بخشی از مقاله
خلاصه
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین مهارتهای ارتباطی مدیران و اعتماد به مدیریت در دبیران مقاطع سه گانه آموزش و پرورش شهرستان دزفول بود.حجم نمونه این پژوهش بر اساس جدول کرجسی و مورگان - 1970 - ، 312 نفر برآورد گردیدکه باروش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج تحلیل آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مهارتهای کلامی، مهارتهای شنود موثر، مهارتهای بازخورد با اعتماد به مدیریت و مهارتهای ارتباطی مدیران با اعتماد به مدیریت در دبیران ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.
.1مقدمه
انسان به عنوان موجودی اجتماعی برای رفع نیازهای زندگی فردی و اجتماعی خود و رسیدن به اهداف سازمانی نیازمند ارتباط و تعامل با سایر همنوعان خود است. یکی از فرضهای اساسی رفتار سازمانی، شناخت ویژگیهای فردی و ارتباطی افراد به منظور دسترسی به بهرهوری بیشتر و تحقق اهداف سازمانی است - رابینز1، . - 1378 پوکزواردوسکی. - 2002 - 2 یکی از عناصر کلیدی ارتباطات انسان، عنصر اعتماد3است که پیوند دهنده، قوام بخش و تضمینکننده مجموعه روابط گوناگون انسان در تمام سطوح است - اسکندری و موسوی ، . - 1391 اعتماد به عنوان یک مقولهی اجتماعی از مسائل اساسی بوده و نمود آن در تمامی سطوح جامعه متبلور است.
یک دولت برای اجرای برنامههای اصلاحیش، یک کارفرما برای بالا بردن تولید محصولاتش، یک سرپرست اداره برای موفقیت در کارش، نیازمند جلب اعتماد کسانی هستند که تحت نظارت آنها به فعالیت می پردازند و موفقیت آنها در گرو جلب اعتماد است - ستوده،. - 1381 اعتماد سازمانی4 باعث سهیم شدن همه ی افراد در اطلاعات سازمانی، تعهد سازمانی5، تعهد به انجام تصمیم، رفتار شهروندی سازمانی، رضایت شغلی6، رضایت مدیریت، مبادلات رهبر عضو و توجه به ماندن در سازمان خواهد شد.
به طور وسیعی تأیید شده است که اعتماد به عنوان یک عامل تسهیل کننده در تعاملات اقتصادی از طریق هموار کردن روابط بین عاملان اعتماد و کاهش هزینههای تعاملات که با کنترل در ارتباط هستند، عمل میکند - بیجیلسما و کوپن7، . - 2003 اعتماد کلیه روابط را با یکدیگر پیوند میدهد و اساسی را ایجاد میکند که جامعه بر مبنای آن عمل کرده، رهبری تحقق مییابد و تغییرات واقع میشود - عارف کشفی،. - 1383 آموزش و پرورش را میتوان یکی از ارکان اساسی هر جامعه دانست.
بقا، دوام و پیشرفت هر جامعه به کیفیت تعلیم و تربیت آن بستگی دارد. آموزش و پرورش به واسطه داشتن رسالت فردی و جمعی هدایتگر توسعه و پیشرفت است. رسیدن به این هدف در پرتو مدیریت موثر این سازمان امکانپذیر است. امروزه مدیریت به عنوان حرفه و تخصصی مطرح میشود که اجرای آن مستلزم دانش و تجربه است - بنی طبا و همکاران، . - 1388 مدیران باید مهارتهای لازم را جهت اجرای موفقیت آمیز استراتژیهای سازمانی، تعامل با کارکنان و پاسخدهی مؤثر به آنها در اختیار داشته باشند.
یکی از این مهارتهای حیاتی در مدیریت منابع انسانی برقراری ارتباطات مؤثر است کارآمدی مدیر بستگی به توانایی او در برقراری ارتباطات با کارمندان دارد - هوپ- هیلی و همکاران8،. - 2002 مهارت ارتباطی یکی از مهارتهای مهم و به منزله ی ابزار کار مدیران آموزشی است که در موفقیت و اثربخشی آنان تأثیر بسزایی دارد - میرکمالی، . - 1378 اهمیت ارتباطات تنها در درون مسائل درون سازمانی نیست و بر اساس تفکر سیستمی، در صورتی مدیر سازمان از وقایع و عکسالعمل های محیط بیخبر باشد و بدون توجه به دنیای خارج سازمان تصمیمگیری کند در واقع سازمان را به یک سیستم بسته تبدیل میکند.
در این راستا باید گفت که مهارتهای ارتباطی به منزلهی آن دسته از مهارتهایی هستند که به واسطه آنها افراد میتوانند درگیر تعاملهای بین فردی و فرایند ارتباط شوند؛ یعنی فرایندی که افراد در طی آن، اطلاعات، افکار و احساسات خود را از طریق مبادلهی پیام های کلامی و غیرکلامی با یکدیگر در میان می گذارند - بروکس و هیث9، 1993 به نقل از هاریچه و دیکسون10،. - 2004 نتایج پژوهش طبیبی و همکاران - 1391 - در تحقیقی با عنوان "رابطهی بین مهارت های ارتباطی مدیران با انگیزش کارکنان در بیمارستان مدرس تهران" نشان داد که ابعاد سه گانه مهارتهای ارتباطی مدیران از بیشترین به کمترین شامل مهارت غیرکلامی، مهارت ارتباطی زمینهای و مهارت ارتباطی کلامی است همچنین نتایج این مطالعه نشان داد بین مهارت ارتباطی زمینه ای و انگیزش کارکنان رابطهی مثبت و معناداری وجود دارد.
نتایج مطالعه ی حسینی نسب و مصطفیپور - 1390 - در تحقیقی با عنوان "بررسی رابطهی بین مهارت های ارتباطی مدیران با سلامت سازمانی مدارس شهرستان پارسآباد در سال تحصیلی "89-90،نشان داد بین مهارتهای ارتباطی مدیران، مهارتهای کلامی، مهارت شنود و مهارت بازخورد مدیر با سلامت سازمانی مدارس رابطه ی مستقیم و معنادای وجود دارد که بیشترین تأثیر را نیز مهارت شنود دارد.
مطالعه ی رحیمی و قربانی - 1383 - با عنوان "بررسی رابطهی میزان مهارت های ارتباطی مدیران با میزان انگیزش کادر آموزش در مدارس متوسطه شهرستان بجنورد"، نشان داد که بین مهارتهای ارتباطی مدیران و هر یک از ابعاد آن - مهارتهای کلامی، مهارت های شنود، مهارتهای بازخورد و مهارت های غیرکلامی - رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد به طوری که بیشترین اهمیت را نیز مهارت های غیرکلامی دارد همچنین در تحقیقی که توسط مهربان - 1379 - با عنوان "بررسی رابطه بین مهارت ارتباطی مدیران و تعهد سازمانی دبیران مدارس متوسطه" انجام شد، به این نتیجه دست یافتند که بین مهارتهای ارتباطی مدیران، مهارت کلامی، مهارت شنود، مهارت بازخورد با تعهد سازمانی دبیران رابطهی معنیداری وجود دارد. اما مهارتهای ارتباطی مدیران بر حسب رشتهی تحصیلی آنان تفاوت معنیداری وجود ندارد.
نتایج مطالعهکالشووِن،ی دِن هارتوگ و دی هووگ11، - 2011 - نشان داد که میان ابعاد رهبری اخلاقی - همانند عدالت، تقسیم قدرت و تبیین نقش - و اعتماد به رهبر رابطه ی مثبت برقرار است و تأیید شد که میان ادراک کارکنان از انواع رفتارهای رهبران و اعتماد به آنها رابطه وجود دارد. نتایج مطالعه ی دایگولا و کراکلار - 2008 - 12 نشان داد که نبود مهارت در ارتباطات، به افزایش هزینهها میانجامد و در نهایت اثربخشی را کاهش میدهد. رهبران مؤثر از طریق ارتباطات پلها را میسازند و با سخنان و عملکردشان، گذشته و حال را به دید الهامبخش نسبت به آینده متصل میکنند.
چاتوت - 2007 - 13 در تحقیق خود با عنوان "برداشت کارکنان از اعتماد به مدیریت: یک مدل ساختاری از اثرات رضایت کارمندان" به این نتیجه دست یافت که وجود اعتماد به مدیریت بر نحوه ی ارائه خدمات به کارکنان، جو سازمانی و خشنودی شغلی و تعهد سازمانی آنان اثر مثبت و مهمی دارد.همچنین نتیجه ی مطالعه دن هارتوگ - 2003 - 14 نشان داد که رهبران در ایجاد و ارتقای اعتماد در میان افراد و گروه برای مثال رهبری تحول آفرین رابطهی مثبتی با اعتماد به یک رهبر خاص و اعتماد به کل تیم مدیریت و همکاران داردباتوجّه. به اهمیّت موضوع مورد پژوهش در جستجوی پاسخ به این پرسش هستیم که: آیا بین مهارتهای ارتباطی مدیران و اعتماد به مدیریت در دبیران مقاطع سه گانه آموزش و پرورش شهرستان دزفول رابطه ی وجود دارد؟
.2روش پژوهش
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ی دبیران مشغول به تدریس در مقاطع سه گانه مدارس شهرستان دزفول طی سال تحصیلی 1393-94 میباشد.
