بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر مصرف اسید چرب امگا- َ بر شاخص التهابی پروتئین واکنشگر- - CRP - C و شاخص های آسیب سلولی لاکتات دهیدروژناز - - LDH و کراتین کیناز - - CK سرم متعاقب یک جلسه فعالیت مقاومتی است. دراین پژوهش نیمه تجربی که به صورت یک سوکور انجام گرفت ًَ ورزشکار مرد تصادفی به سه گروه ًٌ نفره ٌ- مکمل امگا-َ، ٍ- تمرین با مکمل امگا-َ و َ- تمرین با شبه دارو تقسیم شدند. افراد گروه اول و دوم روزانه سه عدد - ًًًَ میلی گرم - کپسول امگا- َ را به مدت یک هفته دریافت کردند و در گروه سوم نیز شبه دارو به همین مقدار دریافت نمودند. سپس آزمودنی ها گروه دوم و سوم در یک جلسه فعالیت مقاومتی با شدت بالا شرکت نمودند. بعلاوه، نمونه های خونی از محل ورید پیش آرنجی در یک هفته قبل از فعالیت ورزشی، بلافاصله قبل از ورزش و ٍُ ساعت بعد از فعالیت ورزشی جهت تعیین CRP,CK و LDH سرمی جمع آوری شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه در سطح ًِ /ً مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که اختلاف معنی داری در غلظت CRP در ٍُ ساعت پس از فعالیت مقاومتی بین گروه ها وجود دارد - ًًٌ/ً. - P= همچنین CK سرم ٍُ ساعت پس از فعالیت مقاومتی در گروه سوم در مقایسه با دو گروه دیگر بطور معنی داری بالاتر بود - ًًٌ/ً. - P= به علاوه میانگین LDH در ٍُ ساعت پس از فعالیت مقاومتی در دو گروه دوم و سوم نسبت به گروه اول افزایش معنی داری داشت - ًِ/ً . - P< نتایج حاکی ازآن است که مصرف مکمل اسید چرب امگا- َ می تواند از افزایش سطوح CRP و CK متعاقب یک جلسه فعالیت قدرتی جلوگیری - نماید - و لذا ممکن است شیوه مناسبی برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از واکنشهای التهابی و آسیب سلولی در ورزشکاران جوان باشد.
مقدمه:
علی رغم اینکه اغلب مطالعات نشان داده اند که فعالیت های ورزشی منظم، سودمندیهای فراوانی برای سلامتی افراد به همراه دارد - َ - ، اما برخی از گزارش ها حاکی از آن است که یک جلسه فعالیت حاد و شدید و یا تمرینات شدید طولانی مدت ممکن است منجر به آسیب پاسخ های دستگاه ایمنی شده و سرانجام به افزایش آسیب بذیری فرد، التهاب حاد ومزمن بیانجامد - ٍ - . همچنین مشخص شده است که در طی فعالیتهای حاد و شدید عضلانی سطوح شاخص های التهابی به طور معنی داری افزایش می یابد - ًٍ - در. این راستا اخیراً دمیرچی و همکاران - ًٌٌٍ - گزارش دادند که یک جلسه فعالیت شدید فزاینده ممکن است منجر به افزایش شاخص های التهابی موجود در خون مردان چاق و غیر چاق شود - ٌٍ - . یکی از این شاخصهای التهابی پروتئین واکنشگر-C - CRP - است که به عنوان واکنش دهنده مرحله حاد و شاخص حساس التهاب شناخته شده است - ًَ - و پیشنهاد شده است که افزایش سطوح آن با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی در بزرگسالان سالم همراه بوده - ٍِ - و می تواند افزایش خطر رویدادهای قلبی-عروقی را در آینده پیش بینی کند - ٍُ - . بعلاوه برخی از محققین ورزشی اعتقاد بر این دارند که فعالیت های بدنی شدید و طولانی مدت از طریق افزایش تولید رادیکالهای آزاد می تواند باعث ایجاد آسیب سلولی شده و حتی روند پیری را تسریع نماید - ٍ - . به طوریکه، حامدی نیا و همکاران - ٌٌََ - در تحقیقی با عنوان اثر ورزش درمانده ساز بر شاخص های استرس اکسایشی و آنزیم کراتین کیناز در دانشجویان ورزشکار که بر روی ًُ نفر روی دوچرخه کارسنج انجام شد به این نتیجه رسیدند که CK بعد از فعالیت افزایش معنی داری می یابد به عبارتی دیگر ورزش درمانده ساز آسیب عضلانی ایجاد می کند همچنین، گوزل و همکاران - ًًٍْ - گزارش دادند که بعد از انجام برنامه ورزش مقاومتی متفاوت، سطوح کراتین کیناز - - CK به عنوان یکی از شاخصهای اصلی آسیب سلولی در مردان غیر ورزشکار افزایش معنی داری پیدا می کند از طرفی نتایج برخی از مطالعات قبلی حاکی است که بکارگیری عوامل تغذیه ای و استفاده از مکمل های غذایی می تواند یکی از راهکارهای مناسب برای پیشگیری از بروز آسیب سلولی و افزایش شاخصهای التهابی باشد. یکی از این مکمل ها که دارای ویژگیهای ضد التهابی قوی بوده و پیشنهاد شده است که ممکن است نقش مهمی در تعدیل کردن وضعیت التهابی داشته باشد اسیدهای چرب امگا- َ است - ٍّ - . امگا-َ از خانواده اسیدهای چرب اشباع نشده با پیوند چندگانه بوده - ٍْ - و مشخص شده مصرف آن می تواند سودمندیهای فراوانی در مقابل بیماریهای مختلف از جمله بیماری قلبی-عروقی، دیابت، آلزایمر وآترواسکلرز داشته باشد - ٌَ - . به طوری که شعبانی و همکاران - ٌََّ - گزارش دادند که بعد از مصرف اسید چرب امگا- َ سطوح پروتئین واکنشگر C- در بیماران مبتلا به روماتوئید آرتریت به طور معنی داری کاهش معنی داری پیدا می کند - ِ - همچنین گلدبرگ و همکاران - ًًٍْ - بیان کردند که مصرف اسیدهای چرب از طریق کاهش شاخص های التهابی برای درمان درد مفاصل مرتبط با روماتیسم مفصلی و قاعدگی دردناک می تواند موثر باشد - ٌِ - . بعلاوه، مشخص شده است که مصرف امگا- َ باعث کاهش آسیب سلولی بعد از شرایط ایسکمی در موشهای بزرگسال می شود - ٌُ - . ترتیبیان و همکاران - ًٌٌٍ - به این نتیجه دست یافتند که مصرف امگا-َ باعث کاهش شاخص های آسیب سلولی در مردان تمرین نکرده بعد از فعالیت مقاومتی می شود لذا با توجه به اینکه انجام فعالیتهای مقاومتی شدید ممکن است باعث ایجاد شرایط التهاب و متعاقب آن ایجاد آسیب و کاهش عملکرد در ورزشکاران شود و نظر به اثرات سودمند احتمالی مکمل های غذایی برای افراد درگیر در فعالیتهای شدید، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات مصرف کوتاه مدت مکمل اسید چرب امگا- َ بر شاخص التهاب CRPو شاخص های آسیب سلولی CK ,LDH سرم متعاقب یک جلسه فعالیت مقاومتی برونگرا است . به عبارتی، این سوال مطرح است که، مصرف اسیدهای چرب امگا- َ چه تاثیری بر شاخصهای آسیب سلولی و التهابی بعد از یک جلسه تمرین مقاومتی برونگرا در هندبالیست های جوان خواهد داشت؟
روش شناسی تحقیق:
روش این تحقیق نیمه تجربی با طرح یک طرفه است. آزمودنی ها ًَ هندبالیست مرد جوان بودند که در شش ماه گذشته هیچ گونه مکمل و یا دارویی مصرف نکرده بودند. بعلاوه، سابقه هیچ گونه مشکلات سلامتی مزمن رایج و بیماری های مختلف از قبیل: بیماری های تنفسی، متابولیکی، قلبی-عروقی، کلیوی و کبدی نداشتند. پس از شرح کامل موضوع، اهداف، روشهای تحقیق، و تکمیل و اخذ فرم رضایتنامه و پرسشنامه سلامت، از تمامی آزمودنی ها درخواست شد که به مدت دو روز از پرداختن به فعالیتهای ورزشی شدید و انجام کارهای سنگین خودداری نمایند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در َ گروه ٌ- مکمل امگا- َ - ًٌنفر - ، ٍ-تمرین با مکمل امگا-َ - ًٌ نفر - و َ- تمرین با شبه دارو - ًٌ نفر - جایگزین شدند. در جدولٌ مشخصات توصیفی آزمودنیهای دو گروه شبه دارو و امگا- َ به تفکیک ارائه شده است. اطلاعات این جدول نشان می دهد که تفاوت آماری معنی داری بین سه گروه در شاخص توده بدن - BMI - ، درصد چربی بدن، سن، قد و وزن مشاهده نشد - ًِ/ً - P> و گروهها با یکدیگر همگن بودند.
جدول ٌ: میانگین و انحراف معیار مشخصات فردی شرکت کنندگان در تحقیق
