بخشی از مقاله
چکیده
مسافرتهای شهری گام اول توسعه گردشگری وصنعت توریسم است.اگرچه کشور ما ازلحاظ پتانسیل های طبیعی وتاریخی جز 10 کشور تاریخی برتر دنیا ست، اما بدون برنامه ریزی درست استفاده از این نعمت خدادی غیر ممکن است. اهمیت این صنعت باعث شده که دامنه وسیعی از تصمیمات در کشورها به منظور توسعه این صنعت به اجرا در آید.
این تحقیق با هدف شناسایی و ارزیابی پراکنش های فضایی و قابلیت های گردشگری شهرستان بروجرد و بررسی نقاط قوت و ضعف این قابلیت ها در راستای دستیابی به توسعه پایدار صورت پذیرفته است. در این مقاله اطلاعات به صورت میدانی و حضور در محل و نقشه های رقومی تقسیمات سیاسی ، توپوگرافی ، زمین شناسی به وسیله نرم افزار Arc GISاستفاده شده است. نتایج نشان داد که جاذبه های تاریخی - فرهنگی شهرستان بروجرد از قابلیت های بیشتری نسبت به جاذبه های طبیعی برخوردار است . پراکنش فضایی جاذبه ها نیز نشان می دهد که بیشترین فراوانی مربوط به جاذبه های تاریخی – فرهنگی می باشد.
مقدمه
امروزه با توجه به اهمیت گردشگری و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی و فرهنگی کشور لزوم توجه به این صنعت و تلاش برای توانمند نمودن و شناساندن جاذبه های گردشگری با تاکید بر برنامه ریزی شهری امری ضروری است و سرمایه گذاری در این صنعت دارای آثار و تبعات اقتصادی اجتماعی است که به عنوان وسیعترین و متنوع ترین صنعت درآمدهای ارزی با تاکید بر برنامه ریزی شهری و منطقه ای در سطوح محلی، ملی و بین المللی می باشد. یکی از راه های مناسب برای رهایی از نابرابریهای منطقه ای ، توجه به قابلیت ها و توان های مناطق مختلف می باشد به نحوی که با تقویت این قابلیت ها و برنامه ریزی مناسب ، می توان ضمن توسعه اقتصادی مناطق و از تمرکز بیش از حد سرمایه در مراکز بزرگ شهری جلوگیری نمود
بیان مسأله
روند کاستن از ساعت کار و به همراه آن افزایش خودکار شدن ابزار و وسایل زندگی چنان در حال گسترش است که بی تردید تا پایان صده ی حاضر میزان اوقات فراغت آدمی و درآمد او روز به روز بیشتر و درنتیجه مسافرت گردشگری بیش از پیش افزایش می یابد - محلاتی، . - 45 :1380ٌ شهر بروجرد در استان لرستان به دلایل طبیعی، اقلیمی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی از جمله حوزه های جغرافیایی پرجاذبه برای توسعه گردشگری شهری است ومی تواند در سطح استان پذیرای گردشگران بسیاری باشد. متاسفانه با وجود جاذبه های ارزشمند در محدوده مورد مطالعه وجود پاره ای مشکلات مانعی اساسی برای توسعه گردشگری شهری در شهرستان بروجرد شده است، از جمله اینکه :
الف - جاذبه های گردشگری شهری در این شهرستان به طور کامل شناسایی نشده است.
ب - برای ساماندهی جاذبه های گردشگری شهری و بهره برداری از این منابع اقدام شایسته ای صورت نگرفته است.
ج - نبود ارتباط منسجم بین جاذبه های گردشگری شهری و مدیریت بخش گردشگری و همچنین بهره بردان این منابع
با توجه به موارد فوق پژوهش حاضر کوشیده است ضمن بررسی امکانات و توان های توسعه گردشگری شهری بروجرد نقش و تاثیر این منابع را در توسعه گردشگری بروجرد مورد مطالعه و بررسی قرار دهد.
اهمیت وضرورت
با توجه به اهمیت مساله گردشگری در کشورهای مختلف وبا در نظر گرفتن منافع مالی حاصل از گردشگری و جذب تورسیم جهانی، کشور ما نیز با تعداد متنوع آثار باستانی و تاریخی، تنوع شرایط آب و هوایی و اقلیمی از توان و قابلیت بسیار بالایی برای توسعه گردشگری برخوردار است به گونه ای که در برخی جنبه های گردشگری از موقعیت ممتاز و منحصر به فردی در بین کشورهای جهان دارا می باشد و باید راهکارهایی برای پیشرفت درزمینه گردشگری واهمیت آن درسطح کلان ارائه شود.
گردشگری شهری به عنوان یکی از زیر بخش های مهم صنعت گردشگری به میزان زیادی مورد توجه قرار گرفته و در فرآیند جهانی شدن اهمیت روز افزون یافته است. چرا که در این بخش از گردشگری با امکان حفظ ارزش ها، باورها و رسوم باستانی به نحو مطلوبی می تواند اشاعه دهنده ارزش ها و سنن جوامع در سطح ملی و محلی باشد. مهمتر اینکه گردشگری شهری با ایجاد فرصت هایی برای اشتغال و کسب درآمد برای ساکنین محلی و توسعه ساختارهای زیر بنایی امکان توسعه پایدار و یکپارچه شهری را فراهم می آورد.
منطقه مورد مطالعه
شهرستان بروجرد در غرب ایران و در منطقه کوهستانی رشته کوههای زاگرس در 33 درجه و 36 دقیقه تا 34 درجه و 6 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 27 دقیقه تا 49 درجه و 27 دقیقه طول شرقی قرار دارد . این شهرستان در شمال شرقی استان لرستان واقع شده است
بروجرد از شمال به ملایر و نهاوند ، از شرق به اراک ، از جنوب به دو رود و از غرب به خرم آباد و الشتر محدود می شود . به لحاظ اقلیمی دارای آب و هوای معتدل کوهستانی با تابستان های معتدل و زمستانهای سرد می باشد . مینگین بارندگی در این شهر 480 میلیمتر در سال است . این شهرستان به دلیل واقع شدن در دشت وسیع سیلاخور دارای قابلیت های گسترده کشاورزی می باشد . براساس تقسیمات کشوری ، این شهرستان دارای دو منطقه شهری بروجرد و اشترینان ، دو بخش اشترینان و مرکزی و 7 دهستان و 197 آبادی می باشد
