بخشی از مقاله
چکیده:
زمینه و هدف: امروزه اهمیت ایجاد انگیزش در کارکنان سازما ن ها یکی از دغدغه های مهم در رضایت وبهره وری کارکنان است. هدف اصلی این پژوهش بررسس تأثیرعوامل انگیزشی بهداشتی بر رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی استان خوزستان می باشد.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و با توجه به اهداف تحقیق روش انجام تحقیق توصیفی- همبستگی می باشد که به شکل میدانی انجام شدجامعه. آماری شامل کلّیه دبیران تربیتبدنی استان خوزستان که در سال تحصیلی 92-93 مشغول به فعّالیت بودند - 2110 - میباشد. حجم نمونه نیز بر اساس حداقل نمونه قابل قبول از طریق جدول مورگان 331 نفر به دست آمد که پرسشنامه ها به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تحویل گرفته شد. ابراز مورد استفاده برای جمع آوری دادهها در این تحقیق دو پرسشنامه عوامل انگیزشی بداشتی دانت و همکاران و پرسشنامه رضایت شغلی - - JDI بود. روایی هر دو پرسشنامه به تأیید متخصصین رسید. اعتبار پرسشنامه عوامل انگیزشی بداشتی در این پژوهش 0/85 و پرسشنامه رضایت شغلی0/86 آلفای کرونباخ به دست آمد.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که از بین عوامل انگیزشی بهداشتی، مولفه های استقلال کاری، احساس مسؤلیت، حقوق و دستمزد و امنیت شغلی با رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی استان خوزستان ارتباط معناداری دارند. این درحالی بود که ارتباط معناداری بین مولفه های ارتقا و پیشرفت و روابط میان افراد با رضایت شغلی یافت نشد. نتیجه گیری: توجه و برنامه ریزی جهت تامین عوامل حقوق و دستمزد مناسب، امنیت شغلی، احساس مسئولیت، و اسقلال در کار بیش از هر عامل دیگری می تواند در بهبود رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی استان خوزستان موثر باشد.
مقدمه
امروزه علوم گوناکون ومورد نیاز جامعه بشری، دراغلب مواردتحول وتوسعه شگرفی یافته اندو این تغییرات تاثیر زیادی در کارایی واثربخشی سازمانها دارد. مدارس وسازمانهای آموزشی به لحاظ نقش هایی که برعهده دارند، نسبت به سایر سازمانها از این تغییرات تاثیرپذیرترند. موفقیت نظام آموزش وپرورش درنیل به اهداف عالی ومطلوب، درگرو یک رشته عامل های بهم پیوسته است. چنانچه دربخشی ازاین نظام اختلال بوجود آید، موفقیت نظام آموزشی به مخاطره خواهدافتاد - شریعتی، . - 1385 یک مدیریت خوب ضمن اینکه باعث می شود از منابع بدرستی استفاده شود سبب ایجاد تغییرات مثبت سازمانی نیز می گردد.
توصیه می شود سازمانها از یک مدیریت مطمئنی برخوردار باشند وبرای دستیابی به این مهم لازم است مدیریت سازمان دارای تعهد وانگیزه بوده وهم ازدو مقوله دانش و برنامه ریزی مناسب برخوردار باشد - بیلجانا3، . - 2003 مدیر باید توانایی نفوذ وتاثیربررفتارکارکنان را داشته باشد. مدیر کسی است که به افراد تحت مدیریت خود، انگیزه وجهت می دهد ومسولیت ها واقتدارسازمان تحت نظرخودرابین افرادلایق تقسیم می کند.
بدین صورت سبب رضایت کارکنان می شود - ویج وهمکاران4، . - 2007 انگیزش ورضایت شغلی از مباحث مطرح دررفتارسازمانی می باشد و ازاواسط دهه 1920 باظهور نهضت روابط انسانی ومسائل علوم رفتاری پا به عرصه مدیریت گذاشت. ازدهه 60 به بعدموضوعاتی چون مسائل انگیزشی درسازمانها گسترش یافت ولی امروزه به عنوان یکی از مسائل مهم واساسی درهر سازمانی محسوب می شودکه توجه مدیران سازمان ها رابه خود جلب کرده است.
ازدیگر عوامل موثرکه امروزه یکی ازمسائل مهم موردبررسی درسطح سازمان ومحیط های شغلی است واز اهمیت خاصی برخورداراست، رضایت شغلی دربین کارکنان است - داف6، . - 2006 رضایت شغلی را درقالب واژه هایی چون کنترل کردن، نفوذ، تاثیرداشتن واستقلال داشتن می داند. رضایت شغلی به نگرش کلی فرد درباره شغلش گفته می شود، کسی که رضایت شغلی اش درسطح بالایی باشد به کارش نگرش مثبتی دارد، اماکسی که ازکارش ناخشنود است، نگرش وی به کارش منفی است.
همچنین نارضایتی ازشغل باعث کاهش روحیه کارکنان می شود وروحیه پایین درکار بسیارنامطلوب است - رابینز7، . - 1987 عدم رضایت شغلی پیامدهایی نظیرتشویش، غیبت درکار، تاخیرکاری، فعالیت اتحادیه ای - شکایت، اعتصاب - وبازنشستگی زودرس را به دنبال دارد. درعوض رضایت شغلی افرادباعث افزایش روحیه وبهره وری، تعهدسازمانی، سلامت فیزیکی ذهنی و....می شود - حقیقی، . - 1382 درمیان سازمان ها سازمان آموزش وپرورش ودر سازمان آموزش و پرورش کارکنان و معلمان تربیت بدنی همانند سایرکارکنان جهت کارایی بیشتر نیازمند عواملی برانگیزاننده وهم چنین نیازمند توجه مسئولین برای ایجاد رضایت شغلی می باشند.
زیرا معلمان ازجمله اقشاری هستندکه نقش مهم آنها در جامعه آشکاراست. بنابراین برای بکارگیری وحفظ آنان بایدضوابط وملاک هایی متناسب باشرایط فرهنگی، اقتصادی،اجتماعی ونظام آموزشی برقرارکرد تا با ایجادآمادگی،صلاحیت وروحیه لازم رابتوانند از تواناییهای خود درفعالیتهای آموزشی وتربیتی استفاده نمایند، زیرا تلاش رضایتمندانه به تعهدبیشتر ومستمرتر، درنهایت به زندگی بهترانسانها وتوسعه وپیشرفت جوامع می انجامد - شریعتی، . - 1385 حال با توجه به اینکه دبیران تربیت بدنی در شرایط سخت کاری به فعالیت می پردازند پی بردن به میزان انگیزه و رضایت شغلی آنها و رابطه این دو متغیر با هم در هر منطقه ای از کشور به لحاظ شرایط متفاوت اقلیمی بعنوان یک مساله مطرح است.
اینبار جامعه آماری متشکل از دبیران تربیت بدنی استان خوزستان می باشد. استانی که از شرایط اقلیمی منحصر به فردی برخوردار است. تنها چهارماه از سال این استان از دمای معتدلی برخوردار است. گرمای شدید به همراه گردوغبار وکمبودشدید سالن های ورزشی سرپوشیده درمدارس، شرایط ویژه ای را برای معلمان تربیت بدنی این استان رقم زده است. باعنایت به مطالب ذکر شده وبعلت اینکه تاکنون تحقیقی درارتباط با رابطه بین عوامل انگیزشی بهداشتی با رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی استان خوزستان صورت نگرفته است محقق بر آن شد که رابطه بین این دو متغییر را مورد بررسی قرار دهد وازخلال این پژوهش درپی پاسخگویی به سوال زیر می باشد: آیا بین عوامل انگیزشی بهداشتی و رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی استان خوزستان رابطه وجود دارد؟
سازمان آموزش و پرورش نیز مستثنی از سایر سازمانها نیست و دراین سازمان بویژه دبیران تربیت بدنی بدلیل شرایط شغلی خاص با تشکیلاتی مواجه هستند. اگرچه دبیران تربیت بدنی یکی ازارکان اصلی در توسعه ورزش کشور نیز محسوب می شوند، لذا ضرورت دارد که درزمینه کار وشغل آنان کنکاش لازم به عمل آید وبه عنوان عامل اصلی توسعه تربیت بدنی درمدارس موردبررسی قرار گیرد. ازاین رو جلب رضایت این قشروعلاقمندکردن بیشتر آنها به شغل موردتصدی ودرنتیجه افزایش کارایی آنها در برآورده شدن هدف های این نهاد عظیم وبهره وری آن اهمیت زیادی دارد.
