بخشی از مقاله
چکیده
در این مطالعه جهت تعیین تأثیر سطوح مختلف محدودیت غذایی کمی تحت شرایط تنش گرمایی بر دماي کلوآك جوجه هاي گوشتی، از 240 قطعه جوجه خروس گوشتی از سویه تجاري راس1 در قالب یک طرح کاملا تصادفی استفاده شد، به این صورت که جوجه ها 4 ساعت از شبانه روز - از ساعت 12 تا 16 بعداز ظهر - ، تا سن 21 روزگی و به طور یکسان تحت تنش گرمایی - دماي - 35t 2 قرار می گرفتند.
تیمارها شامل سطوح مختلف محدودیت غذایی 80 - ،90و70 درصد خوراك شاهد - از 7 تا 14 روزگی و سطوح 90 - و80 درصد خوراك شاهد - از 7 تا 21 روزگی بودند. سطوح مختلفمحدودیت غذایی کمی در درجه حرارت حرارت هاي محیطی بالا، هیچ تأثیري بر درصد خاکستر و طول استخوان درشت نی جوجه ها نداشتند. در حالی که در مقایسه دماي کلوآك جوجه ها قبل و هنگام تنش گرمایی در 14 روزگی، گروه شاهد بعد از اعمال تنش گرمایی بیشترین دما را نشان داد. دماي کلوآك جوجه ها در 21 روزگی در شرایط تنش افزایش یافت - P<0/01 - و در تیمار تحت محدودیت 80 درصد تا 21 روزگی کمترین دماي کلوآك مشاهده شد.
مقدمه
عبارت تنش گرمایی در طیور به دو صورت حاد و مزمن بیان شده است. نشان داده شده که تنش گرمایی اثرات زیان باري بر عملکرد جوجه هاي گوشتی دارد.علاوه بر این تنش گرمایی مزمن، مدت زمان رسیدن به وزن کشتار براي فروش و نرخ مرگ و میر را افزایش می دهد.محدودیت غذایی در طی دوره هاي تنش گرمایی در بسیاري از مناطق گرمسیري به صورت یک راهکار مدیریتی رایج جهت کاهش دماي بدن جوجه ها و افزایش قابلیت زنده ماندن آنها در آمده است . - 1 - همچنین مشخص شده است که توسعه بافت استخوان به اندازه دیگر بافت ها به علت اثر متقابل عوامل تغذیه اي، محیطی و ژنتیکی اتفاق می افتد . - 4 - هدف از اجراي این آزمایش بررسی اثر سطوح مختلف محدودیت غذایی تحت شرایط تنش گرمایی بر دماي کلوآك و رشد استخوان درشت نی جوجه هاي گوشتی بود.
مواد و روشها
در این مطالعه از تعداد 240 قطعه جوجه خروس گوشتی یک روزه از سویه تجاري راس استفاده شد. شرایط آزمایش به گونه اي بود که 4 ساعت از شبانه روز - از ساعت 12 تا - 16 جوجه ها تحت تنش گرمایی - دماي - 35 t 2 قرار می گرفتند که تا 21 روزگی به طور یکسان براي همه گروههاي آزمایشی اعمال می شد.
تیمارهاي مختلف که در این طرح استفاده شد شامل :
- 1 گروه شاهد تغذیه آزاد جوجه ها - 2 محدودیت غذایی در سطح 90 درصد خوراك شاهد از 7 تا 14 روزگی - 3 محدودیت غذایی در سطح 80 درصد خوراك شاهد از 7 تا 14 روزگی - 4 محدودیت غذایی در سطح 70 درصد خوراك شاهد از 7 تا 14 روزگی - 5 محدودیت غذایی در سطح 90 درصد خوراك شاهد از 7 تا 21 روزگی - 6 محدودیت غذایی در سطح 80 درصد خوراك شاهد از 7 تا 21 روزگی بودند.
این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار انجام شد که در هر تکرار تعداد 10 قطعه جوجه خروس گوشتی قرار گرفت. در 14 روزگی و 21 روزگی به طور تصادفی از هر قفس دماي کلوآك یک جوجه، در دو نوبت قبل از تنش گرمایی و هنگام تنش گرمایی ثبت شد . همچنین پس از کشتار استخوان درشت نی چپ را از لاشه جدا کرده وپس از تمیز کردن، طول استخوان بوسیله کولیس اندازه گرفته شد و همچنین بعد از استخراج چربی، خاکستر استخوان با سوزاندن آن در کوره الکتریکی اندازه گیري شد. سپس داده هاي بدست آمده با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل آماري قرار گرفتند و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه اي دانکن انجام گرفت.
نتایج و بحث
نتایج مربوط به دماي کلوآك جوجه هاي تحت محدودیت غذایی در شرایط تنش گرمایی - جدول - 1 نشان می دهد که دماي کلوآك که به گونه اي بیانگر دماي بدن است در سن 14 و 21 روزگی جوجه ها در قبل و هنگام تنش بین تیمارهاي داراي محدودیت اختلاف معنی داري را نشان نداد. اما در مقایسه دماي کلوآك جوجه ها قبل و هنگام تنش به این صورت است که در سن 14 روزگی، دماي کلوآك در تیمار 70 درصد محدودیت غذایی، به طور معنی داري - P<0/01 - از گروه شاهد و حتی سایر تیمارها کمتر بود، به عبارت دیگر محدودیت شدیدتر سبب کاهش دماي بدن شده است که این نشان دهنده تأثیر کاهش سطح مصرف خوراك بر تعدیل شرایط تنش گرمایی است.
این نتایج با برخی گزارشات موافق بود 1 - ، 2 و . - 5 در 21 روزگی روند کمی متفاوت بود، به طوري که دماي کلوآك جوجه ها در شرایط تنش افزایش یافت - P< 0/01 - ، ولی در تیمارهایی که از 14 روزگی به بعد اعمال محدودیت غذایی آنها برداشته شده بود، بیشترین دماي کلوآك مشاهده شد. علت این امر می تواند رشد جبرانی جوجه ها بعد از محدودیت غذایی و افزایش مصرف خوراك نسبت به جثه آنها باشد.
کوه مکلود - 5 - گزارش کردند که درجه حرارت کلوآك جوجه هاي گوشتی به طور معنی داري با افزایش سطح مصرف خوراك، افزایش یافت. با توجه به نتایج پارامترهاي استخوان درشت نی - جدول - 2، سطوح مختلف محدودیت غذایی کمی در شرایط تنش گرمایی، هیچ تأثیري بر درصد خاکستر و طول استخوان درشت نی جوجه ها نداشتند. این نشان دهنده این است که میزان ابقاء و ذخیره مواد معدنی در استخوان هاي بدن جوجه هاي گوشتی، تحت تأثیر محدودیت غذایی در شرایط تنش گرمایی قرار نگرفت. محققین گزارش کردند که طول عرض استخوان هاي ران، بازو و درشت نی تحت تأثیر برنامه غذایی قرار نگرفتند - 7 - ، در حالی که در آزمایش دیگري در جوجه هاي گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی، عرض و طول استخوان هاي درشت نی، ران و بازو کاهش یافتند
جدول :1 دماي کلوآك جوجه هاي تغذیه شده با سطوح مختلف محدودیت غذایی قبل و هنگام تنش گرمایی
