بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین فرزندان طلاق و قربانیان جرم ، اعتیاد و بزهکاری انجام شده است . روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش کتابخانه ای است . باید توجه داشت که اصالت یک تحقیق کتابخانه ای به منابع حائز اهمیتی است که از آنان استفاده کرده است که در این تحقیق از منابع فراوان و بسیاری شامل کتابها و سایتها و تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده بود استفاده شده است . در این پژوهش به بررسی نظریات موجود درباره نقش خانواده و روابط عاطفی بین والدین به عنوان عامل و مانع بزهکاری فرزندان خانواده پرداخته شده است.
مهمترین یافته ها حاکی از آنست که طلاق والدین میتواند عامل مهم بزهکاری باشد و شرایط مطلوب آن را برای جرم ، اعتیاد و بزهکاری پرورش دهد، به همان نسبت وجود شرایط عاطفی مطلوب بین والدین می تواند رشد ذهنی، عاطفی، روانی و اجتماعی فرزندان را امکانپذیر سازد و مهمترین گام در پیشگیری از اعتیاد و بزهکاری است. به نظر میرسد افزایش میزان جرایم و اعتیاد و بزهکاری حاکی از تضعیف مناسبات گروهی خانواده بوده، به طوری که وحدت گروهی از هم پاشیده است. به هر میزانی که روابط والدین از سیطره روابط صمیمی، عاطفی، و اخلاقی خارج شود، می تواند منجر به طلاق و جرم ،اعتیاد و بزهکاری اعضاء خانواده از جمله فرزندان گردد.
مقدمه
خانهای که از سخن محبتآمیز خالی است آفت رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی نوجوان است، عدم عشق و محبت و نبود ثبات و هماهنگی در خانواده زمینهساز رفتار بزهکارانه است.
بیان مسأله
هر گاه بنیان عاطفی و اخلاقی خانواده سست گردد روی نظم خانواده تأثیر گذاشته ، جرم و اعتیاد و بزهکاری نیز رخ مینماید. آنگاه که طلاق رو به فزونی میرود، کشمکشهای درونی خانواده اوج مییابد و فرزندان در سنین نوجوانی به دور از نظر والدین در ورطه آلامی چون جرم ، اعتیاد و بزهکاری و غیره گرفتار میآیند. بهرحال روابط بین والدین و فرزند، از هم پاشیدگی خانواده و فقدان نظم و تعادل در خانواده، سست شدن عقاید مذهبی و اخلاقی در بزهکاری نوجوانان نقش مهمی دارد.
خانواده، گروه کوچکی است که ویژگی اساسی و غیر قابل تفکیک آن صمیمت آن است. اجتماعی کردن نسل آینده جزء بدیهیترین و اساسیترین وظایف خانواده است. - روزن باوم، - 149:1973 محبت موجب استواری کانون خانوادگی است، نفرت در جهت معکوس آن جریان دارد و متضمن نفاق و جدایی و مخاصمه و جدال است. هنگامی که نفرت و اختلاف عمیق و مخاصمه به کانونی راه یافت، بقای نظم خانوادگی بین افراد آن متزلزل و دشوار میشود.
اهمیت و ضرورت مسأله
اگر با دیدی تربیتی مسئله بررسی گردد باید جرم و اعتیاد و بزه کاری را به منزله یک بیمار ی تلقی نمود که باید معالجه شود . مسلماً برای مبارزه با هر مرضی باید ابتدا آن را شناخت و به زمینههای پیدایش آن پیبرد، سپس بیمار را نجات داد و از بروز دوباره این عارضه پیشگیری نمود. فرزندان طلاق به عنوان یکی از اقشار آسیبپذیر جامعه در معرض ابتلا به این عارضه هستند یا به نوعی از آن دچار شدهاند.
بررسی علتها، سبب میشود که مسئولین مربوط، به چگونگی شکلگیری اعمال نابهنجار شناخت پیدا کنند، آنگاه شیوههای صحیح و مناسب مبارزه با آنها را جستجو نمایند. لذا اینگونه مطالعات و تحقیقات ضرورت مییابند تا کجرویها و جرایم بهتر و عمیقتر شناخته شود، منشاء آنها کشف گردد و بالاخره راههای اصلا ح و بازپروری بزهکاران هموار گردد. بالاخره این قبیل کاوشهاست که امکان پیشگیری از ابتلاء به انحراف و سقوط استعدادها را در نیروهای انسانی بالقوه جامعه، فراهم میسازد و خانواده و دولت، حال و آینده کشور از خسارات مادی و معنوی فراوانی رهایی مییابند.
با توجه به اینکه سازندگی فردای جامعه بستگی به نیروی فعال پر شور و سلامت جسمی و روحی نسل نوجوان دارد، لازم است که همه امکانات جامعه را برای پیشگیری و مبارزه و ریشه کن کردن بزهکاری واعتیاد نوجوانان کشورمان به کار بریم. از طرف دیگر آنچه موجب نگرانی شده است صدمات و لطمات جبران ناپذیری است که بر اثر فروپاشیدن کانون خانواده ایجاد میشود، صدماتی که متوجه تمام اعضای خانواده منجمله فرزندان میشود. بعد از جدایی برای اکثر افراد یک دوره تضاد و دوگانگی عاطفی و تغییرات خلقی جدید پیش میآید که در رفتار خانواده بخصوص فرزندان تأثیر عمیقی میگذارد که از جمله آن جرم و اعتیاد و بزهکاری است.
هدف تحقیق
بررسی رابطه بین فرزندان طلاق و قربانیان جرم ، اعتیاد و بزهکاری
2-1 تعریف مسأله طلاق:
طلاق در لغت جدا شدن زن و مرد، رها شدن از قید نکاح و رهایی از زناشویی است. طلاق رابطهای اجتماعی - بین دو نفر و از خلال آن دو گروه اجتماعی - است، با نظارت مقامات ذیصلاح - به عنوان نمایندگان جامعه - و با تحقیق تمهیدات لازم. طلاق در زمره غم انگیزترین پدیدهای اجتماعی است. تعادل انسانها را ناپدید میسازد، همان طور که بر جامعه آثاری شوم برجای میگذارد. به درستی میتوان گفت هیچگاه مطالعه آسیب شناسی اجتماعی و انحرافات اجتماعی و بزهکاری اجتماعی بدون شناسایی طلاق صورت پذیر نیست. به تعبیر دیگر هر جامعه که در جستجوی سلامت است باید این پدیده را مهار کند. - ساروخانی، - 10118:1376 فروپاشی خانواده »یک موقعیت که در آن والدین فرزند به قصد فسخ یا انحلال ازدواج از هم جدا شدهاند و این دوره جدایی از سه ماه بیشتر ادامه مییابد.
خانواده:
برگس و لاک 1953 مینویسد، »خانواده گروهی است متشکل از افرادی که از طریق پیوند زناشویی، همخونی و یا پذیرش - به عنوان فرزند - با یکدیگر به عنوان شوهر، زن، مادر،پدر، برادر و خواهر در ارتباط متابلند وفرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحد خاصی زندگی میکنند« خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی در جامعه است. منظور از نهاد خانواده شبکه نقشها و یا شبکه انتظارات و تکالیف د رخانواده است اما وقتی از خانواده به عنوان یک اجتماع طبیعی کوچک صحبت میشود، منظور »مایی« است که در یک میدان تعاملی گرم با حریم نسبتاً مشخص به وجود آمده و اعضاء »ما« نسبت به آن احساس تعلق و وابستگی عاطفی مشترک دارند و در مقابل »ما« نیز به آنها نوعی هویت جمعی مشترک اعطاء میکند.
2-2 بررسی تئوریها و نظریات بزهکاری - انحراف - و نظم خانواده
در مورد رفتارهای انحرافی نظریات مختلفی وجود دارد که هر کدام بر اساس فرضها و یافتههای خود به بررسی این اعمال میپردازند. در این زمینه میتوان به سه رویکرد عمده یعنی روانشناسی و جامعهشناسی اشاره کرد.
