بخشی از مقاله
چکیده :
تدریس فرایندی دو سویه میان یاددهنده و یادگیرنده است به عبارت دیگر تدریس مستلزم تعامل بین معلم و شاگرد ، شرایط محیط آموزشی و آمادگی شاگرد برای فراگیری است. با این وجود در بخشی از آموزش ها به ویژه در کشور های در حال توسعه به این تعامل توجه نمی شود و آموزش به صورت دستوری و معلم محور ارائه می شود این در حالی است که بیشتر کشورهای صنعتی روش های آموزشی مبتنی بر دانش آموز محور را در نظر دارند. در واقع اساس تدریس در نظام آموزشی فعلی این است که تدریس دروس بتواند ، آموزش مادام - العمر دانش آموزان را برآورده کند ، اما معلمین در تدریس خود اغلب از روش های سنتی بهره برده که این امر موجب می شود یادگیری به شکل درست تحقق نیابد . اما لازم به توجه است که الگو ها و روش های تدریس سنتی نه تنها یادگیری مادام العمر را برای دانش آموزان به وجود نمی آورد بلکه حتی نیاز امروز زندگی آن ها را نیز برآورده نمی کند. بنابراین مهم ترین هدف این مقاله معرفی روش های فعال تدریس هدیه های آسمان در پایه ی پنجم به منظور آشنایی بیشتر همکاران با این شیوه ها می باشد. روش جمع آوری اطلاعات در این مقاله به صورت - کتابخانه ای - بوده است.
مقدمه
با پیشرفت بشر نظریه ها در زمینه های گوناگون علوم رفتاری به طور مستمر در حال تغییر است و به سوی تکامل پیش می رود . روان سنجی نیز هر لحظه پیچیده تر می شود، و در مسیر تکاملی خود روش های جدیدی را متناسب با موقعیت ای معین عرضه می دارد. توجه و اهتمام به امر آموزش و پرورش قدمت و سابقهای به عمق تاریخ دارد. بشر همواره به یادگیری به عنوان امری الهی و مقدس نگریسته است. فنون تدریس تاکتیکهای برخواسته از ذهن، دانش و هنر آدمی هستند. الگوهایی که رابطه نزدیکی با هوش و عواملی بیرونی و درونی مؤثر بر آموزش دارند. گسترش وسایل ارتباط جمعی و تکنولوژی اطلاعرسانی، گردش اطلاعات را با چهرهای متفاوت از گذشته به ظهور رسانده است. بشر امروز با فرصتها و تهدیدات ویژهای روبهروست که شاید نسلهای گذشته حتی تصور آن ها را نیز نمیتوانستند به ذهنشان وارد نمایند.
یکی از مهمترین، مؤثرترین و گستردهترین سازمانهای مختلف اجتماعی که مسئولیت انتخاب و انتقال عناصر فرهنگی را به نسل نوخاسته جامعه برعهده دارد، سازمان آموزش و پرورش هر کشور است. این سازمان الگوی کلیه نهادها و سازمانهای رسمی جامعه به شمار می رود و از دیرباز نقشی سازنده و اساسی در بقا و تداوم فرهنگ و تمدن بشری ایفا کرده است. اگر هدف نظام آموزشی آن است که با تربیت کردن ، دانش آموزانی توانمند ، شهروندان و افرادی مفید تحویل جامعه دهد ، باید زمینه مناسب برای رشد و ارتقای بینش علمی ، اندیشه های آزاد و اخلاق، مهارت حل مسئله و برخورد علمی با مسایل فراهم گردد. افزون براین برنامه های مدارس باید بر روش هایی متمرکز گردند که دانش آموزان به جای آموختن و به خاطر سپردن ، قابلیت های چگونه آموختن را از طریق تفکر و برخورد منظم با مسایل و مشکلات یاد بگیرند . زیرا در چنین حالتی است که دانش آموزان رشد کرده و احساس مفید بودن می کنند. برای تحقق چنین اهدافی بررسی وضیعت موجود و به کارگیری روش های فعال تدریس بسیار مهم است.. زیرا با بررسی وضعیت موجود و به کارگیری روش های جدید، عوامل اثرگذار مشخص می شوند و اصلاحات بهتر و آسان صورت می گیرد - نصرآبادی و همکاران، . - 1382 بنابراین لزوم کار و فعالیت های آموزشی بهره مندی از الگوهای نوین در تدریس است. به اعتقاد کارشناسان تعلیم و تربیت ، دانش آموزانی که از طریق یادگیری فعال به یادگیری می پردازند نه تنها بهتر فرا می گیرند بلکه از یادگیری لذت بیشتر می برند. زیرا به جای این که شنونده صرف باشند ، فعالانه در جریان یادگیری مشارکت می کنند و خود را مسئول یادگیری خویش می دانند - کرامتی، . - 1382
سازمان آموزش و پرورش از نظر اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و اقتصادی و فراهم کردن زمینه تکامل و رشد آدمی بسیار اهمیت دارد، معمولاً در فرآیند تعلیم و تربیت دو بُعد را میتوان شاهد بود. بُعد اول شامل هدفها، خط مشیهای کلی و برنامهای آموزشی و پرورشی است و بُعد دوم بیشتر ابزار و وسایل آموزش و پرورش را در برمیگیرد. بعد اول که شامل هدفهاست بیشتر به وزارت آموزش و پرورش و سازمان تألیف کتب درسی مربوط میشود و معلم نقش کلی در این بعد ندارد و باید طبق بودجهبندی کتاب عمل کند. اما بعد دوم که ابزار و وسایل آموزش و پرورش است، کاملاً به معلم و کلاس او ارتباط دارد. یک معلم خوب بعد از طراحی آموزشی درس باید به دنبال وسایل کمک آموزشی مربوط به تدریس خود باشد ،چرا که وسایل و دستورزی دانشآموزان باعث مفهومی شدن موضوع تدریس در ذهن آن ها میشود.
بنابر این سخن رسول خدا:
» رحم االله خلفائی ، فقیل: یا رسول االله ! و من خلفاؤک؟ قال: الذین یحبون سنتی و یعلمو نها عباد االله: خدا رحمت کند، جانشنان مرا! گفتند ای پیامبر خدا جانشینان شما کیانند؟ فرمود : کسانی که راه و روش مرا زنده می دارند و آن را به بندگان خدا می آموزند. « معلمی از آن جا که شغل انبیا و اوصیای الهی است حائز اهمیت فراوانی است. معلمها تلاش میکنند تا دشوارترین نوع تغییر، یعنی تغییر برای ذهن و رفتار اشرف مخلوقات الهی را به عینیت برسانند ، شاید به همین جهت نیاز است که آن ها در برخورد با شرایط موجود جامعه جهانی، دانش خویش را افزایش دهند. و پاسخ گوی نیاز آموزش دینی و قرانی دانش آموزان خود باشند. آدمی برای پاسخ به نیازهای متعدد معنوی و مادی خود باید از همفکری، همکاری و تلاش مساعی با انسانهای دیگر در قالبها و نظامهای خاصی استفاده کند که امروزه به آن سازمان میگویند. در مقاله ی فوق سعی بر آن است تا با توجه به جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای روش های تدریس مناسب برای آموزش کتاب هدیه های آسمانی پایه ی پنجم ابتدایی معرفی شود تا بتواند راهنمایی ، در جهت تحول آموزشی در زمینه ی تدریس این درس باشد.
ادبیات تحقیق:
بدیعی ، 1388 بیان می دارد ، همانطور که می دانیم خداوند تعلیم و تربیت انسان را به وسیله ی پیامبران از همان سال های ابتدای خلقت انسان قرار داده است. خداوند در پرتو نزول قرآن به شما انسان ها تعالیمی آموخت که هرگز بدون وحی قدرت دستیابی به آن را نداشته و ندارید. چنان که فرستادیم بر شما رسولی را که آیات ما را برای شما تلاوت کند و نفوس شما را از پلیدی و آلودگی جهل و شرک پاک گرداند و به شما کتاب و حکمت بیاموزد و به شما بیاموزد، چیزهایی را که شما هرگز نمی توانستید آن ها را یاد بگیرید. - بدیعی ، - 18 :1388
دکتر اسد االله مرادی: بررسی ، تحلیل و نقد مبانی نظری آسیب شناسی تربیت دینی یکی از مباحث طرح شده در همایش آسیب شناسی تربیت دینی در آموزش و پرورش است. از آن جا که انقلاب ، دینی و اسلامی بود و حکومت برای این که جوانان ، تعلیم تربیت دینی شوند، برنامه های زیادی در این زمینه تدارک دید، اما علی رغم همه ی برنامه ها و سرمایه گذاری های پس از انقلاب در زمینه تربیت دینی ، ما هنوز هم در تربیت دینی فرزندان خود با مشکلات فراوانی مواجه هستیم. - داوری اردکانی، - 89 : 1390 ژان - شاتو در کتاب خود می نویسد: جای شگفتی نیست اگر حتی در نوشته های متفکران خیلی قدیم که عنایتی به مسائل مربوط به کودک و مدرسه داشته اند، از سقراط تا مونته سوری و از افلاطون تا آلن ، مطالب آموزنده ی بسیار پیدا کنیم. چون تعلیم و تربیت به هیچ وجه فقط ساختن عضوی از یک گروه و پرورش کارگری در جامعه ی مورچه گان نیست بلکه پرداختن به موجودی است که از زمان حال و حتی از خود تجاوز می کند، تتبع درباره این که چگونه روش های آزموده ی گذشته توانسته اند به تسهیل این اعتلا کمک کنند و
