بخشی از مقاله
چکیده
رشد و توسعه فرهنگی هر سازمان ، مدیون مدیریت مدبرانه و مقتدرانه ای است که بتواند با اعمال مدیریت و به کارگیری مهارت های ده گانه فرهنگی ، سازمان را از مراحل محدود و نامناسب عبور داده و ضمن ارتقا سطح فرهنگی ، به سوی حداکثر بهره وری در کنار تامین رضایت شغلی رهنمون سازد. از سوی دیگر باید گفت فرهنگ یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر مدیریت است. نادیده گرفتن این نقش، عدم انسجام داخلی و انطباق بیرونی را به دنبال خواهد داشت. تلاش برای بهبود بهره وری تلاشی برای زندگی بهتر افراد سازمان و ارتقا رضایت شغلی است . بهبود بهره وری تحت تاثیر عوامل مختلف ، از جمله عوامل فرهنگی است. مسلما ایجاد تغییر و رشد در سازمان ها فرآیندی است که با حمایت و درایت های مدیران ارشد سازمان و ایجاد بستر های فرهنگی لازم در همه زمینه ها میسر میگردد. در این مقاله سعی داریم ضمن مرور تعاریف به بررسی تاثیر ده مهارت فرهنگی مدیران بر بهره وری پرسنل بپردازیم.
واژه های کلیدی : بهره وری ، فرهنگ سازمانی ، مهارت های ده گانه فرهنگی مدیران
مقدمه :
از آنجائی که بسیاری از سازمان های قرن بیست و یکم، چند فرهنگی هستند، میتوان انواع کارکنان با فرهنگهای متفاوت را مشاهده نمود . این واقعیت سبب پویایی فراوانی روابط در محیط های چند فرهنگی شده است، به نحوی که تفاوت در زبان، قومیت، ارزش ها، هنجارها و در یک بیان فرهنگ های متفاوت میتواند به عنوان منابع تعارض بالقوه ظهور کند و در صورت نبود درک صحیح، توسعه روابط کاری مناسب را با مشکل مواجه سازد. - Triandis,2006 - بهره وریٌ نیز به عنوان یک شاخص و معیار اقتصادی دارای اهمیت ویژه ای است و به عنوان یک فرهنگ مطرح است . نیروی انسانی جایگاه رفیعی به خود اختصاص داده و مسلما در این رابطه فراگیر بین فرهنگ و بهره وری و نیروی انسانی ، تاثیر فرهنگ سازمانی و مدیریت فرهنگی در ایجاد رضایت شغلی و افزایش بهره وری نیروی انسانی غیر قابل انکار می باشد. در این میان مدیران با فراگیری و به کار بستن مهارت های فرهنگی نقشی بی بدیل در افزایش بهره وری نیروی انسانی در سازمان ها ایفا می کنند . لذا قصد داریم با بررسی مهارت های ده گانه فرهنگی مدیران تاثیر آن را بر بهره وری پرسنل بیش از پیش نمایان سازیم.
پیشینه تحقیق :
پژوهشهای خارجی و داخلی انجام شده قبلی که تا حدودی مرتبط با موضوع این پژوهش است، به شرح زیر است :
هرسی و بلانچاردٍ - 1983 - به این نتیجه رسیدند که فرهنگ قوی سبب به وجود آمدن احساس بهتر در کارکنان و انجام دادن بهتر کارها می شود .همچنین، چنین فرهنگی موجب افزایش تعهد افراد به سازمان و ایجاد هم سویی میان اهداف کارکنان و اهداف سا زمانی می شود و این مهم، عاملی مؤثر در افزایش بهره وری است.آنگ و همکارانَ - - 2006 به این نتیجه رسیدند که بین سازگاری و رفتار فرهنگی، همبستگی مثبت ولی بین ثبات هیجانی و رفتار فرهنگی، همبستگی منفی و معنی دار وجود دارد.تمپلر و تایُ - 2006 - به این نتیجه رسیدند که رابطه مثبت بین مؤلفه ی انگیزشی هوش فرهنگی با هر سه نوع سازگاری عمومی، سازگاری بین فرهنگی و سازگاری شغلی وجود دارد.آنگ و داینِ - 2007 - معتقدند که توسط استراتژی و دانش فرهنگی، می توان عوامل قضاوت فرهنگی و فاکتور تصمیم گیری را پیش بینی کرد . همچنین عامل سازش فرهنگی توسط انگیزش و رفتار فرهنگی و کارایی توسط استراتژی و رفتار قابل پیش بینی است.
اسدی - - 1380 نتیجه گرفت که بین فرهنگ سازمانی با بهره وری مدیران، رابطه ی معنی دار وجود دارد، ولی بین ویژگیهای فردی از جمله سن، میزان تحصیلات و سابقه خدمت با فرهنگ سازمانی و بهره وری مدیران، رابطه ای مشاهده نشد.رهگذر - 1381 - به این نتیجه رسید که تفاوت معنی داری بین میزان بهره وری کارشناسان آموزشی، پژوهشی، و اداری -مالی وجود ندارد.همچنین بین میزان توانایی، شناخت شغل، حمایت سازمان، انگیزه، اعتبار قوانین و مقررات سازمان و عوامل خارج از سازمان با بهره وری کارشناسان، تفاوت معنی داری مشاهده شد، ولی بین میزان بازخوردعملکرد، سن، جنس، سابقه ی خدمت، سطح تحصیلات و نو ع استخدام کارشناسان با میزان بهره وری آنها تفاوت معنی داری مشاهده نگردید.
یوسفی - 1387 - به این نتیجه رسید که یکی از عواملی که بر ارتقای بهر ه وری نیروی انسانی اثر چشمگیری دارد، بهبود روابط حاکم میان مدیریت و کارکنان است و به کارگیری سبک رهبری صحیح و علمی و نیز توجه مدیریت به مشکلات کاری و زندگی کارکنان از مؤلفه های مؤثر بر افزایش بهره وری هستند.خدیوی و کلانتری - 1388 - به این نتیجه رسیدند که رابطه ی میان مهارت خلاقیت - تفکر خلاق - با بهره وری کارکنان معنی دار است، ولی اختلاف معناداری در مورد بهره وری کارکنان زن و مرد مشاهده نشد.معصومی جشنی - 1388 - نتیجه گرفت که بین ویژگی های فردی از جمله سن، جنس، سطح تحصیلات و سابقه ی خدمت با بهره وری، رابطهی معنی داری وجود دارد.فرجی - 1389 - نشان داد که میان فرهنگ سازمانی و شاخص های آن با بهر ه وری مدیران، ارتباط مثبت و معنی دار وجود دارد.فرهنگ ارزش ها، ایده ها، نگرش ها و نمادهای آگاهانه ای است که رفتار انسان را شکل می دهد و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
- پیتر و همکارانٌ ، - 2005 واژه ی فرهنگ همواره منبع سوء تعبیر و اختلاف بوده است . مردم شناسان، فرهنگ را شیوه های زندگی که توسط گروهی از مردم ایجاد می شود و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود، می دانند .آنچه در تمامی تعاریف فرهنگ مشترک می باشد، آن است که فرهنگ، قوانین نانوشته ای است که در بیش تر مواقع به راحتی قابل مشاهده نیست و همین امر کار مدیران را در برقراری ارتباط مؤثر مشکل می کند - رایت و درویریٍ ، - 2006عده ای معتقدند که جهان به سمت نوعی همگون سازی پیش می رود، در سوی دیگر گروهی معتقدند که جهان نه تنها به سمت همگون سازی پیش نمیرود، بلکه به سمتی حرکت میکند که تضاد و تنوع و گونه های مختلف در آن وجود خواهد داشت . - مشبکی و راموز ، - 1385 اعلامیه یونسکو درباره ی جایگاه فرهنگی در عصر درگیری، پذیرش و درک تنوع و تفاوت های فرهنگی و جهانی سازی به این صورت بیان شده است " ارزش و احترام برای تنوع غنی موجود در فرهنگهای مختلف" - سازمند ، - 1384
ویژگیهای فرهنگَ را براساس حروف تشکیل دهنده آن به صورت زیر تعریف کرده اند: - فیاضی ، - 2006
: C فرهنگ فراگیر است. هر شخص، سازمان، سرزمین و کشوری یک فرهنگ دارد.
:U شناخت عقاید، ارزشها و ادراکات فرهنگ دیگران برای موفقیت الزامی است.
: L یادگیری میراثهای فرهنگی گوناگون، الهام بخش و توانمندکننده است.
: T کارهای تیمی در سطح جهانی بدون توجه به فرهنگ اعضا غیر ممکن است.
: U برنامه ریزی فرهنگی از طریق شناخت عقاید یکدیگر آسانتر می شود.
: R تفاهم و سازگاری با شناخت فرهنگ خود و پذیرش نقطه نظرات و سبک و روش دیگران شروع میشود.
: E به منظور رشد و نوآوری، استفاده از تنوع فرهنگی لازم است.
فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازمانی موضوع جدیدی است که به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است . از ترکیب دو واژه فرهنگ و سازمان اندیش های تازه پدید آمده که هیچ یک از آن دو واژه به تنهایی این اندیشه را در برندارند .سازمان یک استعاره برای نظم و ترتیب است، در حالی که عناصر فرهنگ منظم و با نظم نیستند .فرهنگ کمک می کند تا درباره چیزی جدای از مسایل فنی در سازمان سخن گفته شود و باعث می شود که نوعی از روان همراه با نوعی رمز و راز پدید آید .بنابراین، فرهنگ در یک سازمان مانند شخصیت است برای یک انسان.
