بخشی از مقاله
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی اثر محلولپاشی تیمارهاي ارگانیک بر روي دو رقم شیرین پوست سفید و شیرین پوست قرمز در شهرستان مهدیشهر استان سمنان صورت گرفت. فاکتورهاي مورد مطالعه در این تحقیق شامل کائولن با غلظت %5 ، کلسیم کلرید - %0/3 - ، محلول ساکارز - %0/5 - ، محلول ژل آلوئه ورا - - %25 و شاهد - محلولپاشی با آب مقطر - بود. تیمار هاي محلولپاشی بر درصد ترکیدگی، وزن 100 دانه، ارتفاع به قطر میوه و مواد جامد محلول اثر معنی داري را نشان دادند. بیشترین وزن 100 دانه در تیمار کائولن و در رقم پوست قرمز مشاهده شد. تیمار کلرید کلسیم توانست رنگ رقم پوست قرمز را بهبود بخشد.
مقدمه
انار با نام علمی punica granatum از خانواده يpunicaceae بومی ایران است و اولین بار حدود 2000 سال قبل از میلاد در ناحیه اي از ایران کشت گردیده است - آنونیموس،. - 2002 این گیاه به شوري، خشکی و سرما مقاوم بوده و قادر است در شرایط بیابانی رشد کند. ترکیدگی میوه یکی از اختلالات فیزیولوژیکی درختان میوه انار می باشد. این پدیده می تواند ناشی از عدم تعادل رطوبت در میوه در درختانی که پس از دوره طولانی خشکی آبیاري سنگین می شوند اتفاق می افتد. - عبد الرحمان،. - 2010 از ترکیباتی که به منظور کاهش ترك خوردگی در میوه ها استفاده شده است نمک و شکر می باشد. محققان دریافته اند که استفاده از نمکهاي کلسیمی و شکر می تواند به تعادل پتانسیل اسمزي و جذب آهسته آب باران از طریق کوتیکول گیلاس کمک کند - بورتوم، - 2008 اولیایی و امامیان - . - 1390 کائولن یک ماده معدنی سفید رنگ حاوي سیلیکات آلومینیوم و فاقد اثرات مخرب زیست محیطی می باشد و لذا یک ترکیب مناسب
æ مطمئن جهت برنامه مدیریت تلفیقی آفات می باشد که می تواند در کاهش آفتاب سوختگی و ترکیدگی انار موثر باشد - فرازمند و همکاران، - 1390، - عبدالرحمان، - 2010 از ترکیبات سالم دیگر براي حفظ کیفیت میوه استفاده از ژل آلوئه ورا می باشد. ژل جزو پوشش هاي ارگانیک بوده و داراي خصوصیاتی نظیر ایجاد لایه ي حفاظتی روي محصول، محافظت سلول هاي زیر لایه ي حفاظتی در مقابل صدمات مکانیکی، کاهش اتلاف آب میوه، کاهش سرعت عبور گازها از پوست میوه از طریق ایجاد پوشش روي عدسکها و روزنه ها
æ در نتیجه تغییر اتمسفر اطراف محصول است. - بالبونتین و همکاران،. - 2013 هدف اصلی از این پژوهش مطالعه تاثیر محلولپاشی ترکیبات سالم 9 تا 10 هفته قبل از برداشت میوه بر ترکیدگی و خصوصیات کمی و کیفی دو رقم انار پوست سفید و پوست قرمزدر منطقه مهدیشهر استان سمنان می باشد.
مواد و روشها
تحقیق حاضر در سال 2014 در باغ اناري داراي دو رقم شیرین پوست سفید و شیرین پوست قرمز واقع در شهرستان مهدیشهر استان سمنان با درختان انار 18 ساله و با فاصله کشت 2×3 اجرا گردید . آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهايکامل تصادفی در سه تکرار انجام شد . فاکتورهاي مورد مطالعه در این تحقیق شامل کائولن با غلظت %5 ، کلسیم کلرید - %0/3 - ، محلول ساکارز - %0/5 - ، محلول ژل آلوئه ورا - - %25 و شاهد - محلولپاشی با آب مقطر - بود. تعداد دفعات محلولپاشی 4 مرتبه که اولین نوبت 3 ماه پس از تمام گل - 15 مرداد - بود و تا زمان برداشت هر 15 روز محلولپاشی تکرار شد. درختان به صورت غرقابی هر ده روز یکبار آبیاري شدند . همچنین کلیه عملیات نگهداري درختان در مراحل رشد و نمو میوه بصورت یکنواخت انجام گرفت . میوه ها در مهرماه از درختان برداشت شده و براي اندازه گیري خصوصیات کمی و کیفی به آز مایشگاه منتقل شدند. براي محاسبه درصد ترکیدگی تعداد کل میوه هاي هر درخت و تعداد انارهاي ترکیده درخت شمارش و درصد ترکیدگی محاسبه شد. صفات فیزیوشیمیایی مورد بررسی شامل رنگ، میزان کل اسیدیته قابل تیتراسیون، میزان کل مواد جامد محلول و صفات مورفولوژیک شامل وزن 100 دانه و و نسبت ارتفاع به قطر میوه و درصد دانه سفیدي میوه مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه داده هاي حاصل از اندازه گیري شاخص ها با استفاده از نرم افزار JMP8 انجام گرفت. مقایسه میانگین داده ها توسط آزمون توکی در سطح احتمال %5 انجام شد و جداول مربوطه نیز با استفاده از نرم افزار اکسل رسم گردید.
ns،*،** به ترتیب نشان دهنده ي عدم معنی دار ، معنی دار در سطح 5درصد و معنی دار در سطح 1درصد نتایج تجزیه واریانس - جدول - 1 نشان داد که محلولپاشی ترکیبات بر کنترل ترکیدگی در سطح یک درصد معنی دار بوده است بطوریکه کاربرد کائولن، کلرید کلسیم و محلول ژل آلوئه ورا به طرز معناداري باعث کاهش ترکیدگی میوه نسبت به شاهد شده است. بیشترین درصد ترکیدگی در تیمار شاهد با میزان 9/91 بوده است - شکل . - 1 این نتایج با یافته هاي فرازمند - 1390 - و عبد الرحمان - - 2010 که نشان داد کاربرد کائولن باعث کاهش ترکیدگی انار می شود مطابقت دارد. ووجیک و همکاران - - 2013 با بررسی کاریرد کلسیم کلرید و ساکارز بر ترکیدگی میوه گیلاس نشان دادند که کلسیم کلرید به طور معناداري باعث کاهش ترکیدگی میوه می شود اما ساکارز بر میزان ترکیدگی تاثیري نداشته است.علت کاهش ترکیدگی در اثر کاربرد کلسیم می تواند ناشی از افزایش سطح کلسیم دیواره سلولی باشد که سبب افزایش مقاومت دیواره سلولی شود و در برابر ترکیدگی مقاومت نماید. همچنین کاربرد ژل آلوئه ورا سبب کاهش فعالیت پکتین متیل استراز، پلی گالاکتروناز و بتاگالاکتوزیداز می شود. این آنزیم ها سبب از بین رفتن دیواره ي سلولی گردیده و موجب نرم شدن میوه می شوند. پیشنهاد می شود علت کاهش میزان ترکیدگی مریوط یه کاهش فعالیت این آنزیم ها می باشد.
بر طبق جدول تجزیه واریانس - جدول - 1 میزان درصد دانه سفیدي تحت تاثیر تیمارهاي محلولپاشی قرار نگرفت اما بین رقمها تفاوت معناداري در سطح پنج درصد وجود داشت و در رقم پوست قرمز میزان دانه سفیدي نسیت به رقم پوست سفید بیشتر بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین ارقام در صفت وزن 100 دانه میوه ها اختلاف معنی داري در سطح یک درصد وجود دارد و در رقم پوست قرمز بیشتر از رقم پوست سفید بود - شکل . - 2 تهرانیفر و همکاران - 2010 - نشان دادند بین رقمهاي انار از نظر میزان وزن اختلاف وجود دارد. بین تیمارهاي محلولپاشی و اثر متقابل رقم و تیمارهاي محلولپاشی اختلاف معناداري در سطح 5 درصد داشت بطوریکه بیشترین مقدار آن مربوط به تیمار کائولن بود. نسبت ارتفاع به قطر میوه بین ارقام تفاوت معنی داري نشان نداد - جدول. - 1 مقدار مواد جامد محلول تحت تاثیر تیمارمحلولپاشی قرار گرفت - . - P<05 بطوریکه مقدار آن در میوه هاي تحت تیمار ساکارز با میزان 17/5 اختلاف معناداري نسبت به شاهد با میزان 15 داشت. اما مقدار آن در میوه هاي تحت تیمار کائولن، کلرید کلسیم و ژل آلوئه ورا اختلاف معناداري با شاهد نداشت. ووجیک و همکاران - 2013 - نشان دادند کاربرد کلرید کلسیم یر میزان مواد جامد محلول گیلاس اثر معناداري ندارد اما با تیمار ساکارز مقدار آن اختلاف معناداري نسبت به شاهد پیدا می کند. سوگار و همکاران - - 2005 نشان دادند کاربرد کائولن بر گلابی تاثیري بر مقدار مواد جامد محلول آن ندارد.
مقدار اسیدیته کل تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت اما بین رقمها اختلاف معناداري در سطح 1درصد داشت - جدول. - 1 مقدار رنگ محلولها نیز تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت اما بین ارقام و اثر متقابل رقم و محلول تیمارپاشی اختلاف معنادار در سطح 1درصد داشت. این نتایج با یافته هاي تهرانیفر و همکاران - 2010 - که نشان دادند بین رقمهاي انار از نظر میزان اسیدیته و رنگ اختلاف معنادار وجود دارد مطابقت دارد.
