بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مهمترین اهداف در هر سازمانی ارتقای سطح بهرهوری آن است و چون منابع انسانی در ایجاد بهرهوری نقشی محوری دارد فعالیتهای او در سازمان اثرات مهمی به جا میگذارد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارائهً راهکارهای کاربردی به منظور افزایش بهرهوری نیروی انسانی در تولید وارائهً بهینه کالاها و خدمات به مشتریان در شرکتهای تولیدی صنعتی بخش خصوصی بر اساس رفتار شهروندی و تعهد سازمانی است.
پژوهش پیش رو از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی شمرده میشود. در این پژوهش ابتدا مدل نظری و فرضیههای بین متغیرها توسعه داده شد آنگاه با کمک روش مدلیابی معادلات ساختاری و استفاده از نرمافزار آموس فرضیههای پژوهش بررسی شدند.
جامعه آماری در این پژوهش را کارکنان یکی از شرکتهای تولیدی- صنعتی بخش خصوصی در شهرستان بوشهر تشکیل میدهند. بدین منظور نمونهای برابر با 183 تن بر اساس روش سرشماری دست آمد. دادهها از طریق پرسشنامه جمعآوری و آنگاه به سنجش پایایی ابزار تحقیق با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و روایی ابزار تحقیق با استفاده از اعتبار عاملی پرداخته شد. نتایج این تحقیق نقش میانجی-گری تعهد سازمانی در تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر بهرهوری نیروی انسانی را نشان میدهد.
مقدمه
بهرهوری در عصر کنونی را یک روش، مفهوم و نگرش دربارهی کار و زندگی بیان میکنند و به صورت یک فرهنگ و جهانبینی به آن نگریسته شده است. بهرهوری در کل نهادها و سازمانها و همچنین بخشهای مختلف کار و زندگی فردی و اجتماعی انسانها میتواند دخالت داشته باشد و یک شاخص مهم تعیین کننده درآمد سرانه هر کشور است و برای افزایش بهرهوری ملی هر کشور باید درآمد سرانه آن کشور افزایش یابد
بهره وری نیروی انسانی مهمترین بهرهوری است، زیرا بهره-وری نیروی انسانی با اغلب تجزیه و تحلیلهای سازمانی در ارتباط است و عنصر اساسی در ایجاد و بهبود بهرهوری، نیروی انسانی است
مشارکت کارکنان سازمان در امور و تلاشهای هوشیارانه و آگاهانه آنان همراه با انضباط کاری میتواند بر میزان بهرهوری در یک محیط پویا اثر داشته باشد. کریس آرجریس، وارن بنیس و رنسیس لکیرت استدلال کردهاند که برای دستیابی به تعهد کارکنان در کار و خشنودی شغلی و بهرهوری، مشارکت آنها در تصمیمگیری مسئلهای بسیار حیاتی و دارای اهمیت است
در جهان پویای کنونی، سازمانها به منظور رقابت در صحنه جهانی، تأمین نیازها و انتظارات مشتریان و تطابق با ماهیت در حال تغییر مشاغل، در تلاشند تا کارکنانی را به کار گمارند که فراتر از وظیفه و نقش تعیین شده در شرح شغلشان عمل کنند زیرا اعتقاد بر این است که این رفتارهای فراتر از نقش در نحوهی عملکرد آنها منعکس میشود، مشارکت کارکنان در برنامهها را تحت تأثیر قرار خواهد داد و میتواند عامل مؤثری بر درگیری شغلی، تعهد سازمانی و عزت نفس باشد
اسکات معتقد است که منشأ اصلی مزیت رقابتی برای سازمانها، پایبندی به تعهد به سازمان و کیفیت نیروی انسانی است، یعنی افرادی که حاضرند در سازمان بیش از وظایف قانونی فعالیت کنند و رفتارهایی بروز دهند که در اثربخشی کلی سازمان مؤثر است - دیپولا و نوز، . - 2009 امروزه دیگر توجه به برنامهریزی و فرایندها به تنهایی کافی نیست، بلکه این افراد سازمانی هستند که برنامهریزیها و فرآیندها را کنترل میکنند
با توجه به گزارش سازمان بهرهوری آسیاٌ، سهم ایران در بهرهوری نیروی انسانی در تولید ناخالص ملی نگران کننده است؛ به گونهای که دادههای آماری، بهرهوری منابع انسانی در هند، چین، کره جنوبی، ژاپن و بنگلادش به ترتیب %42، %47، %43، %53 و %46 از تولید ناخالص ملی آنها است، در حالیکه در ایران این مقدار کمتر از %10است و عملاً هیچ استفاده مناسبی از منابع انسانی در افزایش تولید ناخالص ملی نشده است
همچنین شاخص بهرهوری از همهی عوامل تولید که بیانگر چگونگی بهرهگیری فعالیتهای اقتصادی از همه منابع تولید در یک کشور است در ایران نزدیک به صفر است درحالیکه این روند در سایر کشورها در حال افزایش است - همان: . - 23 از سوی دیگر در سازمانهای خصوصی شکافی عمیق بین خواستههای کارگران و مدیران وجود دارد، اغلب این شکاف منجر به گسترش فاصله میان تصمیمهای گرفته شده توسط مدیران از شرایط واقعی کار کارکنان میشود که این امر در اجرای فعالیتهای سازمان مشکل ایجاد میکند
به این نکته باید توجه نمود که، هر سازمانی در مسیر دستیابی به موفقیت یا حتی بقا باید در کارکنان خود احساس تعهد به وجود آورد. وجود نیروی انسانی کارآمد و متعهد نسبت به انجام وظایف و ارائهً خدمات، نتایج مطلوبی را برای سازمان به ارمغان خواهد داشت
