بخشی از مقاله
چکیده
امروزه به علت عدم توجه طراحان به زیست اقلیمی ساختمانها و تمایل به ایجاد سبک بینالمللی و استفاده نادرست از منابع طبیعی مشکلات جبران ناپذیری به محیط زیست تحمیل شده است و به خاطر استفاده از منابع سوختهای فسیلی برای تامین گرمایش و سرمایش و تهویه مطبوع، ساختمان ها به عنوان یکی از بزرگترین بخش های تولید کننده آلودگی محیط زیست مطرح هستند و با عنایت به اینکه این منابع رو به کاهش و نابودی هستند می توان به جای این منابع از ظرفیت ها، پتانسیل ها و انرژی های موجود در محیط زیست و اطراف ساختمان بهره برد.
بنابراین با در نظر گیری پیامدهای حاصل از مصرف سوخت های فسیلی لزوم خودکفایی مکانهای زیستی در تامین انرژی های گرمایش و سرمایش و کاهش مصرف انرژی های زوال پذیر در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه سعی بر معرفی طراحی اقلیمی به عنوان روشی بسیار موثر و کارآمد در حفظ منابع طبیعی و کاهش مصرف انرژی های غیرقابل تجدیدپذیر و تامین آسایش حرارتی دارد.
طراحی اقلیمی ضمن هماهنگی با محیط زیست و بهره گیری از پتانسیل های طبیعی موجود در محل، محیط مطلوبی برای ساکنان ایجاد می کند در این راستا راهکارهایی از قبیل استفاده از انرژی پاک، سرمایش تابشی و تبخیری، گرمایش خورشیدی، مصالح طبیعی و بومی قابل بازیافت، عایق کاری حرارتی و غیره ارائه شده است که با رعایت و بهرهگیری از آنها در روند طراحی منجر به ایجاد فضای زیستی راحت و مطلوب از نظر آسایش حرارتی برای ساکنین میشود..
مقدمه
انرژی خورشید به عنوان یک منبع همیشگی و پاک و قابل دسترس نقش مهمی را در زندگی بشر ایفا می کند و تنها منبع انرژی است که به وفور و به صورت رایگان در همه ادوار در اختیار بشر بوده و سازگار با محیط زیست است درضمن استفاده از آن هیچگونه آلودگی محیطی بوجود نمی آورد. خورشید این نیروی بی پایان از دیرباز مورد توجه مردمان بوده و استفاده از آن به منظورهای مختلف به زمان ماقبل تاریخ بازمی گردد. مهمترین روایتی که درباره خورشید بیان شده، داستان ارشمیدس میباشد که ناوگان روم را با استفاده از انرژی حرارتی خورشید به آتش کشید ارشمیدس با نصب تعداد زیادی آینه های کوچک در کنار یکدیگر اشعه خورشید را از راه دور روی کشتی های رومیان متمرکز ساخته و به این ترتیب آنها را به آتش کشیده بود
طبق گزارش وزارت نیرو سرانه مصرف گاز طبیعی و نفت خام و فراورده های نفتی در کشورمان به ترتیب 6/0 و1/6 برابر متوسط مصرف سرانه جهان می باشد
بنابراین با توجه به اینکه منابع انرژی های فسیلی موجود در کشورمان به علت استفاد های بی رویه برای تامین انرژی، از یک طرف در حال نابود شدن هستند و از طرف دیگر آلودگی محیط زیست، کاهش لایه اوزن، افزایش گرمای زمین و باران های اسیدی را موجب شدهاند. لذا با درنظرگیری پیامدهای حاصل از مصرف انرژیهای زوال پذیر مسئولین محترم باید به فکر بهرهگیری از انرژیهای تجدیدپذیر و جایگزینی این منابع به جای انرژیهای فسیلی باشند.
تا علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی های تجدیدناپذیر و کاهش آلودگی های محیط زیست بتوان در درازمدت هم به گونه اقتصادی از آنها استفاده کرد، لازم بذکر است که بخش عمده سوخت های فسیلی در ساختمانها مصرف می شود و ساختمانها به عنوان یکی از بزرگترین منابع تولید کننده آلودگی محیط زیست محسوب میشوند، دراین راستا خودکفایی بخش ساختمان در تامین گرمایش و سرمایش و کاهش مصرف سوختهای فسیلی امری ضروری است که با بهرهگیری از انرژیهای پاک و انرژیهای طبیعی موجود در محل و توجه به شرایط آب و هوایی در روند طراحی زیست اقلیمی ساختمانها این امر امکان پذیر خواهد بود از جمله این منابع پاک و تجدیدپذیر می-توان به انرژی خورشید، باد، زمین گرمایی و آب اشاره کرد که در میان انرژیهای نام برده شده، انرژی خورشید دارای پتانسیل بالایی است انرژی خورشیدی تابیده برزمین معادل 180 سال نیاز انرژی کره زمین است یا اینکه انرژی مورد نیاز کره زمین درمدت یکسال عبارت است از تابش خورشید فقط بمدت 8 دقیقه، ضمن اینکه مقدار انرژی دریافتی کره زمین از خورشید در مدت 3 روز بیش از تمام ذخایر سوختی موجود در کره زمین است
سهم انرژی های تجدیدپذیر در کشورهای صنعتی جهان نسبت به کل انرژی های متعارف روزبهروز در حال افزایش است. بطور نمونه در کشور آلمان در سال 2011 در حدود %12/2 از کل انرژی مصرفی این کشور از طریق تجدیدپذیرها تامین گردیده است - بی نام،1391،. - 4 حتی پیش بینی میگردد در سال 2050 این درصد تا 80 درصد افزایش یابد
به دلیل آفتابی بودن سراسر ایران و اینکه شهرهای بزرگ و کوچک ایران بطور میانگین از 195-250 روزآفتابی برخودارند
یکی از غنی ترین کشورها در زمینه انرژی خورشیدی می باشد که می تواند ما را در بکارگیری این انرژی برای تامین نیازهای بخش ساختمان یاری نماید.
بهرهگیری ازنیروهای طبیعی موجود در اطراف ساختمان در جهت تامین نیازهایی از قبیل گرما، سرما و تهویه مطبوع برای ایجاد شرایط مطلوب آسایش انسان سالهاست که مورد توجه معماران بوده است و تحقیقات زیادی در زمینه زیست اقلیمی ساختمانها و تامین آسایش حرارتی صورت پذیرفته است که از جمله آنها می توان به تحقیقات اولگی، گیونی، واتسون و لبز، وونگ و موک، کسمایی، قبادیان اشاره کرد.
هدف از این مقاله بررسی زیست اقلیمی ساختمانها جهت ایجاد فضای مطلوب برای استفاده کنندگان است که برای نیل به این هدف راهکارهایی جهت به حداقل رساندن استفاده از انرژی سوختی و بکارگیری حداکثر از انرژی طبیعی و کاهش آسیب بر محیط زیست معرفی شده است.
