بخشی از مقاله
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تاثیر استفاده از پروبیوتیک - لاکتوباسیلوس پلانتاروم - بر عملکرد جوجههای گوشتی تغذیه شده با جیرههای آلوده به آفلاتوکسین انجام شد. 240 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 یک روزه در 6 گروه آزمایشی با 4 تکرار 10 - قطعه جوجه در هر تکرار - در قالب طرح کاملا تصادفی از سن 1 تا 24 روزگی مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی عبارتند از: - A جیره کنترل - بدون ماده افزودنی و آفلاتوکسین - ، - B جیره کنترل + حاوی 108 واحد کلنی باکتری پروبیوتیک در آب آشامیدنی، - C جیره کنترل 2/5 + گرم در کیلوگرم جاذب تجاری مایکواد، - D جیره کنترل 2 + میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسینB1، - E جیره کنترل 2 + میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسین 108 + B1 واحد کلنی پروبیوتیک در آب آشامیدنی، - F جیره کنترل 2 + میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسین 2/5 + B1 گرم در کیلوگرم جاذب تجاری مایکواد.
بالاترین وزن بدن و افزایش وزن بدن در پرندگانی مشاهده شد که با جیره حاوی پروبیوتیک - بدون آفلاتوکسین - تغذیه شدند و از این نظر با سایر گروهها تفاوت داشتند - . - P 0/01 مصرف خوراک پرندگانی که با جیره آلوده به آفلاتوکسین تغذیه شدند از سایر تیمارها کمتر بود - . - P 0/01 ضریب تبدیل غذایی پرندگان دریافت کننده هر سه تیمار آلوده به آفلاتوکسین، از سایر تیمارها بیشتر بود - . - P 0/05 نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از پروبیوتیک موجب کاهش علائم آفلاتوکسیکوز در پرندگان نشده و پرندگان مصرف کننده آفلاتوکسین پایینترین نتایج عملکردی را از خود نشان دادند.
مقدمه
آفلاتوکسینها از جمله مهمترین مایکوتوکسینها میباشند که به طور عمده توسط دو سویه قارچ آسپرژیلوس به نامهای آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس تولید میشوند . - Applegate et al., 2009 - آفلاتوکسین B1 سمیترین آنها میباشد . - Bryden, 1994 - هر چند حیوانات جوان بیشترین حساسیت را نسبت به آفلاتوکسین دارند، ولی به طور کلی حیوانات در کلیه سنین تحت تاثیر آفلاتوکسین قرار میگیرند - رجحان، . - 1379 برای پیشگیری از تاثیر آفلاتوکسینها ابتدا باید تولید آنها را در مواد خوراکی مهار کرد ودر صورت عدم موفقیت، جذب آنها را در دستگاه گوارش طیور کاهش داد.
توانایی میکروارگانیسمها، به خصوص باکتریها، برای تجزیه آفلاتوکسینها و یا کاهش جذب آنها در دستگاه گوارش مطالعه شده است . - Mokoena et al., 2006 - پروبیوتیکها، مکملهای میکروبی زندهای هستند که از طریق بهبود تعادل میکروبی دستگاه گوارش برای میزبان سودمند می باشند . - Fuller, 1991 - تاثیر مفید پروبیوتیکها بر بهبود عملکرد، تقویت سیستم ایمنی، تعادل فلور میکروبی روده، خواص آنتی اکسیدانی و آفلاتوکسینزدایی آنها در خوراک طیور گزارش شده است - Bagherzadeh . - Kasmani et al., 2012 گزارشهای کمی در زمینه تاثیر پروبیوتیک ها بر کاهش عوارض ناشی از مسمومیت آفلاتوکسینها وجود دارد. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تاثیر پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر عملکرد در جوجههای گوشتی تغذیه شده با آفلاتوکسین است.
مواد و روشها
در ابتدا آفلاتوکسین B1 با استفاده از قارچ آسپرژیلوس فلاووس و بهروش شاتول تولید شد. تعداد 240 قطعه جوجه گوشتی سویه راس یک روزه در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار شامل - A جیره کنترل - بدون ماده افزودنی و آفلاتوکسین - ، - B جیره کنترل + حاوی 108 واحد کلنی ساز باکتری پروبیوتیک در آب آشامیدنی، - C جیره کنترل 2/5 + گرم در کیلوگرم جاذب تجاری مایکواد، - D جیره کنترل 2 + میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسینB1، - E جیره کنترل 2 + میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسین 108 +B1 واحد کلنی ساز پروبیوتیک در آب آشامیدنی، - F جیره کنترل 2 + میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسین 2/5 + B1 گرم در کیلوگرم جاذب تجاری مایکواد را در 4 تکرار و 10 پرنده در هر تکرار دریافت کردند.
جیره غذایی طی دوره رشد به صورت تجاری و متناسب با این دوره تهیه شد. در طول دوره آزمایش، شرایط محیطی برای همه گروههای آزمایشی یکسان بود و پرندگان به صورت آزاد به آب و خوراک دسترسی داشتند. برای ارزیابی عملکرد رشد در پرندگان وزن بدن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی برای هر تیمار برآورد شد. بررسی عملکرد به صورت دورهای و در نهایت میانگین آنها از نظر آماری تجزیه شد. کلیه محاسبات آماری به کمک نرم افزار SAS صورت گرفت - SAS, 1990 - و در مواردی که تفاوت بین گروههای آزمایشی معنیدار بود، میانگینها با روش آزمون چند دامنهای دانکن مقایسه شدند.
نتایج و بحث
تاثیر تیمارهای آزمایشی بر صفات عملکردی جوجههای گوشتی در جدول 1 نشان داده شده است. بالاترین وزن بدن و افزایش وزن بدن در پرندگانی مشاهده شد که با جیره حاوی پروبیوتیک - بدون آفلاتوکسین - تغذیه شدند و از این نظر با سایر پرندگان تفاوت داشتند - . - P 0/01 مصرف خوراک پرندگانی که با جیره آلوده به آفلاتوکسین تغذیه شدند از سایر تیمارها کمتر بود - . - P 0/01 ضریب تبدیل غذایی پرندگان دریافت کننده هر سه تیمار آلوده به آفلاتوکسین، از سایر تیمارها بیشتر بود
پرندگانی که جیره حاوی جاذب تجاری مصرف کردند در وزن بدن و مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی شبیه پرندگان دریافت کننده گروه کنترل بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از پروبیوتیک وجاذب تجاری مایکواد در دوز آفلاتوکسین مصرفی در این آزمایش موجب کاهش علائم آفلاتوکسیکوز در پرندگان نشده و پرندگان مصرف کننده آفلاتوکسین پایینترین نتایج عملکردی را از خود نشان میدهد.
از نشانههای رایج آفلاتوکسیکوزیس در طیور عملکرد ضعیف و سرعت رشد کم است. نقصان در افزایش وزن بدن به ضرر اقتصادی و افزایش شیوع بیماریها در گلههای طیور میانجامد. میزان افزایش وزن بدن جوجههای گوشتی با افزایش سطح آفلاتوکسین جیره کاهش مییابد
تاثیرات آفلاتوکسین بر افزایش وزن بدن و مصرف خوراک احتمالا ناشی از بی اشتهایی و جلوگیری از سنتز پروتئینها و چربیهاست. آفلاتوکسین با آسیب به واکنش کبدی عملکرد و سلامت پرندگان را تحت تاثیر قرار میدهد. مواد جاذب سم که به جیرههای آلوده به آفلاتوکسین افزوده میشوند، مانع جذب آن در دستگاه گوارش پرنده میشوند و با اتصال به سم، آن را دفع میکنند . - Li et al., 2010 - پلی ساکاریدها و پپتیدگلیکانهای دیواره سلولی باکتریهای پروبیوتیکی با آفلاتوکسین B1 پیوند برقرار میکنند . - Haskard, 2001 - افزایش، وزن بدن در اثر مصرف پروبیوتیک مشاهده شده است
جدول -1 عملکرد جوجههای گوشتی تحت تیمار آفلاتوکسین و پروبیوتیک در - - 0-24 روزگی.
نمودار-1 بررسی افزایش وزن بدن تحت تیمار آفلاتوکسین و پروبیوتیک در 24 روزگی.