بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور تاثیر نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات - فاوا - در فعالیتهای یادگیری دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد تهران در سال تحصیلی 1390-1391 انجام شده است. جامعه آماری در این پژوهش 374 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور در 18 رشته علوم و علوم پایه میباشند که بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای 200 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.
نتایج تحقیق نشان میدهد که بین میزان استفاده از فاوا و جنسیت، رابطه معنی داری وجود ندارد. علاوه بر این نتایج حاصله نشان میدهد که بین میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات با میزان آشنایی و توانایی زبان انگلیسی و توانایی استفاده از کامپیوتر و سن دانشجویان رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین یافتههای پژوهش نشان میدهد که استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در پیشرفت تحصیلی دانشجویان مؤثر بوده است و رابطه معنی دار وجود دارد.
واژههای کلیدی: فناوری اطلاعات و ارتباطات، فعالیتهای یادگیری.
مقدمه
بشر در حال گذر از جامعه صنعت محور به جامعه اطلاعات، یا به عبارت دیگر گذر از دنیایی فیزیکی به دنیای مجازی است. ورود به عصر اطلاعات و زندگی اثربخش در جامعه اطلاعات- محور، مستلزم شناخت ویژگیهای آن است. یکی از نهادهای اجتماعی که در این عصر دستخوش تغییرات وسیع خواهد شد، نهاد آموزش و یادگیری در سطوح عمومی و عالی است. در گذر به جامعه اطلاعاتی، نقش عمده بر دوش دانش آموختگان جامعه است و آموزش و یادگیری میباید بر اساس رویکردهای جدید تنظیم شود.
پیش نیاز وارد شدن به این پهنه، گسترش سریع و وسیع آموزش الکترونیکی، از پایینترین تا بالاترین سطح در نظام آموزشی کشور میباشد.رشد روز افزون دانش، همراه با رشد فناوری، به خصوص در زمینهی اطلاعات و ارتباطات، به طور دائم فرایندهای تدریس و یادگیری را در کلاسهای درس و بیرون از کلاسهای درس، تحت تاثیر قرار میدهد. فناوری زمینه را برای یادگیری مادامالعمر فراهم میکند و همهی افراد با توجه به نیازها و تواناییهای خود میتوانند با دسترسی به فنآوری مناسب، به یادگیری بپردازند.
عصر حاضر را باید تلفیقی از ارتباطات و اطلاعات دانست، عصری که بشر در آن بیش از گذشته خود را نیازمند به داشتن اطلاعات و برقراری ارتباط برای کسب اطلاعات مورد نیاز می داند. امروزه با در اختیار داشتن فناوری اطلاعاتی و ارتباطی پیشرفته، امکان برقراری سریع ارتباط و تعادل سریع اطلاعات بیش از پیش میسر گردیده است با ظهور و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات - ICT - روند تحولات جهانی با شتابی بیشتر با محوریت عنصر اطلاعات و دانایی گسترش یافته است.
این پدیده از محیطهای نظامی آغاز و به مراکز دانشگاهی و حتی عرصههای اقتصادی، تجاری و سیاسی کشورها راه یافت. فناوری اطلاعات خود به مدد فناوری اطلاعات و ارتباطات فراگیر شده و جهان را دگرگون ساخته است. مهمترین تغییراتی که این فناوری در جهان بوجود آورده به وسیله مارشال مک لوهان در یک عبارت خلاصه شده است و آن تبدیل جهان به یک دهکده جهانی است، بدین معنا که مردم نقاط مختلف در کشورهای سراسر کره زمین به مثابه ساکنان یک دهکده امکان برقراری ارتباط فوری بدون در نظر گرفتن محدودیتهای مکانی و زمانی و اطلاع از اخبار و رویدادهای جهانی با یکدیگر را دارند.
نزدیکی روز افزون شهروندان دهکده جهانی به یکدیگر، تبادل فرهنگها، تعامل تدابیر، ارتقای بینش سیاسی و اجتماعی مردم و دسترسی سریع به اطلاعات تولیدی در جهان، همگی از دستاوردهای با
ارش فناوری ارتباطات است.بحث انگیزترین و شاید مهمترین پدیده در فعالیتهای ارتباطی، شبکهای از کامپیوترهاست که کنار یکدیگر قرار گرفته و با هم کار میکنند، این شبکه به نام اینترنت شناخته شده است. شبکه اینترنت ابزاری مفید را پشت سر گذاشته و نه تنها کمیت بلکه کیفیت اطلاعات را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
اینترنت از جمله مفاهیم ICT است که با ظهور خود به سرعت توانست همه ابزارهای اطلاع رسانی را تحت تأثیر قرار دهد. به طور کلی نقش اینترنت بعنوان مجموعهای وسیع و متنوعی از شبکههای اطلاعاتی در کلیه زمینهها و موضوعات را نمیتوان نادیده گرفت و فواید بالقوهای که در اینترنت نهفته است سه عامل فراگیر، اطلاعات و سرعت را اساس کار خود قرار میدهد.یادگیری الکترونیکی یادگیری است که از طریق شبکه، معمولاً اینترنت صورت میپذیرد، ریشههای آن در آموزش مبتنی بر کامپیوتر قرار دارد که در اوایل دهه هشتاد نمایان شد و از CD-Rom ها بیشتر برای آموزش مهارتهای فنی به افراد فنی استفاده میشد.
اخیراً یادگیری الکترونیکی به ابزاری تبدیل شده که در شرکتها و دانشگاهها به طور وسیعی استفاده میگردد. در یک بیان ویژه، یادگیری الکترونیکی تحت عنوان هر گونه کاربرد هدفمند و جهت دار فنآوریهای وب به منظور آموزش هر انسانی تعریف میشود. با توجه به اهمیت و نقش ICT در امر آموزش و پژوهش، تحقیقات بسیاری در این خصوص انجام شده است. در ادامه، به برخی از این پژوهش ها اشاره میکنیم. موحدی در پژوهش خود به بررسی نقش شبکه اطلاع رسانی اینترنت در فعالیتهای آموزشی تحصیلات تکمیلی دانشکده کشاورزی پرداخته است.
در تحقیقی که توسط این محقق صورت گرفت بین جنسیت دانشجویان و میزان استفاده از ICT رابطه معنی داری وجود نداشت. بنابراین می توان با فراهم کردن امکانات برابر برای هر دو جنس - مردان و زنان - شرایط ارتقاء و بهبود فعالیتهای یادگیری و پژوهشی آنان را مهیا ساخت. همچنین، در این پژوهش، نشان داده شده است که بین مهارت در زبان انگلیسی و کامپیوتر و فعالیت های پژوهشی ارتباط معنا داری وجود دارد.
لوبنس1 درباره استفاده از فناوری های ارتباطات و اطلاعات - اینترنت - تحقیقی را انجام داده است که مشخصات و برخی از یافته های کلیدی آن به این شرح می باشد: نتایج تحقیق نشان داد که: تفاوت آماری بسیار معنی داری از لحاظ جنسیت وجود دارد. داشتن کامپیوتر و دسترسی به اینترنت قویاً بر استفاده کلی دانشجویان از اینترنت تأثیر می گذارد.
