بخشی از مقاله
چکیده
امروزه سازمانها در محیطی پویا، پرابهام و متغیری فعالیت میکنند. بهرهوری به عنوان یک فرهنگ و یک نگرش عقلایی به کار میباشد که هدف آن هوشمندانهتر کردن فعالیتها برای دستیابی به زندگی بهتر و متعالی است. افزایش بهرهوری عمدهترین هدف و مسئولیت موسسه را تعیین مینماید. این تحقیق با هدف تبیین ارتقاء بهرهوری بر اساس استراتژیها - مدل تحلیل - SWOT بر بخش صنعت چرم وکفش استان آذربایجانشرقی صورت گرفته است، لذا از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا بصورت توصیفی- پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه میباشد. جامعه آماری، مدیران شرکتهای تولیدی - صنعت چرم و کفش - استان آذربایجانشرقی میباشند.
نمونه آماری پژوهش - 296 نفر - با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی ساده جهت اخذ اطلاعات انتخاب گردیده است. تجزیه و تحلیل فرضیات با استفاده از نرمافزار spss و آزمون رگرسیونچندگانه صورت گرفته است. نتایج بدست آمده بیانگر این است که حدود 66 درصد از تغییرات متغیر وابسته - ارتقاء بهرهوری سازمان - به وسیله متغیر مستقل تحقیق قابل تبیین است و مابقی تغییرات در ارتقاء بهرهوری سازمان از عواملی غیر از متغیر مستقل در نظر گرفته شده در این تحقیق ایجاد میشود. لذا با توجه به نتایج، استراتژیهای تهاجمی، استراتژیهای محافظه-کارانه و استراتژی های رقابتی بر ارتقاء بهرهوری تاثیر مثبت معنیداری دارند. استراتژیهای تدافعی بر ارتقاء بهرهوری تاثیر معکوس معناداری دارد. همچنین استراتژیهای محافظه کارانه با ضریب استاندارد شده 0/378 بیشترین تاثیر را بر ارتقاء بهرهوری دارد.
کلمات کلیدی: ارتقاء بهرهوری، استراتژیها، - مدل تحلیل - SWOT
مقدمه
رفع نیاز جامعه، فلسفه وجودی سازمانهاست و هر سازمان به منظور تحقق هدف خاصی به وجود میآید. به منظور تأمین این نیازها سازمان باید هرچه بهتر و کاراتر وظایف خود را به انجام برساند؛ بنابراین اثربخشی و کارایی در سازمان مورد توجه قرار میگیرد که تحقق هر دوی اینها در گرو مشارکت کاری افراد و توجه به عوامل سازمانی است. عوامل مختلفی بر عملکرد و ارتقاء بهرهوری سازمان تأثیرگذار است که می توان دو عامل استراتژی و ساختار سازمانی را برشمرد - مینتزبرگ و همکاران، . - 1389 وجود استراتژیهای مناسب، روشهای اجرائی کارآمد، تجهیزات و ابزار کار سالم، فضای کار متعادل و نیروی انسانی واجد صلاحیت و شایسته از ضروریاتی میباشند که برای نیل به بهرهوری مطلوب باید مورد توجه مدیران قرار گیرد. مشارکت کارکنان در امور و تلاشهای هوشیارانه و آگاهانه آنان همراه با انضباط کاری میتواند بر میزان بهرهوری و تغییر برای ارتقاء بهرهوری بویژه در یک محی متلاطم و توأم با ناامنی تأثیر گذارد - خاکی، . - 1388
بیان مساله
روح فرهنگ بهبود بهرهوری باید در کالبد سازمان دمیده شود. یکی از مهمترین اهداف در هر سازمان ارتقاء سطح بهرهوری آن است. هر سازمانی معمولا راهها یا نمونه های مختلفی برای فعالیتهای خود در پیشرو دارد و میخواهد مناسبترین آنها را برای هدایت عملیات انتخاب نماید. این الگوها و شیوهها را گزینههای استراتژیک میگویند که مدیران و برنامهریزان سازمان باید به تجزیه و تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته و در نهایت یکی را به منزله استراتژی سازمان برگزینند - وووتون، هورن، . - 1393 استراتژی را حداقل میتوان از دو دیدگاه تعریف کرد: از نقطه نظر اینکه سازمان قصد انجام چه کاری را دارد و همچنین از نقطه نظر اینکه سازمان سرانجام چه کاری را انجام می-دهد؛ اعم از اینکه اقدامات اصولا مورد نظر است یا خیر. از نقطه نظر اول، استراتژی برنامهای جامع برای تعریف اهداف یک سازمان و دستیابی به آنهاست و از نقطه نظر دیدگاه دوم، استراتژی الگوی پاسخ های سازمان به محی خود در طول زمان است - . - Neal & et al, 2011
میتنزبرگ، کوئین و گوشال1 مطرح میکنند - استراتژی سازمان عبارت است از الگوی تصمیمات سازمان که بیانگر و مشخص کننده هدفها و مقاصد سازمان و منشأ سیاستهای اصلی و برنامههای سازمان برای نیل به این هدفهاست و این الگو همچنین دامنه و نوع فعالیتهای سازمان و نیز شیوه سازماندهی منابع اقتصادی و انسانی آن را در راستای دستیابی به مقاصد آن و تأمین خواستههای سهامداران، کارکنان، مشتریان و گروههای ذینفع تعریف مینماید - - . - Ibid, 2011
تقسیمبندی انواع استراتژی بر حسب ماتریس سوات - : - SOWT
-1 استراتژیهای تهاجمی - 1 - SO
-2 استراتژیهای محافظهکارانه - 2 - WO
-3 استراتژیهای رقابتی - 3 - ST
-4 استراتژیهای تدافعی - 4 - WT - سی و همکاران،
. - 1392
با توجه به مطالب یادشده و اهداف مورد نظر در تحقیق حاضر استرتژیهای که بر حسب ماتریس سوات - - SOWT تقسیمبندی شدهاند استفاده مینمایم. در عصر حاضر بهرهوری را یک روش، یک مفهوم و یک نگرشی درباره کار و زندگی مینامند و در واقع به آن به شکل یک فرهنگ و یک جهانبینی مینگرند، بهرهوری در همه شئونات، کار و زندگی فردی، اجتماعی می تواند دخیل باشد و یک شاخص تعیین-