بخشی از مقاله
چکیده
مدیریت های شهری یکی از اثرگذارترین عناصر در ساماندهی و برنامه ریزی شهرها محسوب میگردد که نقش بسیار مهمی در اداره امور شهرها دارند. بدیهی است زمانی این ساختار مدیریتی قادر است که به وظایف خود به خوبی عمل کند که مناسب و مطلوب طراحی شده باشد و بر پایه توجه به رضایت شهروندان عمل نماید که با رویکرد مشارکتی در مدیریت محقق میشود.
این پژوهش قصد دارد تا با مطالعه ی کتابخانه ای شهر های هوشمند جهان و نتایج حاصل از نظام استاندارد های جهانی، پارامتر های نیل به شهر هوشمند را با کمک استراتژی مشارکت تحولی استخراج نماید. این تحقیق برای تحلیل زیر استراتژی های اساسی نیل به شهر هوشمند - با تاکید بر مشارکت تحولی - تکنیک دلفی کلاسیک را بکار برده است.
پارامترهای مورد توجه در این بررسی شامل اولویت های شهروندان - تعیین اولویتهای خدمات مدیریت شهری توسط شهروندان - ، تصمیمات شهروندان، نظارت شهروندان - نظارت مردم بر عملکرد شهرداری - ، جمع سپاری خدمات و سودآوری شهروندان، عدالت در خدمت رسانی، صرفه و صلاح، اعتماد شهروندان و امنیت شهروندان است. بنا به نتایج این مطالعه A2، A4 و A8 - تصمیمات شهروندان، جمع سپاری خدمات و سودآوری شهروندان و امنیت شهروندان - دارای اهمیت بالاتری بوده و باید در راس اولویت های برنامه ریزی شهری در جهت هوشمند سازی به کمک مشارکت تحولی شهروندان قرار گیرد.
مقدمه
از پدیده های مهم امروز که سخن بسیار گفته شده شهرنشینی و روند تحول آن است و آن طی سه دهه اخیر، به سطحی رسیده که در طول سالیان دورتر از آن تجربه نشده است. به عبارت دیگر، در خلال سی سال گذشته، جمعیت شهری در سطح جهانی، به بیش از دو برابر بالغ شده است. بر اساس پیش بینی های سازمان ملل طی سی سالهای آینده این پدیده در مناطق شهری در کشورهای در حال توسعه تکرار خواهد شد، به گونه ای که جمعیت شهری در این مناطق از جهان از رقم1/9 ملیارد نفر در سال2000به آستانه 4 میلیارد نفر در سال2030خواهد رسید، در حالی که در بقیه جهان، یعنی کشورهای پیشرفته صنعتی، در همان فاصله زمانی رقم 900 میلیون به یک میلیارد نفر خواهد رسید
اما در داخل این دو مجموعه جمعیتی جغرافیایی، تفاوتها و اختلافات قابل توجهی نیز وجود دارد. در حالی که این تفاوت ها در مجموعه کشورهای پیشرفته صنعتی چندان محسوس نیست، ولی در بین کشورهای دسته دیگر چشمگیر است.
اگر در حال حاضر به طور متوسط 38 درصد جمعیت افریقا در مناطق شهری زندگی می کنند، بر اساس پیش بینی ها و مطالعات سازمان ملل تا سال 2030 این رقم به 55 درصد افزایش خواهد یافت. در این میان تحولات جمعیتی آسیا نی ز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا در این قاره غول های جمعیتی تعیین کننده در تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی منطقه ای و جهانی وجود دارند.
از این رو میتوان رسیدن به سیستم های کنترل هوشمند را کلید اصلی در جهت مدیریت پارمترها ی اقتصاد ی، اجتماعی، زیست محیطی و امنیتی شهرهای آینده دانست. [1] شهر هوشمند به شهری گفته میشود که داری شش معیار اصلی زندگی هوشمند جدید از جمله: اقتصاد هوشمند، حمل نقل هوشمند، محیط هوشمند، شهروندان هوشمند، روش زندگی هوشمند و در آخر یک مدیریت اداری هوشمند باشد. نمونه هایی از اقدامات شهر های جهان در راستای هوشمند سازی، به شرح جدول شماره ی - 1 - بیان شده است.
جدول - - - 1 بیان نمونه های اقدامات شهرهای توسعه یافته جهان در راستای هوشمند سازی در حوزه های 9گانه مدیریت شهری
نمونه: شهرهای ژینگ جیانگ - توکیو
شهرسازی و معماری
نمونه: شهر های پاریس-سانفرانسیسکو -بوستون
خدمات و محیط زیست شهری
نمونه: شهر کوپنهانگ
این رو طی قراردادی با شرکت IBM قصد ایجاد سیستم های کنترل هوشمند ترافیک را دارند. در طی این تحقیقات شرکت IBM با الگو گرفتن از سیستم عصبی مغز به آنالیزی از ترافیک و راهنمای ترافیکی برای شهروندان دست یافته است که قابلیت لحظه ای در بروز کردن اطلاعات ترافیکی را دارد. این سامانه با استفاده از ابزار های کنترل هوشمند شهروندی قابلیت هدایت و اداره ی رشد نرخ تولید خودرو و ابزار های ترابری آینده ی این شهر را دارد.
در توکیو سیستم هوشمند حمل و نقل درحال توسعه و وارد شدن به مرحله جدیدی از تحرک پذیری می باشد. یکی از نگرانی ها در این حوزه مدیریت ترافیک و ایمنی می باشد که باعث دستیابی به 3 حوزه ی:
-1 مدیریت انرژی
-2 خدمات هوشمند پیمایش تحرک پذیری شخصی با استفاده از داده های بزرگ
-3 سیستم های هوشمند حمل و نقل شده است.
موضوع تحرک پذیری در مناطق و شهرهای بزرگ مساله ی بسیار مهمی است. که بویژه در اقتصاد های درحال ظهورآسیا باید مورد توجه قرار گیرد.کلمه ی کلیدی باز - - open مفهومی است که برای گسترش پتانسیل های بالقوه ی حمل و نقل هوشمند مورد تصویب قرار گرفته است. پلتفرم های باز قابلیت اتصال ایده ها، فرصتها و زمینه های همکاری بین شهروندان و مدیریت شهری را در حمل و نقل هوشمند ایجاد می نماید.
از نظر معماری پایدار در شهر هوشمند، پاریس بیشترین امتیاز را در اروپا دارد. در واقع پاریس قصد دارد با تلفیق فضاهای مختلف یک معماری جدید که ترکیبی از مفاهیم معماری مدرن و شهر سبز است ایجاد نماید. سیاست های شهرسازی پاریس براین است که پیشترفت های فناورانه ی آینده را با طبیعت پیوند دهند.
در مجموعه ی تحقیقاتی Paris Smart City Vision 2050 راه اندازی سیستم های هوشمند و فناورانه در تلفیقی با شهر سبز به عنوان الگویی جهت پیشرفت شهرسازی این شهر معرفی شده است. در راستای تحقق این هدف ایده هایی چون Mountain Tower ارایه شده است.
یکی دیگر از شهرهای موفق در این حوزه سانفرانسیسکو می باشد که با مدیریت مناسب اصول شهرسازی ،شهری سبز در آمریکای شمالی ایجاد کرده است. این شهر تاییدیه های زیادی در زمینه ی Leadership in Energy & Enviroment - LEED - Design کسب کرده است.
مدیریت شهری بوستون با طراحی نرم افزار هایی بر روی تلفن همراه توانسته است از وضعیت لحظه به لحظه ی شهر خبردار گردد. این عملیات مشارکت مردمی در همه ی حوزه های مدیریت شهری بدون نیاز به شبکه ی سنسوری خاص و بدون اعمال هزینه اضافی به مالیات دهندگان میباشد. دراین فرآیندها کنترل هوشمند شهروندان به حفظ همیشگی کیفیت خدمات منجر میشود.
طرح موسوم به "شهر بدون کربن" پروژه ای است که باعث کسب رتبه ی اول در هوشمند سازی زیست محیطی در اروپا برای شهر کوپنهانگ شده است. مدیران این پروژه به این مهم دست یافتند که تحقق شهری سبز و بدون آلودگی کربنی تا سال 2025 فقط با استفاده از تکنیک های هوشمند سازی امکان پذیر است. ایجاد محیطی که شهروندان را به سمت استفاده از دوچرخه یا تولید انرژی های تجدید پذیر هدایت نماید بدون ابزار برنامه ریزی و کنترل هوشمند - ایجاد گره های خدماتی بین شهرداری و شهروندان - میسر نیست. در این طرح %40 از حمل و نقل درون شهری توسط دوچرخه ها صورت خواهد پذیرفت؛ برای اینکه شهروندان استفاده از دوچرخه را به عنوان یک فایده ی عمومی بپندارند کلیدی چون مفهوم خدمت در قبال خدمت باید نهادینه شود. تحقق این مفهوم به صورت فراگیر و همزمان فقط با استفاده از ابزار های هوشمند قابل کنترل خواهد بود.
"فرانک جیسن" شهردار کوپنهانگ در سخرانی خود اعلام کرد که راز موفقیت آنها در توسعه ی شهر "هوشمند سازی" است.
