بخشی از مقاله
چکیده
هدف: تعهد حالت روان شناختی است که افراد را به سازمان گره می زند و سبب دلبستگی عاطفی کارمند و همانند سازی و علاقه او نسبت به سازمان می شود از طرفی احترام سبب احساس ارزشمندی در سازمان در کارکنان می شود بنابراین هدف از انجام این پژوهش مطالعه تاثیر مولفه های احترام بر تعهد عاطفی در کارکنان دانشگاه پیام نور استان البرز می باشد.
روش: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی کارکنان دانشگاه پیام نور استان البرز تشکیل دادند و تعداد 105 نفر از کارکنان به عنوان نمونه به روش نمونه گیری طبقه ای ساده انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه تعهد عاطفی و پرسشنامه مولفه احترام استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و T مستقل و ضریب رگرسیون استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که بین تعهد عاطفی و مولفه احترام و ابعاد آن - درک، توجه و ارزش گذاری و مسئولیت پذیری - رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین کارکنان زن و مرد در تعهد عاطفی و احترام تفاوتی وجود ندارد. همچنین ضریب همبستگی رگرسیون نشان داد که بین تعهد عاطفی و احترام و ابعاد احترام ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت سازمان ها به منظور پیشگیری از مشکلات شغلی و کاهش تعهد به سازمان با استفاده از ایجاد تغییرات مثبت در بافت و فضای سازمان از طریق افزایش ارزشگذاری، توجه و احترام به کارکنان بهره ببرند.
کلیدواژه ها: احترام- تعهدعاطفی-درک- توجه و ارزش گذاری، مسئولیت پذیری- دانشگاه پیام نور
مقدمه
منابع انسانی شاغل در سازمانها را باید به نوعی سرمایه تلقی کرد چرا که ابزارها و ماشین آلات را می توان همواره تهیه نمود ولی تامین نیروی انسانی با قابلیتهای تخصصی به آسانی میسر نمیشود. اگر روشهای بهبود بهرهوری را شناخت و افراد را از طریق آن هدایت کرد میتوان از آن به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای رشد سازمانی بهره گیری کرد - پترسون1، . - 2002 یکی از متغییر های اصلی در بافت سازمانی، احترام سازمانی است. احترام به معنای توجه نشان دادن به ارزش افراد یا اشیاء است. احترام به عنوان عامل مراقبت کننده شامل احساس مراقبت و عشق ورزی به دیگران است - فرید و شاور2، . - 2002 از آنجا که این فضیلت ما را وادار میکند تا با دیگران با ملاحظه رفتار کنیم و برای زندگی انسانها ارزش قائل شویم. - بوربا3، . - 2005 اعتقاد بر آن است که احترام مراقبتی بهترین مبنا بر مفهوم سازی در رابطه با احترام به ارباب رجوع است چرا که ترکیبی از اخلاقیات، پاسخ گویی و مراقبت از دیگران را در خود جای می دهد - دیلون4، . - 1992
برون، احترام را اینگونه تعریف می کند: اصلی اخلاقی و حقی بشری که پاسدار ارزش های کرامت، ارزشمند بودن و اختیار انسان است. شریدن، احترام را ارزش محوری ضروری شکل دهنده فرهنگ سازمانی می داند - دی سیسو5 و همکاران، . - 2006 داروال6، احترام را تنظیم رفتار -بر طبق اینکه فرد، شایسته رفتار کریمانه است- تعریف می کند - چمیل7، . - 2008 دیلون در سال 1992 مفهومی با سه بعد، یعنی توجه و ارزش نهادن، درک و مسئولیت پذیری را از مولفه های احترام می داند و معتقد است که ترکیبی از این سه بعد منجر به ایجاد نوعی احترام از سوی ما برای دیگران "نه فقط آنهایی که دوسشان داریم" می گردد. یکی از شاخص های برتری یک سازمان به سازمان دیگر دارا بودن نیروی انسانی متعهد است. تعهدات سازمانی نوعی وابستگی عاطفی به سازمان است. فردی که به شدت متعهد است هویت خود را از سازمان می گیرد، با آن در می آمیزد، در آن مشارکت می کند و از عضویت در آن لذت می برد - رهنمای رودپشتی، . - 1387
تعهد عاطفی باعث دلبستگی عاطفی، همانند سازی و عجین شدن کارمند با سازمان می شود، به گونه ای که سبب می گردد، افراد از منابع درونی خود سرمایه گذاری کند تا در بهزیستی سازمان نقش و مشارکت داشته باشند - آلن و می یر8، . - 1991 بر اساس گزارش متیو و زایاک - 1990 - 9 تعهد سازمانی در یک تعریف بسیار کلی پیوند بین یک فرد با سازمان محل کارش می باشد. از لحاظ نظری تعهد عاطفی، شکل هیجانی تعهد و تعلق در درون سازمان هاست که حداقل دارای سه جزء است: - 1 باور و پذیرش نیرومند اهداف و ارزش های سازمان محل کار، - 2 تمایل به صرف تلاش قابل توجه برای سازمان محل کار و - 3 تمایل زیاد به ماندن در سازمان - آنجل و پری10، . - 1981 بنابراین سازمان به کارکنان کارا و اثر بخش نیاز دارد تا به اهدافش دست پیدا کند، سازمانها نمیتوانند بدون تلاش و تعهد افراد، به سازمان موفق تبدیل شوند - بهشتی فر و نکویی مقدم، . - 1389
از نظر محقق امروزه مهم ترین هدف هر سازمانی دستیابی به بالاترین سطح بهره وری ممکن یا بهره وری بهینه بوده و تجزیه تحلیل رفتار سازمان ها، پرداختن به احترام سارمانی و تعهد یکی از الزامات است. عدم توجه به احترام و تعهد در سازمانها و ضعف در رعایت احترام و عدم تعهد میتواند مشکلات زیادی نقش در موفقیت سازمان ایفا می کند. توجه به حترام در سازمانها تاثیر چشمگیری بر روی فعالیت ها و انجام وظیفه کارکنان سازمان دارد. وجود داشتن کارمندان متعهد به سازمان، اولویت اول بسیاری از سازمانهای معاصر است. با توجه به آنچه گفته شد احترام به عنوان احساس ارزش مندی و ارزش گذاری می باشد. فردی که از احترام بالایی برخوردار باشد نسبت به خود احساس مثبت و نسبت به جامعه رفتارهای سازنده خواهد داشت. افرادی که از احترام بالایی برخوردار باشد سعی می کنند نسبت به خود و دیگران رفتار سازنده و منطقی نشان دهند. بر طبق نظریه مزلو - 1962 - احترام به عنوان یکی از نیازهای اصلی جامعه انسانی می باشد. بر اساس نظریه مزلو افرادی که از عزت نفس و اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشند نیاز به احترام خواهند کرد و نیاز به احترام پدیدخواهد آمد.
وقتی فردی نیازبه احترام برآورده شود به خود شکوفایی خواهد رسید. احترام به عنوان پایه برای خودشکوفایی و پله ای برای رسیدن به خودشکوفایی و نیازهای والا می باشد. در سوی دیگر تعهد به عنوان میزان وابستگی به سازمان می باشد و فردی که میزان وابستگی اش به سازمان بیشتر باشد رفتارهای مثبت و سازنده ای با سازمان خواهد داشت و سازمان را برای رسیدن به اهدافش یاری خواهد کرد و در سازمان ماندگار خواهد شد. یکی از سازمان هایی که مسئولیت خطیری در جامعه دارد دانشگاه ها می باشند. دانشگاه پیام نور به عنوان یک سازمان آموزشی با دانشجویان و ارباب رجوع زیادی در ارتباط می باشد و به تبع آن داشتن کارکنانی با تعهد و احترام گذاشتن به مراجعه کنندگان اهمیت زیادی دارد. اما عدم انجام پژوهشی در زمینه ارتباط بین احترام و تعهد و همچنین به سبب اهمیت بالای متغییر های یاد شده در دانشگاه ها مسئله اصلی این پژوهش بررسی ارتباط بین مولفه های احترام و تعهد عاطفی در کارکنان دانشگاه پیام نور بود.
