بخشی از مقاله
چکیده
فضا های مناسب پرورش حرکتهای قانونمند اجتماعی - سیاسی - فرهنگی از مواردی است که معماران زیادی کمر همت در خلق چنین فضا هایی بسته اند. شوراها در حال حاضر با توجه به شأن و مقامی که در کشور دارند، نیازمند نماد کالبدی هستند که نشانگر جایگاه شوراها وتجلیگاه مشارکت مردم در امور شهر باشد .تالار شهر به عنوان یکی از مردم مدارترین ساختمانهای عمومی شهر،مکانی برای انجام کلیه امور اجتماعی شهر می باشد.دراین تحقیق پژوهش بصورت کتابخانه ای می باشد،که در نهایت به جایگاه واقعی این بنا و اهمیت آن در شهر با توجه به یافته های تحقیق اشاره دارد.
واژگان کلیدی: تالار شهر ، فرهنگ، اجتماع ،سیاست، قانون، مردم
مقدمه
جامعه مدنی واژه ای است که از دوم خرداد سال 1376 از محافل علمی وارد جامعه شد وتبدیل به واژه ای عمومی ونقل محافل مختلف گردید . لیکن این واژه بیشتر از آنکه در عرصه علمی راه بپیماید ودر عرصه های مختلف اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی وفرهنگی مابه ازاء عینی پیدا کند در همان حد واژه باقی ماند. اگر بخواهیم چندان بدبینانه ارزیابی نکرده باشیم در عرصه سیاسی بیش از سایر عرصه ها سعی شد که جامعه مدنی مابه ازاء های خود را پیدا کند. یکی از عرصه هایی که واژه مدنی می توانست بسیار در آن مطرح شود عرصه شهر سازی ومدیریت شهری است.
لیکن جز شکل گیری شوراهای شهری وروستایی اقدام در خور توجه دیگری رانمی توان در این عرصه بر شمرد. از نظر بانک جهانی »مشارکت فرآیندی است که از طریق آن بهره وران،کنترل خود را بر روند برنامه های توسعه و تصمیمات و منابعی که مرتبط با برنامه است ،با هم تقسیم میکنند. از لوازم شکل گیری جامعه مدنی ایجاد فضای گفت وگو وتعامل بین شهر وندان است؛ فضایی که شهروندان در آن به راحتی وبی هیچ گونه دلهره ای در زمینه های مختلف سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی وعلمی با همدیگر بحث وگفتگو کنند وبر دانسته های خود بیفزایند بنابراین بر معماران وشهر سازان است که در برنامه ریزی شهری وتهیه طرحهای جامع وهادی وسایر طرحهای شهری شکل دهی این فضاها راوجهه همت قرار دهند.
در واقع حیات مدنی در فضاهای عمومی شهری از این طریق تبلور کالبدی می یابد زیرا که حیات مدنی بر مبنای عرصه های عمومی قرار دارد وبنیادی ترین مفهوم جامعه مدنی وجود عرصه های عمومی حائل بین فرد وحکومت است ؛ ودر این عرصه هاست که امکان اجتماع برخوردهای رودررو کنش متقابل برخورد آراء واندیشه ها واجماع در اختیار انسانها قرار می گیرد بنابراین ایجاد فضاهای گفتگو وتعامل بین شهروندان پاسخگویی به نیاز جامعه مدنی است ؛ فضاهایی که از نظر روانی عاطفی فعال باشند وامکانات ارتباطاتی وچهره به چهره انسانی در درون اجتماع شهری ودر کالبدی سازمان یافته رافراهم آورد.
این گونه فضاها سبب رونق حیات مدنی واجتماعی شهر می شوند وبه تبع آن اساسی ترین نیاز انسان یعنی نیاز به زندگی اجتماعی وکنش متقابل رامرتفع خواهند ساخت . چنین فضاهایی امکان کالبد یافتن اندیشه ها بروز رفتارهای اجتماعی وشکل گیری مشارکت مردمی را فراهم می آورند وروابط شهروندی راتسهیل می کنند توجه به برنامه ریزی واحداث فضاهای گفتگو وتعامل در شهرها از آن جهت اهمیت خاص می یابد که در شهرهای کشور عرصه های جمعی وفضاهای شهری یا از بین رفته اند ویا چهره از کف داده اند. به عبارتی انسان از برنامه ریزیها وطراحی فضاهای شهرها حذف شده است. بدین ترتیب ضرورت دارد که با توجه به فضای مناسب سیاسی واجتماعی کشور به ویژه حمایتهای جدی رئیس جمهور محترم انسان بار دیگر محور طراحی ها وبرنامه ریزیهای شهر گردد.
پروژه شوراها که مهمترین بخش برنامه توسعه سیاسی در کشور است به منزله گسترش حوزه اختیارات مردم وآزادی عمل آنها نسبت به حوزه قدرت شکسته شدن قدرت مرکزی درآرای مردم وتوزیع قدرت در تمامی اندامهای جامعه وحضور مؤثر مردم در اداره امور باوجکشورد معنااِینمیدر شودوراِی. اِین نِیازهاِی اساسِی براِی ما الگوهاِی بسِیار پِیچِیده وجود دارد که مولد نِیازهاِیی در مورد تسهِیلات براِی بشر است.به نظر مِی رسد براِی برآورده کردن نِیازها باتوجه به الگوهاِی پِیچِیدهتماعِیاج باِید به چنداصل ثابتنِیازهاِیتوجهنمودمردم.- چه فردِی چه گروهِی کم وبِیش به طور مستقِیم برشکل ِیا ساختار فضا از ِیک اتاق گرفته تا کل شهرتاثِیر مِی گذارد.
روش تحقیق
روش تحقیق این پژوهش توصیفی -تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و اسنادی برای بررسی موضوع استفاده شده است، در این پژوهش در قسمت تحقیق کتابخانه ای، مقالات مختلفی که در رسانه های گروهی و مطبوعات چاپ شدهو ضمناً از متون قانونی شوراهای اسلامی شهر و شهرداری استفاده شده است.
اهمیت موضوع تحقیق
مشورت کردن آن قدر نزد پیشوایان حق، اعتبار داشت که حضرت علی می فرمود: » اذا عزمت فاستشر 33« - هرگاه عزم کاری کنی مشورت کن - و رسول خدا می فرمود: - من أرادأمراً فشاور فیه و قضی، هدیلاَ رشد الامور - 34 - هر کس تصمیم به به اجرای کار گیرد و برای آن مشورت کند وانجام دهد، به بهترین راه دست یابد .[5] امروزه اساس پیشرفت و توسعه ، تفکر گروهی است و تفکر گروهی جز با مشارکت همگان و احاد گو نا گون مردم تحقق نمی یابد .
تفکرگروهی به این معنی است که همه کسانی که می توانند در عرصه هایی چون کمک فکری ، پرداخت مالی ، یا عرصه علمی فعالیت کنند به یاری و همکاری طلبیده می شوند. هدف مشارکت ، از نظر اقتصادی افزایش بهره وری ، از نظر روانی ، به رسمیت شناختن ارزش های انسانی و از نظر اجتماعی ، تقویت حس همکاری افراد از طریق اختیار دادن به آن ها در فرایند تصمیم گیری می باشد که موجب می شود از تعارضات موجود کاسته شود وطرفین، با داشتن حق و فرصت مساوی برای تبادل نظر و تصمیم گیری درباره مسائل، خود را متعلق به گروه واحد بدانند .[1] هیبرت معتقد است تنها راه حل ممکن برای ایجاد ارتباطات عمومی را ، نه روزنامه ها و وسایل ارتباط جمعی ،بلکه در حوزه ی فعالیت فضاهای همگانی میداند .
مبانی نظری :بررسی فلسفه وجودی شوراها: سازمان سیاسی جامعه
در میان دیدگاهای مختلف که در باره حکومت در دنیای امروز مطرح است، رایج ترین دیدگاه را حکومت از نوع مدیریت تلقی می کند. این در مقابل دیدگاه هایی است که برای قرون پیشین مطرح بوده و حکومت را از مقوله چیرگی و تسلط تلقی می کرده است. اگر چه که فلسفه های سیاسی در تاریخ اندیشه بشر متنوع بوده اند لکن می توان این اندیشه ها و تجربه ها را بر اساس ویژ گیهای غالب زیر در یکی از دیدگاه ها تقسیم بندی کرد.
یکی از آن دسته نظامهای حکومتی که وظیفه اصلی خود را مدیریت امور جمعی جامعه تلقی کرده و دیگری نظامی حکومتی که خود رااز گروهای مسلط و چیره و مردم را رعایای تحت تسلط و اقتدار به حساب آورده اند. حکومت بصورت مدیریت امور جمعی یک ملّت ابعاد مهمی را در بر می گیرد و از نوع مدیریت نظامهای بزرگ و پیچیده است. این نوع مدیریت شامل مدیریت تنظیم و اجرای قانون،مدیریت روابط اجتماعی،مدیریت کارکردهای اقتصادی،مدیریت روابط دیپلماتیک و... که هر کدام ابعاد علمی Bتخصصی خاصی یافته است را می شود. لکن آنچه که مدیریت کار آمد امور حکومتی را از سایر نظامها متمایز می سازد ضرورت و نقش مشارکت عمومی و چگونگی عملکرد آن است. مشارکت عمومی طبعاً نیاز مند به رسمیتشناختن آزدی های سیاسی افراد جامعه است.
انواع شوراها
بر اساس اصول قانون اساسی سه نوع شورا مقرر است:-1 شوراهای اسلامی محلی: که همان شورا روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان می باشد-2 شورای عالی استانها: که از نمایندگان شوراهای استانها تشکیل می شود.-3 شوراهای صنفی: به منظور تأمین قسط اسلامی و همکاری در تهیه برنامه ها و ایجاد هماهنگی در پیشرفت امور در واحدهای تولیدی، صنعتی و کشاورزی به شوراهای مرکب از نمایندگان، کارگران و دهقانان و دیگر کارکنان و مدیران، و در واحدهای آموزشی، اداری، خدماتی و مانند اینها شوراهای مرکب از نمایندگان اعضای این واحد تشکیل می شود
کار کرد شورا ها
انقلاب اسلامی تجلی نوعی خاص از قدرت است قدرتی که پخش بوده و همه چیز آن شکل مشارکتی داشته است. در درون گفتمان انقلاب اسلامی مشارکت صرفاً در بعد مردمی معنا نمی دهد بلکه همه چیز به مشارکت گرفته می شود.
