بخشی از مقاله
چکیده
سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که نقش بسیار مهمتری را نسبت به سرمایه فیزیکی و انسانی در سازمان ایفا می کند. مدیریت مدرن، منبعی پایان ناپذیر از منافع و مزایای رقابتی برای سازمان را در دانش یافته که باید سعی در شناخت و درک عوامل متاثر از و موثر برآن داشت. هدف این پژوهش، بررسی و تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش در سازمانها بوده و جامعه آماری کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان خراسان رضوی، به همراه سه فرضیه فرعی و یک فرضیه اصلی است.
سرمایهاجتماعی به ابعاد شناختی، ارتباطی و ساختاری؛ و مدیریتدانش به ابعاد جمعآوری دانش، ذخیره سازی دانش، پالایش دائمی دانش، استفاده از دانش و توزیع دانش تقسیم شدند. فرضیه اصلی وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش، و فرضیه های فرعی وجود رابطه بین ابعاد سه گانه سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش می باشد. ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه است، روایی پرسشنامه از روش روایی محتوا و تحلیل عاملی معادلات ساختاری و پایایی پرسشنامهها از طریق آلفای کرونباخ بدست آمد.
تحلیل اطلاعات بوسیله نرم افزار SPSS و لیزرل صورت گرفته و بر اساس آن هر سه فرضیه فرعی و فرضیه اصلی مورد تایید واقع گردید که در نتیجه بین ابعاد سه گانه سرمایهاجتماعی و مدیریتدانش رابطه معنیداری وجود دارد. در ادامه وضعیت سازمان مورد نظر از حیث ابعاد مدیریتدانش و سرمایهاجتماعی رتبه بندی و پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت سازمان ارائه گردید.
❖ مقدمه
پیشرفتهای اخیر در فناوری اطلاعات، هزینه های مدیریت داده را به میزان قابل توجهی کاهش داده و چنین تغییراتی مفهوم سازمان یاد گیرنده، سازمانهای دانشی و مدیریت دانش را وارد ادبیات مدیریت نموده است. سازمانها از طریق بکارگیری استراتژی های مدیریت دانش موجبات نوآوری در فرایندها، فعالیتها، محصولات و خدمات خویش را فراهم آورده و در نتیجه موقعیت رقابتی خویش را بهبود میبخشند.
در محیط پویا، چالشی و رقابتی کسب و کار امروز حرکت سازمانها به طرف سازمانهای یادگیرنده از الزامات موفقیت در چنین محیطی است. امروزه سازمانها باید بتوانند دانش مورد نیاز برای نوآوری در محصولات خود و بهبود فرایندهایشان را کسب نموده، میان کارکنانشان نشر دهند و در تمامیفعالیتهای روزانه خود بکار گیرند. تنها از این طریق است که میتوانند به الزامات محیط رقابتی و نیازهای به شدت متغیر مشتریان پاسخ گویند.
شناخت عوامل اثرگذار بر مدیریت دانش سازمانی از جمله اقدامات اولیه در به کارگیری اثربخش سرمایههای فکری سازمان است. از طرف دیگر سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که نقش بسیار مهمتری نسبت به سرمایه فیزیکی و انسانی در سازمانها و جوامع ایفا میکند. امروزه در جامعه شناسی و اقتصاد، و به تازگی در مدیریت و سازمان، مفهوم سرمایه اجتماعی به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است.
مفهوم سرمایه اجتماعی به پیوندها و ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبعی با ارزش اشاره دارد و با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء می شود. در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثر بخشی خود را از دست داده، و پیمودن راههای توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی، ناهموار و دشوار میگردد.
سرمایه اجتماعی، چه در سطح مدیریت کلان، چه در سطح مدیریت سازمانها و بنگاهها، میتواند شناخت جدیدی از سیستم های اقتصادی - اجتماعی ایجاد کند و به مدیران در هدایت بهتر سیستم یاری رساند. این تحقیق به بررسی و تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش میپردازد. با توجه به تعاریف و ابعاد مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی که بر ارتباطات و تعاملات میان افراد تاکید می شود محقق به این نتیجه رسیده که میتوان ارتباط میان سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش را جستجو نمود.
بر اساس اهمیت پیاده سازی و اجرای موفق مدیریت دانش وهمچنین اهمیت روزافزون سرمایه اجتماعی در سازمانهای امروزی، محقق بر آن شده است که به صورت تجربه رابطه بین مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی را مورد آزمون قرار دهدسوال. اساسی پژوهش آنست که آیا اساساً رابطه ای بین سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش وجود دارد؟ آیا سطح بالای مولفه های سرمایه اجتماعی در سازمان به پیاده سازی و اجرای موفق مدیریت دانش در سازمان یا بالعکس منتهی می شود؟
❖ مبانی نظری
ادبیات پژوهش
صاحب نظران، سرمایه اجتماعی را جنبه هایی از سازمان اجتماعی از قبیل هنجارها، شبکههای اجتماعی و اعتماد متقابل میدانند که همکاری و همیاری افراد را برای دستیابی به منافع مشترک، تسهیل می کند
