بخشی از مقاله
چکیده
امروزه ورود به عرصه ی تجاری سازی فناوری از یک مزیت به یک ضرورت تبدیل گشته است؛ از این منظر هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه ی بین دو توانمندی نوآوری تکنولوژیک تحت عنوان، توانمندی تخصیص منابع و توانمندی برنامه ریزی استراتژیک بر تجاری سازی فناوری می باشد. این پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق آن از نوع هم بستگی است. نقش متغیرهای بررسی شده ، در بین 88 نفر از مالکان و کارشناسان شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان اصفهان آزمون شده است .
برای گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات آماری، از نرم افزار spss20 و smart pls3 استفاده شده است . نتایج نشان می دهد توانمندی تخصیص منابع به واسطه توانمندی برنامه ریزی استراتژیک بر تجاری سازی فناوری اثرگذار است و معناداری این رابطه تایید می شود.
.1 مقدمه
بررسی تجارب فناورانه کشور های صنعتی، نشان می دهد که ظرفیت کشور ها در استفاده از منابع و برنامه ریزی برای توسعه خود، جایگاه ویژه ای در پیشرفت آنها داشته است.
شرکت های دانش بنیان به عنوان زاینده ی نوآوری در هر کشور از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این شرکت ها، سود نتیجه ی تجاری سازی ایده های جدید و نوآورانه ای است که از تعامل میان سرمایه های دانشی و منابع فیزیکی ناشی می شود
عدم توانایی لازم جهت تجاری سازی و پیاده سازی دستاورد های پژوهشی در محصولات و فرایند های جدید و عرضه آنها به بازار، یکی از نقاط ضعف عمده کشور های در حال توسعه در فرایند صنعتی شدن است ، که یکی از چالش های شرکت های دانش بنیان در ایران نیز بهبود فرایند تجاری سازی فناوری است.شرکت ها، با بهره گیری از توانمندی های نوآوری تکنولوژیک خود می توانند، میزان مطلوبیت عملکرد و توانایی تجاری سازی را افزایش دهند.بر اساس یافته های یام و تانگ - 2004 - 2و یام و لو - - 2011 توانمندی تخصیص منابع و برنامه ریزی استراتژیک جزئی از توانمندی های نوآوری تکنولوژیک هستند.
توانمندی تخصیص منابع یکی از فعالیتهای اصلی مدیریت استکه اجرای استراتژی را امکانپذیر میسازد. برنامه ریزی استراتژیک، ظرفیت شناسایی نقاط قوت و ضعف درونی و فرصت ها و تهدیدات محیطی و اتخاذ گونه های متفاوتی از استراتژی ها مطابق با شرایط محیطی و همچنین داشتن اهداف روشن به همراه یک نقشه راه شفاف از محصول و فرایند جدید است.
روی هم رفته، برنامه ریزی استراتژیک درصدد آن است که ظرفیت و توان مدیریت استراتژیک سازمان را به نحوی بالا برد که مدیران عالی سازمان عملاً در فرآیند برنامه ریزی درگیر شده و نقش سازنده خود را اعمال نمایند.یکی از موانع بزرگ در سر راه اجرای موفقیتآمیز استراتژی سازمان، عدم موفقیت در پیوند بین برنامههای اجرایی و تعیین اولویت در تخصیص منابع به برنامه های راهبردی بلندمدت است.
بر اساس مطالب ذکر شده توانمندی برنامه ریزی استراتژیک می تواند بهترین واسط توانمندی تخصیص منابع و تجاری سازی فناوری باشد. علی رغم تحقیقاتی که در زمینه تاثیر ، فرهنگ کار آفرینی انجام شده است، تا کنون پژوهشی که نقش واسط توانمندی برنامه ریزی استراتژیک بین توانمندی تخصیص منابع و تجاری سازی فناوری را در قالب یک مدل مفهومی آزمون نماید انجام نشده و از این حیث این پژوهش میتواند شکاف موجود در ادبیات را از این طریق پر نماید.
محل اجرای مطالعه موردی این پژوهش شرکت های دانش بنیان استان اصفهان و به طور خاص شرکت های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان می باشد. تمامی این شرکت ها از جمله شرکت های نوپا، صنعتی و تولیدی این مجموعه و همچنین سایر شرکت های دانش بنیان داخلی، مراکز تحقیقاتی و شرکت های فناوری محور که بخشی از نظام ملی نوآوری ایران را تشکیل می دهند را می توان جزء ذینفعان نتایج این پژوهش قلمداد کرد.
.2مرور ادبیات و پیشینه پژوهش
در این بخش به بررسی ادبیات و پیشینه موجود در حیطه مرتبط با متغییر ها یا همان سازه های پژوهش پرداخته شده است.
توانمندی نوآوری تکنولوژیک
بر اساس رویکرد منبع محور، توانمندی به توسعه و تجدید ساختار منابع به منظور بهره وری و دستیابی به اهداف استراتژیک اشاره دارد. - مکادوب1، - 2001 توانمندی شامل توانمندی کارکردی، عملیاتی و تکنولوژیکی است. - ارتگا2، - 2009 توانمندی تکنولوژیک به عنوان توانمندی انتقال مداوم دانش و ایده ها در مورد محصول، فرایند و سیستم ها است که منجر به ایجاد مزیت رقابتی برای شرکت و ذی نفعان می شود.
توانمندی نوآوری تکنولوژیک یکی از مهم ترین منابع ایجاد مزیت رقابتی است. - کامب و برلی4، - 2006 بورتون5 در سال 1984 توانمندی های نوآوری تکنولوژیک را نتیجه تعاملات میان مهندسان فنی، مدیریت نوآوری، سیستم های تکنولوژیک و تئوری های علمی می داند.
بسیاری از مطالعات نشان می دهد که نوآوری تکنولوژیک می تواند اثر مثبت بر رقابت شرکت و تجاری سازی تکنولوژی گذاشته و آن را بهبود بخشد
بر اساس مطالعات آلدر و شمنبار7،یام در سال 2004 توانمندی نوآوری تکنولوژیک به هفت دسته تقسیم شده است که شامل توانمندی یادگیری، تحقیق و توسعه، برنامه ریزی استراتژیک، سازمانی، تولید، بازاریابی و تخصیص منابع است که در این پژوهش تنها به بررسی رابطه میان دو توانمندی تخصیص منابع و برنامه ریزی استراتژیک بر تجاری سازی فناوری پرداخته شده است.
توانمندی تخصیص منابع
بر اساس یافته های پژوهش - یام و همکاران،2004؛هسو و همکاران،2015؛یام و همکاران - 2011 منظور از توانمندی تخصیص منابع، توانمندی شرکت برای بسیج و گسترش منابع فناورانه، انسانی و مالی در فرایند نوآوری و همچنین انتخاب پرسنل کلیدی در بخش های عملکردی شرکت و برنامه ریزی برای منابع انسانی در بخش های مختلف جهت رسیدن به اهداف شرکت از جمله تجاری سازی فناوری است. در کل منابعی که شرکت ها می بایست جهت تحقق اهداف فراهم نمایند شامل موارد زیر است
