بخشی از مقاله
چکیده
در شرایط کنونی آموزشهای علمی کاربردی کشاورزی کمبود مدرس خصوصاً مدرسان حرفهای این آموزشها از جمله مهمترین چالشهایی میباشد که این نظام آموزشی با آن مواجه است. تأکید بر کاربردی بودن آموزشها به ویژه در دروس اصلی و تخصصی، همچنین بین رشته ای بودن رشتههای علمی کاربردی کشاورزی، ضرورت وجود آموزشگران واجد تواناییهای حرفهای خاص را افزونتر میسازد.
بدیهی است این مهم میتواند نقشی مؤثر در تحقق اهداف عالیه این نظام آموزشی و از آن جمله موفقیت شغلی دانشآموختگان آن ایفا نماید. لذا این مطالعه تلاش میکند تا با تحلیل اثرات قابلیتهای حرفهای آموزشگران در موفقیت شغلی دانشآموختگان مراکز آموزش عالی علمی کاربردی کشاورزی، گامی مفید در این جهت بردارد.
جامعه آماری تحقیق 510 نفر از دانشآموختگان دورههای عالی علمی کاربردی کشاورزی در منطقه مرکزی میباشد که 145 نفر بعنوان نمونه مورد نظر از طریق نمونهگیری طبقهای متناسب انتخاب شدند. بر اساس نتایج بدست آمده، 79/3 درصد دانشآموختگان مورد مطالعه مرد و بقیه آنها زن هستند. 61/4 درصد از این افراد با استفاده از سهمیه آزاد و 38/6 درصد آنها از طریق سهمیه شاغل وارد دورههای علمی کاربردی شدند. همچنین یافتههای این مطالعه در خصوص قابلیتهای حرفهای مدرسان مراکز مختلف علمی کاربردی کشاورزی نشان میدهد بین نگرش دانشآموختگان مراکز مختلف در مورد برخی از قابلیتها اختلاف معنیدار وجود دارد.
ضمن اینکه بر اساس تحلیل رگرسیون، »توان علمی اساتید در رابطه موضوع درسی، داشتن توان و مهارت عملی در زمینه موضوع درسی، تسلط به دانش فنی در زمینه موضوع درسی، تسلط گفتاری و نوشتاری به زبان فارسی و میزان آشنایی به منابع و مراجع علمی متنوع کشاورزی« از قابلیتهای مؤثر در موفقیت شغلی دانشآموختگان محسوب میگردد.
مقدمه
با نگاهی به شرایط حاکم بر نظام آموزش عالی کشور، درمییابیم که به دلیل تغییرات وسیع اقتصادی و اجتماعی این نظام و سایر چالشها و بحرانهایی که با آن مواجه است، قادر نیست پاسخگوی نیازهای روزافزون بازار کار باشد و یا فقدان سیاستگزاری و برنامهریزی مقتضی، آن را از هدف اصلی خود که همان تربیت دانشآموختگانی مجهز به دانش فنی روز و مسلط به مهارتهای مورد نیاز بازار کار است منحرف میکند.
بدیهی است که این امر مانع ورود نیروی کار دانشآموخته و کارآمد به عرصه اشتغال میشود و منجر به بروز مسئله بیکاری در بین دانشآموختگان دانشگاهی میگردد. این موضوع در نظام آموزش عالی کشاورزی، به دلیل شمار زیاد فارغالتحصیلان آن و گرایش دورههای آموزشی به سمت آموزشهای نظری و غیرکاربردی، از اهمیت بیشتری برخوردار میباشد. لذا راهکار خروج از این چالشها را میتوان در تحول نظام آموزشی و توسعه آموزشهای آموزشهای علمی کاربردی به عنوان مکمل آموزشهای نظری جستجو کرد.
بنابراین با توجه به مشکلات موجود در برنامههای کشاورزی و افزایش بیکاری،خصوصاً دانشآموختگان بیکار، رویکرد آموزشهای علمی کاربردی به طور اعم و آموزشهای علمی کاربردی کشاورزی به طور اخص میتواند یکی از راهکارهای ممکن و اثربخش باشد و از طرف دیگر با توجه به ترکیب جمعیتی کشور و اهمیت بخش کشاورزی و با دقت به نتایج تحقیقات انجام شده در خصوص آموزش عالی کشاورزی برنامهریزان و مدیران کشور باید به بحث کارآفرینیتوسعه، و آموزش آن خصوصاً در آموزشهای علمی کاربردی کشاورزی با عنایت به ویژگیهای خاص این آموزشها توجه جدی داشته باشند
مزیت اصلی آموزشهای علمی کاربردی، تزریق مهارتهای تخصصی مربوط به کار است که میتواند فرد را در شغل اتخاذ شده بسیار شایسته و پربارتر از قبل نشان دهد
به اعتقاد برخی از صاحبنظران، آموزشهای علمی کاربردی کشاورزی به معنای برنامهریزی آموزشگران و متخصصان ماهر در زمینه آموزشهای علمی کشاورزی برای آموزش دانشجویان و دانشآموزان علاقهمند به امور کشاورزی یا افراد شاغل در واحدهای تولیدی است
کرادر - 1999 - معتقد است که آموزشهای علمی کاربردی کشاورزی میتوانند نقش مهمی در توانمندسازی کشاورزان، محققان، آموزشگران، کارکنان ترویج، افراد دارای مشاغل مرتبط با کشاورزی و توزیعکنندگان محصولات کشاورزی برعهده داشته باشند.
لاندکین - 2000 - در پژوهش خود تأکید کرده است که آموزشهای علمی کاربردی به عنوان یک سرمایهگذاری در بهبود کیفی نیروی انسانی به حساب میآید، بدلیل آنکه این آموزشها باعث ایجاد دانش و مهارت در فرآیند تولید همراه اشتغال در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی میشود.
از سوی دیگر بر اساس مطالعات انجام شده، از عمدهترین دلایل رشد معضل بیکاری در بین دانشآموختگان کشاورزی میتوان به این موارد اشاره کرد: عدم تناسب محتوای آموزشی با نیاز بازار کار، ضعف قابلیتهای حرفهای آموزشگران، تآکید بر مسائل و دروس نظری، عدم کفایت واحدهای عملی، ضعف مهارتهای شغلی فارغالتحصیلان، عدم توجه به آموزشهای کارآفرینی، ضعف مدرسان در دروس عملی و مهارتی، لزوم تامین نیازهای خوداشتغالی
