و ورزش در مدارس باید ضامن رشد و تکامل طبیعی کودك و نوجوان، افزایش قابلیتهاي اجتماعی و روانی و بسط شخصیت او باشد
توجه افراد و سازمان ها به درس تربیت بدنی در مدارس تا آنجا افزایش یافته که در ماده اول منشور یونسکو براي تربیت بدنی و ورزش از آن به عنوان حق بنیادي تمام کودکان و نوجوانان نام برده شده است که باید از طریق فراهم کردن فرصت هاي تمرین در نظام آموزش حمایت شود. ماده دوم این منشور تاکید دارد که مؤسسات مالی هر کشور براي بهبود و توسعه تربیت بدنی به منظور ایجاد تعادل و تقویت رابطه بین فعالیت جسمانی و دیگر اجزاي آموزش و پرورش تلاش کنند
کودکان استثنایی همانند کودکان دیگر انسانهایی هستند که باید از حقوق انسانی خاص خود برخوردار شوند. امروزه از این باور بسیار مهم حمایت می شود که کودکان ناتوان را باید ابتدا به عنوان انسان و کودکانی که می توانند از تجربهها و آموزشهاي عادي بهره ببرند، نگریست
کوشش در جهت شناسایی و برنامه ریزي و ایجاد تسهیلات آموزشی هر چه بیشتر براي کودکان و دانشآموزان استثنایی که عمدتا به دلیل نیاز فوق العاده از اولویت خاصی برخوردارند، گامی در جهت تحقق اهداف انقلاب فرهنگی است
رضوي و همکاران - - 1390، دریافتند عوامل تاثیرگذار در کیفیتبخشی درس تربیتبدنی عبارت است از: ارزشیابی، شیوه تدریس، تخصص معلمان ورزش، برنامه آموزشی، امکانات، محتواي آموزشی، نگرش - مسئولان، دانش آموزان و معلمان - ، تجربه معلمان ورزش، بودجه واهداف آموزشی میباشند. بروس - 2001 - 1، نیز بیان می کند که زمان اختصاص یافته به آموزش تربیت بدنی باید افزایش یابد. سپاسی و همکاران - - 1392، از تحقیق خود نتیجه گرفتند که دبیران تربیت بدنی در مناطق پنج گانه، متغیرهاي تحقیق محتواي درس تربیت بدنی را متوسط ارزیابی کردند.
همچنین دریافتند که دبیران فرصت کافی براي تدریس محتواي درس تربیت بدنی را در ساعت موظف ندارند. علاوه بر این، نتیجه گرفتند محتواي آموزشی درس تربیتبدنی در تمام مدرسه هاي راهنمایی دخترانه کشور یکسان ارائه نمی شود.
لیندا و بانویل2006 - 1 - ، نیز نشان دادند که محتوا و برنامه آموزشی در اثر بخشی و کیفیت درس تربیت بدنی در مدارس اثر گذار است. خواجوي و همکاران - - 1386، مهم ترین راهکارهاي اصلاحی برنامه درسی تربیت بدنی دانش آموزان کمتوانذهنی را، تعریف و تدوین فلسفه و اهداف درس تربیت بدنی، تدوین کتاب درسی، جزوه ها، و لوحهاي آموزشی و کمک آموزشی تربیت بدنی ونیز به کارگیري نیروي متخصص تربیت بدنی استثنایی عنوان کردند.
همچنین هاردمن و مارشال2000 - 2 - ، عنوان می کنند، به منظور تضمین آینده تربیت بدنی مدارس می بایست یک برنامه دقیق نگه دارنده، ویژه کیفیت تربیت بدنی در مدارس طراحی و توسعه پیدا کند. به دلیل فراوانی بالاي دانشآموزان کم توان ذهنی در استان خوزستان و با توجه به اینکه در این استان 56 مدرسه استثنایی وجود دارد و تاکنون بررسی دقیقی در رابطه با تاثیر محتواي درس بر اجراي موثردرس تربیت بدنی در این مدارس انجام نشده لذا محقق قصد دارد تاثیر این عامل را در مدارس استثنایی استان خوزستان درسال تحصیلی 1393-94 بررسی کند و به این سوال پاسخ دهد که از دیدگاه دبیران تربیت بدنی استان خوزستان تاثیر محتواي درس بر اجراي موثر درس تربیت بدنی دانشآموزان کم توان ذهنی چگونه است ؟ و نیز محقق امیدوار است نتایج این تحقیق به مسولان تربیتبدنی آموزش و پرورش استثنایی، مدیران سازمانهاي ورزشی معلولین و همچنین به دبیران ورزش مدارس استثنایی کمک نماید.
روش شناسی تحقیق
تحقیق حاضر از نوع توصیفی - پیمایشی و داده هاي مورد نیاز توسط پرسشنامه محقق ساخته، تعدادي به صورت میدانی و تعدادي دیگر از طریق پست الکترونیکی جمع آوري گردید. جامعه آماري این تحقیق شامل تمامی دبیران ورزش مدارس استثنایی استان خوزستان، مدارسی که دانشآموز کم توان ذهنی دارند، می باشد، که از این تعداد 24 نفر زن و 22 نفر مرد میباشد. با توجه به پرسشنامه محقق ساخته در قالب 16 سوال چغچشکوچک بودن حجم جامعه آماري، نمونه گیري به روش تمام شمار انجام شد - 46 : شامل مشخصات فردي - سن، جنسیت، رشته تحصیلی، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، مقطع تدریس، سابقه خدمت و نوع دسته بندي شد.
روایی صوري لیکرت ارزشی پنج مقیاس مدرسه - و عوامل مربوط به محتواي درس تربیتبدنی میباشد که با پرسشنامه توسط 14 تن از اساتید دانشکده تربیت بدنی دانشگاه شهید چمران اهواز مورد بررسی و تایید قرار گرفته شده است. براي انجام پایایی، پرسشنامه بین 25 نفر از دبیران مدارس استثنایی توزیع شد و آلفاي کرونباخ برابر با 0/91 محاسبه شد. از آزمون کلموگروف- اسمیرنف براي بررسی نرمال بودن توزیع دادهها استفاده شد، روشهاي آمار توصیفی جهت توصیف متغیرهاي تحقیق و از - آزمون فریدمن،یومن ویتنی - جهت آزمون فرضیهها استفاده شد و سطح معنیداري =0/05 - روشهاي آمار استنباطی جمع از نسخه 21 استفاده شد.
