بخشی از مقاله
چکیده
دنیاي امروز به شدت در حال تغییر و تحول است و جهانی شدن پدیده ایست که باعث شده سازمان ها پا را از مرزهاي محلی و ملی فراتر گذاشته وارد عرصه رقابت شدید بین المللی شوند. در این میان سازمان ها براي اینکه بتوانند در این عرصه نقش پررنگ داشته باشند، باید در جستجوي شیوه هاي جدیدي براي حداکثر کردن تلاش کارکنان باشند لذا تعهد سازمانی نگرشی است که بیانگر این نکته می باشد که اعضاي سازمان به چه میزان خودشان را با سازمانی که در آن کار می کنند وفق می دهند و چقدر در آن درگیر هستند .
فردي که تعهد سازمانی بالایی دارد در سازمان باقی می ماند، اهداف آن را می پذیرد و براي رسیدن به اهداف از خود تلاش بیش از حد وفا و ایثار نشان می دهد. بدین ترتیب افزایش تعهد سازمانی کارکنان در سازمان موجب افزایش بروز رفتار شهروندي سازمانی می گردد.
در این مقاله ابتدا با ذکر مقدمه اي، تعهد سازمانی و نقش آن در افزایش رفتار شهروندي سازمانی شرح داده شده و درآخر با ارائه مدل تحقیق، راهکارهایی در این خصوص ارائه داده شده است
-1 مقدمه
جامعه ي امروزي جامعه اي سازمانی است. بسیاري از دانشمندان معتقدند که ماهیت جوامع کنونی به وسیله سازمان ها به شکل هاي مختلف و با اهداف گوناگون تأسیس و سازماندهی می شود، اما بدون تردید همه يفآن ها بر پایه تلاش هاي جسمی و روانی نیروي انسانی خود اداره و هدایت میشوند. بطور کلی می توان گفت نیروي انسانی کارآمد شاخص عمده ي برتري یک سازمان نسبت به سازمان هاي دیگر است. وجود نیروي انسانی متعهد به سازمان می تواند ضمن کاهش غیبت، تأخیر و جابجایی، باعث افزایش چشمگیر عملکرد سازمان،فرفتار شهروندي سازمانی، نشاط روحی کارکنان و تجلی بهتر اهداف متعالی سازمانی و نیز دستیابی به اهداف فردي گردد"
سازمان ها به ویژه در کشورهاي جهان سوم که نیازمند جهشی عمده در کارآمدي می باشند بایستی زمینه را به گونه اي فراهم کنند که کارکنانفو مدیرانشان با وسعت خاطر تمامی تجربیات، توانایی ها و ظرفیت هاي خود را در جهت اعتلاي اهداف سازمانی بکار گیرند. این امر میسر نخواهد شد مگر آنکه اصول و قواعد مربوط به رفتار شهروندي سازمانی شناسایی و بسترهاي لازم جهت پیاده سازي اینگونه رفتارها فراهم گردد
-2 تعهد سازمانی
تعهد سازمانی ف: به میزانفهمانند سازيففرد با سازمان، و تعهد او نسبت به اهداف سازمان اطلاق میفشود"
واقع تعهد سازمانی نشان دهنده ي رابطه ي فرد با سازمان بوده که این رابطه در سازمان به طور معنیداري قابل توصیف است
می توان گفت مفهومی است که نشان می دهد فرد تا چه حد خودش را با اهداف سازمان تطبیق داده، عضویت در آن سازمان را ارزشمند می داند وتمایل دارد با تمام توان جهت نیل به اهداف کلی سازمان تلاش نماید. افرادي که تعهد سازمانی بالاتري دارند، داراي کارایی، اثربخشی، رضایت شغلی و عملکرد بهتري هستند، مدت بیشتري در سازمان می مانند و بیشتر کار می کنند. کمتر ترك خدمت می کنند، روابط صمیمانه تري با همکاران دارند، در تصمیم گیري ها بیشتر مشارکت می کنند و مشارکت داده می شوند، تضاد و ابهام نقش کمتري دارند
-3 مراحل ایجاد تعهد سازمانی در کارکنان
سه مرحله براي تعهد سازمانی مشخص و تشریح شده است که به شرح زیر می باشد :
الف - مرحله پذیرفتن: در این مرحله شخص تاثیر تا نفوذ دیگران را می پذیرد، بدین دلیل می خواهد در قبال این پذیرش منافعی حاصل نماید. در بدو ورود فرد به سازمان و یا پیوستن فرد به سازمان، تعهد همان سازگاري است و فرد با پذیرفتن دستورات، پاداش هایی را دریافت می کند.
ب - تعیین هویت: در این مرحله فرد تاثیر یا نفوذ دیگران را می پذیرد تا اینکه به یک رابطه رضایت بخش و مناسبی با سازمان برسد. تعهد در اینجا به معنی تمایل و تداوم ارتباط با سازمان است. زیرا این ارتباط براي فرد جذابیت دارد.
ج - درونی شدن: درونی شدن مرحله پایانی است. در این مرحله فرد ارزش هاي سازمانی را مشوق درونی و سازگار با ارزش هاي خویش می داند.
به عبارت دیگر در این مرحله ارزش هاي فرد و سازمان با هم سازگار هستند. مرحله تعیین هویت و درونی شدن از جمله مبانی تعهد است که به عنوان کنون شغلی براي افزایش انگیزه و حس مسئولیت پذیري اعضاي سازمان مطرح می باشد. عدم موفقیت در این دو مرحله از تعهد مدیریت را ملزم می کند تا بر تعهد نسبی سازگاري اکتفا نماید که در این حالت می بایست به سیستم هاي کنترل رسمی، الزامات شغلی و ... روي آورد