بخشی از مقاله
چکیده
امروزه باوجود پیشرفت در امکانات سختافزاری و نرم افزاری، مسئله آزاردهنده، استفادهی کم ازفنّاوری است. سازمانهااصولاً نگران این هستند که چطور سرمایه شان در عملکرد سازمانی افرادشان مؤثر خواهد بود - سان و ژانگ،. - 2006 پژوهش حاضر در پی رابطهی بین فناوری اطلاعات با ابتکار و پشتکار کارکنان اداره ورزش و جوانان خراسان شمالی بوده است. برای انجام این امر از روش تحقیق پیمایشی- همبستگی استفادهشده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه کارکنان اداره ورزش و جوانان خراسان شمالی است که تعداد آنها 84 نفر میباشد که به دلیل متناهی و محدود بودن جامعه موردبررسی بهعنوان نمونه انتخاب شدند و برای جمعآوری اطلاعات میدانی از دو پرسشنامه خودکارآمدی عمومی12 سؤالی شرر و پرسشنامه محقق ساخته فناوری اطلاعات استفاده گردید و برای تجزیهوتحلیل آماری فرضیههای پژوهش از آزمونهای کلموگروف- اسمیرنوف جهت بررسی توزیع طبیعی دادهها و از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون همبستگی متغیرها استفاده میشود. یافتههای تحقیق نشان داد، رابطه مناسب و قابل قبولی بین فناوری اطلاعات و جنبه پشتکار و ابتکار وجود دارد. بهطوریکه با افزایش استفاده از فناوری اطلاعات، پشتکار و ابتکار کارکنان اداره ورزش و جوانان خراسان شمالی نیز بیشتر می شود
واژههای کلیدی: فناوری اطلاعات، ابتکار، پشتکار،کارکنان اداره ورزش و جوانان
مقدمه
در چند دهه اخیر تنوع نیازهای آموزشی، گسترش انفجارگونه علم و فناوری، نیاز به بازآموزی و یادگیری مادامالعمر، محدودیت منابع در مقایسه با رشد روزافزون جمعیت، گسترش فرصتهای آموزشی و غیره به دغدغههای اصلی دولتها تبدیلشده است و در این میان فناوری اطلاعات و ارتباطات بهعنوان ابزاری قدرتمند در پاسخ به این چالشها مورداستفاده قرارگرفته و با فراهم کردن امکان دستیابی به پایگاههای دانش بشری، بدون محدودیت و قیدوبندهای زمانی و مکانی، افقهای تازهای در دنیا ایجاد نموده است - قورچیان و جعفری،. - 1384 فناوری اطلاعات بهعنوان ابزار و بستر توسعه سازمان تغییرات و تحولات زیادی را در سازمانها پدید میآورد شاید بتوان گفت تنها توافقی که بر معنای آن وجود دارد آن است که فناوری اطلاعات موضوعی داغ است - فتحیان و مهدوی نور،. - 1386 بندورا - 1997 - 1 خودکارآمدی را باور فرد به توانایی انجام دادن عملی در موقعیتی مشخص تعریف کرده است. زمانی که عملکرد فرد با هنجارهای فرد هماهنگ و یا فراتر از آن باشد، به حفظ و افزایش خودکارآمدی منجر می شود. واکارو - 2005 - 2 گزارش کرد که ادراک مناسب بودن محیط آموزشی از طریق افزایش خودکارآمدی پژوهشی، میزان علاقهمندی به فعالیتهای پژوهشی را در دانشجویان دکتری افزایش میدهد. در این میان از فرد انتظار میرود با شناخت فناوری اطلاعات و تأثیرپذیری از محیط سعی بر افزایش کارایی خود نماید، تا ضمن ادراک و سازگاری با این فناوری و ارتقاء سطح عملکرد خود، خودکارآمدی حرفهای خود را افزایش دهد.
اصطلاحاتی همچون دهکده جهانی، جامعه زیست فناورانه، جامعه فراصنعتی، جامعه اطلاعاتی، عصر اطلاعات و جامعه دانشبنیان، تنها معدودی از اصطلاحات و مفاهیمی هستند که برای فهم محدوده تغییرات دو دهه گذشته به کار گرفتهشدهاند. این مفاهیم و اصطلاحات با توسعه فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بیشتر رواج یافتهاند - آیس3، . - 2002 فناوری اطلاعات ابزار قدرتمندی است که در کمترین زمان ممکن میتواند میان مردم جهان ارتباط برقرار کند. این ابزار قدرتمند با اطلاعات سروکار دارد. با توجه به تعاریف فناوری و اطلاعات برای فناوری اطلاعات نیز تعاریف متعددی ارائه شده: مطالعه، طراحی، توسعه و مدیریت کلیه نرمافزارها و سختافزارهایی که در یک شبکه و یک محیط ارتباطی باهم کار میکنند - محمدی، . - 1381
فنآوری اطلاعات، حوزهاینسبتاً جوان در مقابله با اکثر رویههای علمی دیگر است. بااینوجود، در حدود 50 سال، این فنآوری بهعنوان بخشی از علم و دانش درآمده که بهخوبی قابل استدلال بوده وتقریباً پیچیدهتر از دیسیپلینهای علمی سنتی از قبیل ادبیات یا روانشناسی، و یا پیچیدهتر از حوزههای حرفهای از قبیل کسبوکار یا قانون است. درهرصورت، فنآوری اطلاعات،اساساً متفاوت از این دیسیپلینها در برخی از نسبتهای مهم بوده، و بنابراین سواد فنآوری اطلاعات، ضرورتاً متفاوت از سواد در حوزههای دیگر است - رالف4، . - 1997 و این در حالی است که برخی از حوزههای کاربرد فناوری اطلاعات که در حال حاضر در دستور کار کشورهای پیشرفته قرار دارد عبارت است از: دولت الکترونیک، تجارت الکترونیک، خودکار سازی نظامهای اجرایی، مدارس هوشمند، دور درمانی، کارت هوشمند، پول الکترونیک و نظامهای اطلاعرسانی - فرهادی، . - 1390
خودکارآمدی عاملی مهم در نظام سازندگی شایستگی انسان است. انجام وظایف از سوی افراد مختلف با مهارتهای مشابه در موقعیتهای متفاوت بهصورت ضعیف، متوسط و یا قوی و یا توسط یک فرد در شرایط متفاوت به تغییرات باورهای خودکارآمدی آنان وابسته است. به همین دلیل، احساس خودکارآمدی، افراد را قادر میکند تا با استفاده از مهارتها در برخورد با موانع کارهای فوقالعادهای انجام دهند. عملکرد مؤثر، هم به داشتن مهارتها و هم به باور در توانایی انجام آن مهارتها نیازمند است. اداره کردن موقعیتهای دائم التغییر، مبهم، غیرقابلپیشبینی و استرسزا، مستلزم داشتن مهارتهای چندگانه است - عبداللهی . - 1385 خودکارآمدی بهواسطهی انگیزهی درونی موجب می شود که فرد بهطور خودانگیخته در محیط تلاش کند و به باورهای کارآمدی خود دست یابد. طبیعت همچون معلمی نامرئی فرد را به جنبوجوش وامیدارد تا ظرفیتهای مختلف تحول را در مراحل متنوع و متفاوت آشکار سازد - روسو، به نقل از شریفی درآمدی . - 1380اعتقاد بر این است که باورهای خودکارآمدی نقش مهمی در رشد انگیزش درونی دارند. این نیروی درونی زمانی رشد مییابد که تمایل به دستیابی به این معیارها در فرد ایجاد شود و در صورت کسب نتیجه، فرد به خودسنجی مثبت دست پیدا میکند.
این علاقهی درونی، موجب تلاشهای فرد در درازمدت و بدون حضور پاداشهای محیطی میشود - کدیور، - 1382 افراد دارای کارآمدی بالا انتظار پیامدهای مطلوب از طریق عملکرد خوب را دارند ولی افراد دارای کارآمدی پایین، انتظار عملکرد ضعیفی را از خود دارند و درنهایت نتایج منفی یا ضعیفی را به دست میآورند - فرهادی، . - 1391 به اعتقاد بندورا - 1997 - ، منظور از »خودکارآمدی« یا خودبسندگی، میزان اطمینانی است که فرد به توانایی خود درزمینه اجرای یکرشته امور یا انجام یک تکلیف خاص ابراز مینماید . او همچنین خودکارآمدی را یکی از فرایندهای شناختی میداند که ما از طریق آن بسیاری از رفتارهای اجتماعی و خصوصیات شخصی را بسط میدهیم. اینکه افراد به آزمایش یا کنار آمدن با موقعیتهای مشکلساز خواهند پرداخت یا نه، تابعی از میزان اطمینان آنها به کارآمدی خود است.
خودکارآمدی از طریق انتظار موفقیت احتمالی، بر میزان تلاش برای کنارآمدن اثر میگذارد . مطابق نظریه بندورا - 1997 - ، خودکارآمدی تحت تأثیر منابع مختلفی در فرد شکل میگیرد که این منابع با خانواده و الگوهای ارتباطی در آن مرتبط است. بانفوذترین منبع خودکارآمدی تجارب تسلط است که منظور از آن عملکردهای قبلی فرد میباشد. بهطورکلی، عملکرد موفقیتآمیز احساس کارآمدی را افزایش میدهد و شکست سبب کاهش آن می شود. با توجه به اهمیت، نقش و جایگاه اداره ورزش و جوانان به دلیل ارتباط با اقشار مختلف مردم از یکسو و ارتباط با سازمانهای مختلف از سوی دیگر، بسیار حائز اهمیت است که کارکنان اداره ورزش و جوانان خود را با فناوری و ضرورتهای روز دنیا هماهنگ کند و فناوری اطلاعات را همانند فرصتی ارزشمند، بهمنظور پاسخگویی به تحولات سریع محیطی و افزایش کارایی که درنتیجهی عامل مهم خودکارآمدی شغلی کارمندان حاصل میشود، بکار گیرد.بنابراین هدف تحقیق بررسی رابطه فناوری اطلاعات با ابتکار و پشتکار کارکنان اداره ورزش و جوانان خراسان شمالی میباشد.
روششناسی
این تحقیق ازنظر هدف، از نوع کاربردی است و برحسب نحوه گردآوری دادهها از نوع توصیفی- پیمایشی و از میان انواع تحقیقهای توصیفی، از نوع همبستگی میباشد جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه کارکنان اداره ورزش و جوانان خراسان شمالی میباشد که تعداد آنها تقریباً 84 نفر اعم از کارکنان رسمی، پیمانی، کار معین و شرکتی است. تعداد نمونه تحقیق برابر با کل جامعه به دست آمد و بدین منظور تعداد 84 پرسشنامه به کلیه اعضاء جامعه فوقالذکر توزیع و جمعآوری شد.
روشهای گردآوری اطلاعات را بهطورکلی میتوان به دودسته، روشهای کتابخانهای و روشهای میدانی تقسیم نمود .در این پژوهش در خصوص جمعآوری اطلاعات مربوط به آزمون فرضیات پژوهش، بهطور عمده از روش میدانی استفادهشده است و جهت جمعآوری اطلاعات مربوط به ادبیات تحقیق از روش کتابخانهای - مطالعه کتابها، مقالات، مجلات، طرحهای پژوهشی و بانکهای اطلاعاتی اینترنتی - استفاده گردیده است.
در این پژوهش از دو پرسشنامه کاربرد فناوری اطلاعات محقق ساخته و خودکارآمدی شرر بهعنوان ابزار اصلی جمعآوری اطلاعات استفادهشده است. نتایج آزمون آلفای کرونباخ برای پرسشنامه خودکارآمدی %87و فناوری اطلاعات% 82 به دست آمد. جهت تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی - فراوانی، میانگین، انحراف معیار و ... - و از آمار استنباطی - آزمون همبستگی - بهمنظور آزمون فرضیات پژوهش استفادهشده است .نرم افزار کامپیوتری مورداستفاده نیزSPSS میباشد. برای آگاهی از نرمال بودن و غیر نرمال بودن توزیع دادهها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف استفاده شد تا نرمال بودن متغیرهای این تحقیق بررسی شود. از آزمون ضریب همبستگی برای بررسی فرضیات استفاده میشود
یافتهها
بین" فناوری اطلاعات با جنبه "پشتکار" خودکارآمدی کارکنان اداره ورزش و جوانان خراسان شمالی رابطه وجود دارد.