بخشی از مقاله
چکیده :
یکی از مهمترین شاخصه ی هر کشور معماری آن است که در واقع نشانگر فرهنگ مردم آن مرزو بوم محسوب میشود به همین سبب همواره معماران در تلاشند که در جهت یک معماری با هویت حرکت کنند.
این تحقیق به روش کتابخانه ای و مراجعه به اسناد مکتوب سعی در بررسی معماری سنتی ، مدرن و در نهایت تبیین زمینه های تطبیق معماری سنتی و مدرن در شهر شیراز شده است .
تحقیق حاضر نشان میدهد که چگونه معماری مدرن به درون بافت سنتی شهر رخنه کرده و تاثیر زیادی بر روی فضای شهری داشته و شهر روز به روز معماری سنتی خود را به فراموشی سپرده و پیش به سوی معماری مدرن در حرکت است.
بیان مسئله:
کشور ما از گذشته های خیلی دور دارای سبک معماری بود است اما متاسفانه در عصر حاضر این معماری سنتی روز به روز کمرنگتر شده و معماران همواره از آن دورتر شده اند.
در دوران مدرن نوعی معماری شکل گرفت که اساس و پایه آن بر این استوار بود که تمام نقاط دنیا معماری باید به صورت هماهنگ و یکسان اجرا شود و نتیجه آن فاصله گرفتن از ارزشهای فرهنگی و اجتماعی را به دنبال داشته است. در اکثر موارد بدون آگاهیهای نظری و شناخت دقیق مفاهیم فکری گرایش های جهانی معماری ایران را رو به تقلید کورکورانه و سطحی آورده است و این تقلید از محبوبیت کافی برخوردار نبود] نباتی،[1:1394 در معماری مدرن بدون در نظرگرفتن شرایط اقلیمی ساخت و ساز انجام میشود و همچنین از مواد و مصالحی استفاده میشود که اکثر انها آثار مخرب و زیان باری را بر روی محیط زیست دارند. معماری مدرن از تزئیناتی استفاده میشود که اصالت ندارن و این بی اصالتی در بافت های قدیمی و سنتی شهر رخنه کرده است .
معماران میتوانند به مردم بباورانند که طرح های اقلیمی و زیست محیطی کم تر از تزئینات رایج کنونی زیبا نیست
روش تحقیق:
نگرش حاکم بر این تحقیق به صورت کتابخانه ای و مراجعه به اسناد مکتوب ،میدانی و تحلیلی است در این تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای تعاریف و نظریه های مرتبط جمع آوری شده است همچنین بخشی از اطلاعات مورد نیاز از طریقه بازدید از منطقه مورد مطالعه به دست آمده است در مرحله بعد به تحلیل وضع موجود پرداخته و در نهایت پیشنهاد های لازم ارائه شده است در این تحقیق خیابان انوری شیراز به عنوان نمونه مطالعه بررسی م تحلیل شده است.
پیشینه تحقیق:
نتایج به دست آمده از بررسی و تحلیل پیشینه تحقیق ، اعم از مقالات ذکر شده و کتاب های مطالعه شده ما را به سمت جوابی احتمالی برای سوالات تحقیق هدایت کرد. معماری سنتی ، مدرن و تطبیق آنها همراه مورد توجه بسیاری از معماران و صاحب نظران در این حیطه بوده است، با توجه به پیشینه موضوع و اطلاعات به دست آمده از مراجع تحقیق سعی در بررسی چگونگی تطبیق معماری سنتی و مدرن در خلق فضای شهری شده است.
جدول -1 پیشینه تحقیق
سوالات پژوهش:
آیا میتوان معماری سنتی و مدرن را با هم تلفیق کرد؟ آیا معماری سنتی میتواند جایگزینه معماری مدرن شود؟
مبانی نظری :
سنت و معماری سنتی:
برای اینکه بتوانیم درک صحیحی از معماری سنتی داشته باشیم ابتدا باید کلمه سنت ریشه یابی شود. در فرهنگ دهخدا سنت به معنای مختلفی اعم از آداب، آیین، رسم، رسوم معنا میشود و در فرهنگ نامه معین به معنای راه، روش، سیرت و...
دافنه بر این اعتقاد است که : سنت عبارتند از انتقال شفاهی و غیر شفاهی اطلاعات در بین مردم که دراری فرهنگ مشترک هستند
شیلر در کتابی که در باره سنت مینویسد می گوید: سنت همان چیزی است که دست به دست شده و شامل تمام چیزهای است که جامعه در یک دوره ی زمانی خاص دارا است چیزهای که قبل از آن زمان در جامعه وجود داشته و مالکان فعلی اکنون به آن ها دست یافته اند برای سنت تعاریف گوناگونی شده است که با هم هماهنگ نیستند اما میتوان گفت سنت همان چیزی است که از گذشته گان در تمامی حیطه ها برای آیندگان به جا گذاشته شده است.
پیروان سنتگرایی به برقراری ارتباط با گذشته و نگهداری و حفظ جنبهای ملی تاکید داشتند و به سختی نسبت به نوگرایی تمایل نشان میدادند، از دید سنتگرایان ،مبانی نو و جوان سازی معماری در تولیدات دستی نهفته بود در این جنبش نسبت به فنون جدید با بد گمانی برخورد میشد و از آنها به عنوان قدرت های سرد و بازدارنده که تهدیدی بودند در جهت انهدام زیبایی،خوبی،آسایش یاد میشد.
جامعه سنتی درون یک نظام معنوی زندگی میکند که هم از لحاظ کیفی و هم از لحاظ کمی جویای هماهنگی و تناسب کامل است . آفریده های آن چون معماری، از جهان بینی های نام و کاملی مایه میگیرد که نیروهای خلاقه انسان را پدید میاورد ،آن را به سوی غایتی رهنمون میشود و در عین حال جامعه را به صورت کل واحد وحدت میبخشد.
در معماری سنتی به تمامی نیازهای انسانی توجه شده است علاوه بر تامین نیازهای جسمی نیازهای معنوی را نیز در بر میگیرد از انجا که معماری سنتی به فضاهای معنوی توجه بسیار دارد میتوان گفت معماری سنتی یک معماری مقدس است .
به طور واضح معماری پایدار را میتوان در معماری سنتی ایران مشاهده کرد، ساختمان ها با طبیعت هماهنگی داشته و آسیب کمتری به محیط وارد میشود طوری که گویی ساختمان ها جزئی از محیط هستند نه اینکه سلطه بر محیط داشته باشند.
سه عنصر آب باد خورشید را در نظر گرفته و بیشتری استفاده را کرده اند، معمولا اغلب مصالح بوم آور بوده ، در فصول گرما و سرما به کمترین تکنولوژی گرمایشی و سرمایشی نیاز داشتند.
توئان بر این باور است که تنها بخش کوچکی از بناهای که امروز در اختیار داریم و میبینیم به آینده خواهد رسید و حفظ خواهد شد و هرچه این آینده دورتر میشود بخش کوچکتری از بناها ماندگار خواهند شد . به این ترتیب همه بناهای که دست به دست شده و اکنون به ما یادگار رسیده است سنتی نیستند بلکه تنها آن تعدادی که دارای معانی و ارزش های شایسته هستند، این ویژگی را قایل اند.
طراحی مکان ها با رویکرد سنتی کار هر معماری نیست و چه بسا که به تبحر و مهارت زیادی احتیاج است اما چون دیگر ساختمان های عصر حاضر پاسخگوی نیازهای مردم نمیباشد و آسیب به سزای به محیط زیست وارد میشود باید تلاش شود که در معماری سنتی بررسی بیشتری انجام میشود و با ترکیب آن با نیازهای کنونی، یک سبک و هویت جدید به معماری ایران القا شود.
