بخشی از مقاله
چکیده :
این تحقیق به بررسی تاثیر مهارت زندگی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرداخته است این پژوهش از نوع کاربردی است که پژوهشگردر انجام آن از روش تحقیق زمینه ای کمک گرفته است .جامعه آماری این پژوهش را دانسجویان دانشگاه پیام نور تربت حیدریه تشکیل می دهند . جهت تعیین حجم نمونه دراین پژوهش ازفرمول تعیین حجم نمونه کرجسی ومورگان استفاده شده است . تعداد نمونه های این پژوهش 100 نفر می باشند که باشند. به منظور نمونه گیری در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شده است.
ابزار تحقیق،پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه به طریق دلفی در اختیار چند تن از صاحبنظران با تجربه دانشگاهی قرار گرفت و حاصل دقت نظر آنها در اصلاح پرسشنامه لحاظ گردید. پایایی پرسشنامه نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ در فارغ التحصیلان بالاتر از % 70 تشخیص داده شد. برای تحلیل داده ها از روش آماراتوصیفی و ضریب همبستگی استفاده گردید.نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که مهارتهای زندگی با معدل تخصیلی دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنان رابطه دارد یا به عبارت دیگر با توجه به نمره مهارت زندگی میتوان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کرد
مقدمه
جامعه ما، با توجه به فرهنگ اسلامی- ایرانی خود، به آموزش آداب زندگی در پرتو اسلام و آن دسته از مهارتهایی نیاز دارد که از یک سو دانشجویان و دانش آموزان را در مسیر طندگی دین مدارانه و متعادل میان جنبه مادی و معنوی زیست این جهانی یاری دهد و از سوی دیگر، افراد را برای مقابله با چالشهای زندگی روز مره آشنا کند تا افراد از یک زندگی شاد و موفقیت آمیز برخوردار باشند. آن چه که امروزه با نام مهارت زندگی نیز وارد برنامه های درسی جهان شده است، حداقل بخشهایی از آن در آموزشهای دینی و اسلامی با نام های دیگری مورد توجه بوده است.
لطف آبادی - 1385 - معتقد است »آموزش و پرورش ایران اگر بخواهد هویت ملی و نظام ارزشی و مهارتهای شهروندی کودکان و نوجوانان را تحکیم و اعتلا بخشد، باید آنان رابرای زندگی در عصر جهانی شدن در قرون حاضر آماده کند. برای این منظور، نگرش آموزش و پرورش به برنامههای درسی و فعالیتهای کلاس و مدرسه در آموزش عمومی، باید تغییر یابد و افزون بر آموزشهای درسی، تحکیم هویت و نظام ارزشی انسانی و دینی و ملی، آموزش شهروندی و مهارتهای زندگی فردی و اجتماعی و اقتصادی و علمی و فرهنگی را محور برنامه های آموزشی و تربیتی قرار دهد.
آموزش مهارتهای زندگی یک برنامه پیشگیرانه و ارتقایی میباشد. این آموزشها به منظور ارتقای سطح پیشرفت تحصیلی میباشد.
مهارتهای زندگی که به آن مهارتهای ارتباطی وروابط بین فردی گفته میشود عبارت است از توانایی برقراری روابط فردی با دیگران، به نحوی که از نظر جامعه قابل قبول، ارزشمند و منطبق بر عرف و در عین حال برای شخص، خانواده و جامعه سودمند بوده و بهرههای دو جانبه داشته باشد. یکی ازنشانههای سلامت روانی- اجتماعی وجود همین ارتباطهای اجتماعی است. داشتن روابط گرم و صمیمی با انسانهای دیگر منبع ایمنی و اعتماد، راحتی وآسایش هر انسان، سازمان و جامعهای است و درصد پیشرفت فرد نیز افزایش می یابد.
بلک و دیگران - 2008 - 1 مهارتهای زندگی را به عنوان استراتژی خاص تعریف میکنند که توسط افراد به کار میرود تا وظایف اجتماعی خود را به طور موثر انجام دهند که بیشتر این مهارتها از خانوادهای که در آن فرزند تربیت و رشد پیدا میکند سرچشمه میگیرد.
خانواده به عنوان نخستین محیط شکلگیری شخصیت انسان از اهمیت زیادی برخوردار است. به ویژه این که روابط والدین بر رشد سالم و متعادل عاطفی - روانی میتواند تاثیر زیادی داشته باشد. به درستی که هیچ جامعهای اگر از خانوادهای سالم برخوردار نباشد، نمیتواند ادعای سلامتی کند. هر چه خانواده ازسلامت، آگاهی، صداقت، فرهنگ و باورهای سالم تر، بهتر و محکم تری برخوردار باشد، انسانهای سالم تروکارآمدتری تحویل اجتماع میدهد. معمولا نقطهی شروع خانواده ازدواج است. ازدواج امری جهانی است که در تمام جوامع و در طول تاریخ وجود داشته و به مجموعهای از نیازهای انسانی پاسخ میدهد.
پیچیدگیها و تغییرات سریع زندگی بشری، چالشهای فراوانی را در برابر او قرار داده است. چگونگی سازگاری با وضعیت و دشواریهای ناشی از چالشهای موجود، از دل مشغولی های اصلی متخصصان این امر، به ویژه در حوزه تعلیم و تربیت است
انسانها برای مقابله سازگارانه با موقعیتهای متفاوت و کشمکشهای زندگی به کارکردهایی نیاز دارند که آنان را در کسب این توانایی تجهیز کند. به همین دلیل به تازگی تا حد بسیاری، نظام های تعلیم و تربیت در سراسر دنیا به آموزش مهارت زندگی2برای سازگار کردن بهتر و موثرتر افراد با چالشها و مسائل زندگی، توجه کردهاند. به عبارت دیگر، آموزش مهارت زندگی فرد را برای غلبه بر تنشها و مشکلاتی که گریبان گیر فرد وجامعه است، آماده میکند.
بیان مسئله
به طور کلی مهارتهای اجتماعی به رفتارهای آموخته شده ومقبول جامعه اطلاق میشود رفتارهای که شخص میتواند با دیگران به نوعی ارتباط متقابل برقرارکند که به بروز پاسخهای مثبت و پرهیز از پاسخهای منفی میانجامد و میتواند تأثیر بسزایی بر پیشرفت تحصیلی فرزندان یز داشته باشد.
»عوامل رفتاری مهارتهای اجتماعی توانایی تعامل سالم با دیگران، انعطاف پذیری و تطبیق خود با وضعیت و محیط است. براساس مفهوم مهارتهای اجتماعی در موقعیت خاص هر سن، توانایی شخص در درک موقعیت و هوشیاری او در شرایطی که فقط مجموعه رفتارهای خاصی دارای نتایج مثبت وسودمند خواهد بود، حاکی ازمهارتهای اجتماعی در رفتار است. اگر فرد بتواند این مهارتها را کسب کند به قدرت سازگاری اجتماعی او و پیشرفت او افزوده خواهد شد و راحتتر میتواند با دیگران رابطه برقرار سازد و جایگاه خود را در جامعه بشناسد و نهایتا بهداشت روانی - اجتماعی وی تأمین خواهد شد.
آموزش آداب و مهارت زندگی یکی از حوزه های یادگیری اساسی در برنامه های درسی مدارس کشور ماست که با هدف آشنا کردن دانش آموزان با آموزه های دینی-اجتماعی و کسب مهارت ها در ارتباط با رشد شخصی، روابط بین فردی، روابط فردی-اجتماعی و نحوه برخورد عاقلانه افراد با چالشهای زندگی روز مره تدوین شده است. در حال حاضر مهارتهای زندگی عنوانی برای آن دسته از آموزش هایی است که به افراد یاد می دهد چگونه با چالشهای زندگی روز مره مواجه شوند که در این خصوص دو رویکرد اساسی به شیوه غیر رسمی در دنیا مطرح است.
نخست رویکرد سازمان بهداشت جهانی است که اولین بار این آموزشهای را مطرح نمود. سازمان مذکور در اوت 1993 برنامهای با عنوان آموزش مهارتهای زندگی با همکاری یونیسف ارائه کرد.
ما دراین تحقیق بررسی خواهیم کرد که چقدر مهارت زندگی برپیشرفت تحصیلی دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه پیام نور تربت حیدریه تاثیر می گذارد.
اهمیت و ضرورت تحقیق
خانواده از مهمترین نهاد و از نیرومندترین ارگان اجتماعی است زیرا پایههای خوشبختی و بدبختی انسان در آنجا به وجود میآید.
»انسانیت و اخلاق آدمی در محیط خانواده شکل میگیرد و عواطف نیک و بد در آنجا به وجود میآید. وقتی سخن از خانواده به میان میآید بحث از محیطی است که در آن دو کانون مهر و انضباط، دو انسان یاد و مسئولیت و شیوه رفتار و خلق وخوی جداگانه آغوش گشوده و فرزند را درکنار خود گرفتهاند. سخن از دامنهای پاکی است که نسلی را در خود میپروراند و آنها را برای حیات شرافتمندانه آماده می سازد.
طبیعی است که اگراین دو عنصر، یعنی پدر و مادر در مسیر ثواب باشند خانواده برای طفل سعادت آفرین است و اگر این دو آلوده باشند کودک جز نگون بختی و سیه روزی بدست نخواهد آورد.
کودک از خانواده و والدین خود تاثیر میپذیرد همانگونه که گیاه و نهالی از زمین، آب و غذا او از خورشید نور میگیرد. عوامل خانوادگی از عقاید و افکار، مذهب و اخلاق، عاطفه و خلق وخوی درکودک بعد و میزانی است که برخی از روان شناسان را به اظهار این اندیشه واداشته است که طفل آئینه تمام نمای وجود والدین است.
برخورد کودک با الگوها و سرمشقهای خانوادگی در تکوین شخصیت او چنان اثر دارند که به زحمت میتوان بخشی از
آن را از صفحه ذهن و روان کودک زدود. او معیارهای اخلاقی والدین و جنبه های الگوئی آنان را به گونهای جذب میکند و در خود نفوذ میدهد که تقریبا میتوان ما در این تحقیق میخواهیم رابطه جو عاطفی دختران در خانواده و تاثیر آن بر میزان مهارت زندگی او را بررسی کنیم.
