بخشی از مقاله
چکیده
در زندگی مدرن امروزي ارزش هاي بسیاري تغییر کرده اند. زندگی خانوادگی که اساس جامعه را تشکیل می داد مانند دیگر سنت ها مورد هجوم واقع شده اما در جهان اسلام خانواده ب اهمه مظاهرش آن چنان استوار و پا بر جا بنا نهاده شده که هیچ عاملی نمی تواند اساس آن را زیر سوال ببرد. در هرصورت براي داشتن سبک زندگی مناسب باید به اصول و ارزش هاي اسلامی و پیشینه بومی و ملی خود توجه کنیم طبیعی است به اقتضاي اکثریت قریب به اتفاق مردم که معتقد به اسلام هستند در یک تعامل دو سویه وارد عمل شوند و براي این موضوع مهم وآینده گر که سلامت حیات جامعه و افراد را در پی دارد چاره اندیشی کنیم.
در مقاله حاضر در باب تبیین ، ترویج و نهادینه کردن سبک اسلامی ایرانی خانواده محور با روش توصیفی تحلیلی ومطالعات کتابخانه اي مورد بررسی قرار داده است. نتیجه حاصل از این تحقیق اثبات رابط سبک اسلامی ایرانی با حیات اجتماعی ونوع زندگی مردم متناسب با باورها و فرهنگ بومی اشان به عبارتی تحقق مطلوب خانواده ها با سبک اسلامی ایرانی نقش اساسی دارد.
واژگان کلیدي: سبک اسلامی،ایرانی، خانواده، تبیین ، ترویج ،نهادینه،حیات اجتماعی
خانواده قدیمی ترین و طبیعی ترین گروهی است که به اقتضاي نیاز طبیعی و اجتماعی بشر شکل گرفته و سابقه اي به دازاي زیست بشر برروي زمین دارد. هیچ بستري از نظر قدرت وگسترة، تأثیر با خانواده برابري نمی کند.خانواده بین افراد پیوندهائی برقرار می کند که منحصر به فرد هستند.دلبستگی به والدین وخواهر برادرهاو معمولاً مادام العمراست و وظیفه الگویی را براي روابط در دنیاي وسیعتر محله،مدرسه، و جامعه برعهده دارد. افراد در تمام سنین براي دریافت اطلاعات،کمک و تعامل جالب ولذت بخ ش به اعضاي خانواده روي می آورند. پیوندهاي صمیمی وخشنود کننده، سلامت جسمانی وروانی رادر سر تا سر عمر پیش بینی می کند.درمقابل، انزوا از خانواده یا بیگانگی باآن، اغلب با مشکلات شخصیتی فرد درارتباط است.
بدیهی است زندگی اجتماعی داراي فوت وفن خاصی است، هرکسی نمی توانددرروابط بادیگران موفق باشد مگرآنکه به خصوصیات زندگی اجتماعی وسازش بادیگران آشنا باشد. به طورمسلم این مربوط به تربیت خانواده است. تربیت تغییر هدفمند پایدار است که به سبک زندگی می انجامد. سبک زندگی را مسیري دانست که در نهایت منجر به رسیدن به اهدافمان درطول زندگی می شود در واقع سبک زندگی کمک می کندتازندگی رابفهمیم. این سبک زندگی ماست که نحوء ارتباط برقرار کردن ما با دیگران، خودمان، طبیعت و همه هستی را تعیین و معنی دار میکند.
از چالش هاي عمده تربیت فرزندان در رابطه با سبک زندگی این است که برخی تصور می کنند در برابر کودکان خود ،مسئولیتی جز تأمین نیازهاي مادي ندارند وکودك خود به خود تربیت می شود این عدم احساس مسئولیت تربیتی در میان برخی والدین، از چالش هایی است که جامعه امروزي با آن مواجه است.
پیامبر اسلام - ص - آن را پیش بینی کرده و براي رهایی والدین از این چالش ، فرموده اند: از ناحیه پدران برسر فرزندان آخرالزمان چه خواهد آمد؟ پرسیده شد: اي رسول خدا آیا از آن رو که پدرانشان مشرکند؟ فرمود: نه بلکه از پدرانی مؤمناند که به فرزندانشان چیزي از واجبات دینی نمی آموزند ؛ بلکه آنان را از آموختن منع می کنند و به سود اندکی از دنیا که از فرزندانشان به ایشان می رسد، رضایت می دهند و من از آنها بیزارم و آنان نیز از من بیزارند براین اساس، در آموزهاي دینی، براي تشویق والدین به اینکه از زیر بار مسئولیت فرزند شانه خالی نکنند و مسئولیت شده است رسول اکرم - ص - فرموده اند: هرکس به خود را در ارتباط با فرزند انجام دهند، پاداش هایی قرار داده فرزندش قرآن بیاموزد، روز قیامت پدرومادر او را فرا می خوانند و دو جامه بر آن دو می پوشانند که از نور آن چهره هاي بهشتیان روشن می شود.
این بشارت ها و اندرزها براي آن است که والدین نسبت به تربیت فرزندانشان احساس مسئولیت کرده و آنان را براي زندگی به سبک اسلامی آماده نمایند. وقتی سخن ازسبک اسلامی،ایرانی وحیات طیبه به میان می آید . سه گزینه به ذهن تداعی می کند:الف - زیر بناها و عوامل سازنده و درون مایه هاي سبک زندگی اسلامی ، ایرانی کدامند؟ ب - چیستی وچگونگی سبک زندگی اسلامی ،ایرانی وحیات طیبه ؛ ج - امکان حصول به این سبک زندگی در خانواده ها ؛قرآن می فرمایند: » خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییرنمی دهد ، تا اینکه آنها قصد و نیت خود را تغییر بدهند.
سبک زندگی اسلامی ،ایرانی
سبک زندگی به تمامی اصول و مبانی که متن و بطن حیات اجتماع و انسان را شکل می دهد، اطلاق می گردد. که از ارزش هاي دینی و عرفی جامعه نشأت می گیرد سبک و سلوك زندگی حاکم بر جوامع نمایانگر فرهنگ و جهان بینی و اعتقادات آن جامعه است که در شیوه و نوع حیات افراد جامعه تبلور یافته است سبک زندگی، نوع دیدگاه و باورهاي اصیل و اعتقادات مردم را نشان می دهد. شیوه و نوع زندگی مردم که شامل نوع زندگی، فرهنگ خانواده و ازدواج، شیوه ي ظاهري افراد، پیروي ازآداب و رسوم محلی، احترام به دیگران، نوع شهرسازي، شیوه ي تفریح ها و در نهایت نوع کالاهاي مصرفی مهم ترین بخش از عرصه حیات اجتماعی راتشکیل می دهند.
از این رو پیروي مردم یک جامعه ازسبک و شیوه زندگی اصیل و بومی لازمه پیشرفت اقتصادي و اجتماعی است. اگرچه هر قوم و نژادي از مؤلفه هاي هویتی متفاوتی با توجه به سابقه مذهبی، تاریخی، جغرافیایی، نژادي و قومی برخوردار است اماکشور ما به لحاظ پیشینه مذهبی و تاریخی تمدن سازي که در طول تاریخ داشته است. از برجستگیها و امتیازات هویتی بهره می برد که در بسیاري از ملتهابی سابقه است. به همین دلیل هرنوع برنامه ریزي و حرکت به سمت اصلاح سبک زندگی باید مبتنی براین مزیتها شکل بگیرد.
راه حفظ هویت مستقل ایرانی در برابر فرهنگها غالب، داشتن تفسیري توحیدي از زندگی و انتخاب سبک زندگی بر مبناي خدامحوري به عنوان یکی از اصول هویتی این مرز و بوم است. مانیازمند تغییر نگاه به زندگی ازوجه صرفاً مادي برگرفته ازغرب و تقلید از آن، به زندگی مبتنی بر مبانی اسلامی خود هستیم. ضمن اینکه ازنقش اساسی خانواده در ایجاد سبک زندگی، اسلامی ایرانی نبایدغافل شد! چراکه درزندگی اسلامی ایرانی، خانواده محور و مرکز بوده و ساختار جامعه اسلامی بر بنیاد خانواده استوار است علاوه بر ترویج ارزشها و فرهنگ متناسب با جامعه ایران درسطح نظري، درسطح عملی نیز باید الگوهاي حائز اهمیت ایجادکرد تا بواسطه آن بتوان واقعیات اجتماعی موجود را به سمت مطلوب هدایت کرد.