بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری منبع درآمد ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای در اختیار اقتصاد یک کشور قرار می دهد. بنابراین تحرک و رشد اقتصادی در نواحی روستایی با صنعت گردشگری دچار تحول می شود. محور تنگه واشی از توابع شهرستان فیروز کوه می باشد که مسئله تحقیق بر اساس پایداری اقتصادی این روستا شکل گرفته است. سوال تحقیق به ارزیابی تاثیر بوم گردی بر پایداری روستاهای پیرامون تنگه واشی می پردازد.
در این راستا پس از روند عملیاتی کردن گویه های متناسب با فرضیه نقش گردشگری در پایداری روستا، بررسی های میدانی اولیه صورت گرفت و با توزیع پرسش نامه به صورت تصادفی در بین ساکنین روستا، جمع آوری داده های اولیه تکمیل گردید. تحلیل تحقیق با آزمون فریدمن صورت گرفت و معیارهای؛ کاهش آسیب پذیری، تنوع بخشی، رفع فقر، سازگاری با محیط، کارایی و بهره وری به صورت یکایک مورد آزمون واقع شد.
نتایج بیان کننده عدم برابری معیارهای تحقیق با پایداری اقتصادی و میزان منفی آنها است. در بین معیارها فقط معیار سازگاری با محیط، جنبه مثبت دارد که میزان ناچیز آن - 0/089 - نیزتاًثیری در تحلیل ندارد. سپس با توجه به سطح معنا داری صفر محاسبه تعیین میزان درجات معیارها انجام شد، که در رد فرضیه تحقیق است. لیکن مقابل ضعف جذابیت های گردشگری در داخل بافت روستاهای محور تنگه واشی، حوزه پیرامونی روستا واجد چنین جذابیت هایی بوده و از همین رو در این محور جاذبه ها در فضای پیرامونی و به عبارت دیگر خارج از کالبد و محدوده روستاها واقع گردیده است.
مقدمه
گردشگری، فعالیت مهمی است که بافت محلی روستا را از منظرهای سیاسی، اجتماعی ، اقتصادی و زیست محیطی تحت تأثیر قرار می دهد و از آنجا که گردشگری روستایی یک فرصت راهبردی برای توسعه پایدار این بخش از قلمرو سرزمین ماست، پس باید از دیدگاه های مختلف بررسی شود تا به شناختی همه جانبه نائل شویم
گردشگری روستایی، نیروی اصلی در زمینه بهبود و رشد اقتصادی روستاها محسوب می شود و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده و با ایجاد فرصت های شغلی مولد مبتنی بر قابلیت های موجود در روستا، سبب افزایش سطح رفا، استانداردهای زندگی، درآمد و امنیت در روستا می شود. علاوه بر این ثبات و نگهدشت جمعیت در روستا، پیشگیری از مهاجرت بی رویه، حفظ تعادل اکولوژیک و منابع طبیعی، حفظ بافت سنتی و ویژگی های فرهنگی روستا را به همراه دارد. براین مبنا می توان گفت که یکی از بهترین راه های نجات روستا از مسائل و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و رسیدن به عدالت اجتماعی و عدالت جغرافیایی، توسعه و گسترش گردشگری روستایی است، زیرا در نهایت به توسعه پایدار روستا می انجامد
کشورهایی که به متنوع سازی اقتصاد روی آورده اند و می خواهند خود را از اقتصاد تک پایه ای برهانند در جستجوی شناخت راه های آن یا خلق را ه ها و روش های جدیدند. یکی از این روش ها گردشگری است که اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ موقعیت مکانی از این مزیت برخوردارند، آن را در برنامه های توسعه ی ملی خود گنجانده اند تا از این طریق بتوانند فرآیند توسعه ی ملی خود را سرعت بخشند. سکونتگاه های روستایی، به خصوص در کشورهای جهان سوم که نزدیک به 1/2جمعیت این گونه کشورها را در خود جا داده اند، با مسائل و مشکلات حادتری از قبیل: مهاجرت های روستایی، پایین بودن سطح اشتغال، پایین بودن سطح بهره وری در بخش کشاورزی ، فقدان یا کمبود زیربناهای رفاهی و خدماتی مواجه اند.
این در حالی است که تعداد قابل توجهی از این گونه سکونتگاه ها به لحاظ موقعیت مکانی و داشتن عناصر مهم جذب گردشگر، مانند مناظر طبیعی، آثار باستانی، تنوع اقلیمی، آداب و سنن اجتماعی، زمینه های مناسبی برای توسعه ی فعالیت های گردشگری دارند. در این میان مناطق روستایی کشور ما نیز با مشکلات فوق درگیرند و زمینه های مناسبی برای توسعه ی گردشگری دارند. دولت حرکت از اقتصاد تک پایه به سوی اقتصاد متنوع و با ثبات را در برنامه ی کاری خود قرار داده است که یکی از این برنامه ها توسعه ی گردشگری است و مناطق روستایی زمینه های مساعد برای توسعه ی این بخش از فعالیت های اقتصادی را دارند.
بدون شک دست یابسی به چنین هدفی مستلزم شناخت فرآیند گردشگری، طبقه بندی رویکردها، سیاست ها و آثار اجتماعی-فرهنگی، زیست محیطی و اقتصادی است، تا با یک پشتوانه ی علمی وآگاهی از آثار مثبت و منفی این پدیده در جهان و ایران، به انتخاب یک راهبرد منطقی واقع گرا توام با برنامه ریزی و مدیریت صحیح گردشگری در چهارچوب فرآیند توسعه ی همه جانبه و پایدار دست زد.بسیاری از ساکنین شهری علاقه مند هستند که از محیط شلوغ و آلوده ی شهری به محیطی آرام و پاکیزه بروندبه همین دلیل بسیاری از افراد برای حفظ سلامتی و آرامش خاطر گردش در مناطق روستایی را انتخاب می کنند و تجربه های تازه ای را در زندگی خود کسب می نمایند
برای تامین انتظار بازدیدکنندگان لازم است کسب و کارهای مرتبط با گردشگری، رفتار خرید گردشگران را درک کنند. مقصدهای گردشگری روستایی برای رقابت باید دارای امکانات تامین نیازمندی های اساسی گردشگران مانند: اقامت و غذا باشند برای نمونه، در گردشگری مزرعه ،کشاورزان باید توانایی متنوع ساختن فعالیت های خود را داشته باشند، تا ارزش محصولات و دارایی آن افزایش پیدا کند. این موجب بقا و توسعه ی جنگل داری، شکار، ماهیگیری، تولید میوه ها و پرورش زیتون در - کشورهای مدیترانه - می شود.
در همه بازدیدها یا تجارب گردشگران، برخی از محصولات یا عناصر مختلف در نظر گرفته می شود. این عناصر به طور معمول شامل حمل و نقل، اقامت، سرگرمی، جاذبه ها و تسهیلات خرده فروشی و امکانات فراغتی و تفریحی است، آن ها با یکدیگر عرضه ی گردشگری را نشان می دهند. برخی اوقات، این عناصر سازماندهی شده، و به صورت یک بسته ی گردشگری در می آید که توسط گردانندگان سفرها و عوامل مسافرت ها به فروش می رسد و گاهی اوقات نیز گردشگران خود این عناصر مختلف را انتخاب و ترکیب می کنند. در هر مورد این عناصر به طور جمعی، ترکیبی از فعالیت ها و کارکردها را تولید می کنند که - محصول گردشگری - نامیده می شود. دو شیوه برای بررسی محصول گردشگری وجود دارد
