بخشی از مقاله
چکیده
در تعریف سیاست نظرات متفاوتی وجود دارد؛ سیاست مفهومی فراگیر و دربردارنده نیاز های زندگی اجتماعی است، به عبارت دیگر ×خواه ناخواه تصمیمات سیاسی بر زندگی مردم تاثیر گزار است. با توجه به فطرت دین گرای بشر، در ادوار مختلف جهان شاهد اداره کشور بر اساس دین بوده ایم ولی در گذر زمان نظریه های: ×انفکاک روش اداره کشور از دین و در مقابل نظریه ارتباط روش اداره کشور با دین بوجود آمد. در جهان اسلام، حکومت دینی در درجه اول توسط رسول - ص - سپس ائمه معصومین - ع - و در حال حاضر توسط ولی فقیه صورت گرفته است.در میان ائمه معصوم حضرت امام رضا - ع - نقش چشم گیری در حوزه سیاست؛ پذیرفتن مقام ولایت عهدی مامون، را داشته است. از این رو در این مقاله سعی شده است با توجه به مباحثی که گذشت به بررسی مدل نظام سیاسی در سیره رضوی - ع - ومدیریت ×بحران امام رضا بپرداخته شود و همچنین الگویی برای دولتمردان کشور های اسلامی باشد ، که به شیوه توصیفیBتحلیلی است.
کلید واژه: امام رضا، سیاست، حکومت، ولایت عهدی، دین
مقدمه
عمکردن براساس سیره ائمه اطهار در ابعاد مختلف زندگی بشر باعث میشود که حکومت اسلامی ماهیت الهی خود را حفظ ×کرده و به طور حقیقی کشور اسلامی در جهان بین الملل جلوه گر باشد. اسلام به عنوان دینی الهی، دینی جامع است که در بردارنده همه جوانب زندگی انسان است و برای او برنامه ای منظم و تکامل یافته را چیده است. ازجمله در زمینه سیاست که میتوان گفت اسلام از سیاست هرگز جدا نیست و بسیاری از دستورات اسلام زیر بنایی سیاسی دارند، که البته در این زمینه حکومت های جهان به دو دسته تقسیم میشوند، که در نتیجه نظریه جدایی دین از سیاست چالش های بسیاری گریبان گیر جامعه میشود.در حکومت اسلامی همانند سایر حکومت های الهی، دستورات و قوانین از جانب خداوند توسط رسولانش و ائمه اطهار اعمال میشود. در سیره رضوی نسبت به سایر ائمه اطهار ارتباط مستقیم اسلام وسیاست به طور گسترده قابل مشاهده است.
پیشینه پژوهش
در خصوص بیان تاریخچه امام رضا و برخورد با حکومتها، سخنان ارزشمند حجت الاسلام و المسلمین محسن مهاجر نیا» ×مسئول دبیرخانه انجمن های علمی حوزه و استاد حوزه ودانشگاه. در رابطه با نظام سیاسی اسلام علی اصغر نصرتی در کتاب خود تحت عنوان نظام سیاسی اسلام در رابطه با ولایت عهدی صغری محبی پور در کتاب خود تحت عنوان نقش امام رضا در حدیث شیعه و سید محمد مرتضوی در ×کتاب خود بنام ولایت عهدی امام رضادر رابطه با سیره سیاسی امام رضا علی کارخانه در کتاب خود بنام سیره سیاسی امام رضا علیه السلام و تحلیل مسئله ولایت عهدی. در رابطه با رندگانی امام رضا محمد جواد فضل االله با ترجمه سید محمد صادق عارف در کتاب تحلیل از زندگانی امام رضا مولفاتی وجود دارد،در این نوشته در رابطه با مدیریت بحران امام رضا مطالبی جمع آوری شده است که در سایر آثار به آن توجه نشده است.
مفهوم علم سیاسی
تعریف علم سیاست ارتباط مستقیم با تعریف سیاست دارد و به دو دسته عام و خاص تقسیم میشود: تعریف عام،دانشی است که با بکار گیری آن اداره و سرپرستی مجموعه امور ارتباطی، فرهنگی و اقتصادی جامعه در جهت تحقق ×هدف خاص و توسعه بستر رشد امکان پذیر میسازد. تعریف خاص،دانشی که بکار گیری آن امکان اداره و تنظیم مجموعه اموری از جامعه را فراهم میکند و سبب رشد ارتباطات و ×تصحیح نسبت میاغن امور جامعه میشود. میتوان علم سیاست را علم دولت یا بعنوان رشته ای از علوم اجتماعی که مربوط به تئوری، سازمان ها واعمال دولت است،تعریف نمود. - نظام سیاسی اسلام، - 1395:27
ارتباط سیاست با سایر علوم
ارتباط علم سیاست با علوم انسانی از پیوستگی و فزون بیشتری برخوردار است ، چرا که سیاست محدوده وسیعی را شامل میشود و نتیجه آن در بخش های مختلف زندگی بشر ظهور و بروز پیدا میکند. در مقابل نیز علم سیاست از دستاورد های سایر علوم ×برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکند که این امر سبب شده که بخی این علم را علمی میان رشته ای قلمداد کنند. - همان: - 29
نظام سیاسی
در تعریف آن آمده که: کیفیت تنظیم، سازماندهی و اداره امور ارتباطی، فرهنگی و اقتصادی هر اجتماع انسانی برای دستیابی به ×رشد مطلوب. - همان: - 40
نکات این تعریف:
.1نظام سیاسی جنبه نرم افزاری و برنامه ای دارد و بیشتر به تئوری نزدیک است.
.2مقید به زمان ومکان نیست.
.3نظام سیاسی متناسب با مفهوم عام سیاست است.
.4هدف تغییرات اجتماعی رشد قلمداد شده است که این مفهوم در دیدگاه اعتقادی و مکتبی هر نظام سیاسی تعریف خاص خود را ×دارد. - همان: - 41
نظام سیاسی و اصطلاحات هم گروه آن
.1دولت
نظام سیاسی متعین و مشخص« در تعریف دولت آمده است.عناصر وعوامل اصلی دولت؛جمعیت، سرزمین، حکومت، حاکمیت
.2حکومت
