بخشی از مقاله
چکیده
امروزه سازمانها باید با شناخت جایگاهفعلی و تحلیل نقاط قوتوضعف خود، با تکیه بر قوتها از فرصتهایمحیطی استفادهکرده و خود را برای برخورد با تهدیدها آمادهکنند. این مهم در قالب برنامهریزی استراتژیک امکانپذیر است. این تحقیق از نظر هدفکاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است .
جامعه ی آماری شامل مدیران و کارکنان بانکملّی است و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه جمعآوری شد. از ماتریس EFE وIFE به منظور ارزیابی عوامل خارجیوداخلی، از ماتریسSWOT جهت تعیین نوع استراتژیمناسب و از ماتریسQSPM برای اولویتبندی استراتژیها بهره گرفتهشد. براساس نتایج بدستآمده، استراتژی مناسب برای بانک استراتژیرقابتی است. در پایان استراتژیها بر اساس ماتریسQSPM الویتبندی شدند.
.1 مقدمه
دنیای امروز دنیای رقابت بنگاه های اقتصادی به منظور تسخیر بازارها است. بانک ها نیز با راهکارهای گوناگون می کوشند از گردونهی رقابت با سایر بانکها و مؤسسه های مالی در عرصههای ملی و بین المللی با اجزای استراتژی رقابتی در فرآیند برنامهریزی عقب نمانند
بخش بانکی یکی از بخشهای مهم اقتصاد هرکشور است که مدیریت صحیح و منطقی آن باعث اجرای صحیح سیاستهای پولی و نیز افزایش رفاه اجتماعی میشود. بانک ها فعالیت های خود را در سطح جامعه ازطریق شعب فیزیکی انجام می دهند؛ بنابراین، مدیریت صحیح ومنطقی بیان شده باید در سطح شعب بانکها نیز موردتوجه قرارگیرد
بخش بانکی در اقتصاد ایران را می توان مهمترین پل ارتباطی میان عرضه و تقاضای منابع پولی دانست؛ به حدی که، هرگونه نقصان در ساختار این بخش و ناکارآمدی عملکرد آن زمینه های بروز اختلال در سایر بخش ها را نیز فرآهم می آورد
صنعت بانکداری ایران در دهه 80 دچار تحولات ساختاری اساسی شده است
بانکها به دلیل ارتباطات بسیار عمیقی که هم با یکدیگر و هم با سایر بخش های اقتصاد دارند از جایگاه ویژه ای هم در اقتصادهای توسعهیافته و هم در حال توسعه برخوردارند. هر بحران در یک بانک قابلیت آن را دارد که به سرعت به سایر بانکها نیز سرایت کند و ورشکستگی یک بانک می تواند سایرین را نیز در معرض خظر ورشکستگی قرار دهد
در رابطه با این موضوع بانک ملی یک بانک تجاری و توسعه ای است. بانکهای تخصصی و توسعه ای در تمام دنیا جزو لاینفک توسعه اقتصادی به شمار می روند. و در تمام سال های فعالیت که با فرود و فرازهای بسیاری هم همراه بوده، از فعالان حوزه تولید و صادرات بخش کشاورزی حمایت کرده است. از این رو با توجه به اهمیت ویژه بخش کشاورزی باید گفت که نقش بانک کشاورزی در توسعه اقتصادی ، غیرقابل چشم پوشی است.
امروزه مهمترین دغدغه اکثر سازمان ها، تدوین و پیاده سازی استراتژیهایی است که موفقیت و بقای آنها را در شرایط متحول و پیچیده محیطی، تضمین نماید. برنامه ریزی استراتژیک ابزاری در اختیار سازمان ها می گذارد تا بتوانند تدوین و اجرای استراتژی را در وجوه مختلف سازمان دنبال کنند و بر عملکرد استراتژیک خود مدیریت داشته باشند
مقاله ی حاضر با توجه به ضرورت وجود برنامهریزی استراتژیک و اجرایی کردن آن در سیستمبانک ملّی منطقه شیراز تنظیم شده است، به این امید که به عنوان آغاز کوششی هرچند کوچک بتواند زمینههای لازم را برای واقعی کردن جایگاه حوزهی بانکی کشوردر شرایط رقابتی فراهم کند.
2. اهمیت و ضرورت
حضور کارآ در بخش مالی اقتصاد، تأثیر مستقیم بر رشد و توسعهی اقتصادی دارد و در این میان علاوه بر اینکه روابط نظام یافته میان نهادهای مالی تشکیل دهندهی بازارهای مالی باید منسجم، مؤثر و کارآ باشد، ساختار درونی این نهادها نیز باید به گونه ای طراحی شود که بتوانیم شاهد افزایش کارآیی در عملکرد این نهادها باشیم. ولی با توجه به عدم گستردگی بازار سرمایه در ایران و نقش مسلط نظام بانکی در تأمین مالی بنگاه های اقتصادی، نحوه ی عملکرد این نظام اثر تعیین کننده ای دارد ؛ لذا ضرورت برنامهریزی و اتخاذ روشهای نوین در بهره گیری از منابع در دسترس نظام بانکی بیش از پیش اهمیت می یابد .
استراتژی با توجه به تعاملات و نیز آشفتگی های موجود در روابط امروز کسب وکار سازمان ها لازم است و تفکر استراتژیک از طریق فهم صحیح قواعد بازار و پاسخگویی خلاقانه به آن صورت می گیرد که در محیط ناپایدار و متحول کسب وکار امروز بسیار حائز اهمیت است. زیرا بدون این تفکر، تلاش های سازمان برای دستیابی به استراتژیها تدوین شده اثربخش نخواهد بود
امروزه مدیرانی موفق اند که چشم خود را بر تغییرات سریع محیطی نبندند و با توجه به توانایی ها و ضعفهای سازمان و همچنین فرصتها و تهدیدها، به برنامهریزی استراتژیک اقدام کنند. درواقع مدیران امروزی نه تنها باید آینده را پیش بینی کنند، بلکه باید آینده را بر اساس پیش بینی های خود بسازند و خود را برای استقبال از وقایع آینده آماده سازند. با جدی ترشدن اجرای طرح تحول اقتصادی دولت در حوزهی بانکی و نیز با توسعهی چشم گیر بانکهای خصوصی و افزایش سهم آ نها از بازار و مشتریان بانکی کشور، عرصه ی رقابت برای بانکها تنگ تر شده و ضرورت اتخاذ تدابیر ویژه ازجمله به کارگیری برنامهریزی استراتژیک برای حضوری موفق در بازار بیش از پیش روشن شده است. با توجه به اهمیت موضوع، مطالعه حاضر درصدد است با درک اهمیت شناخت صنعت بانکداری در اقتصاد ایران، به بررسی وضعیتساختار بانک ملّی منطقه شیراز در این صنعت بپردازد.
3. پیشینه تحقیق
پژویان و شفیعی - - 1387 در تحقیق خود با عنوان" تحلیل ساختار در صنعت بانکداری ایران: کاربرد تجربی شاخص U دیویس " نشان داند که کشش نابرابری توزیع سهم بازاری بانک ها نسبت به ورود بانک های جدید کوچکتر از یک و برابر 0,784 بوده است. این صنعت همچنان با شرایط رقابتی فاصله دارد و لزوم اتخاذ سیاست هایی در جهت تشدید رقابت در این صنعت احساس می شود.
چگینی و جلیل وند - 1392 - در تحقیق خود با عنوان "رویکرد تدوین استراتژی در بانک های تجاری" برای تحول سازمانی بانک مسکن راهکارهای مناسبی را شناسایی و معرفی کرده است.
سلامی و علی - 1381 - در تحقیقی با عنوان " بهینه یابی ترکیب فعالیت های سرمایه گذاری در بانک کشاورزی" انجام داده اند. نتایج به دست آمده گویای آن است که تخصیص بیشتراز حدود 6 درصد از منابع مالی غیر تبصره ای بانک به فعالیت های زراعت، باغداری و دامداری به عنوان جزئی از اهداف توسعه ای بانک، موجب کاهش قابل ملاحظه درآمدهای بانک می گردد چرا که این گروه از فعالیت های تولیدی همراه با ریسک بیشتری می باشند. بر این اساس به منظور ترغیب بانک ملی و سایر بانک های کشور به تخصیص بیشتر منابع به بخش کشاورزی کمک های دولت به بانک های اعتبار دهنده به بخش های پرمخاطره کشاورزی توصیه کرده اند.
4. منطقه مورد مطالعه
بانک ملّی یکی از بانک های تجاری کشور و مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است که ماموریت آن، حمایت از بخش صنعت وکشاورزی وخدمات و زیر بخش های آن استبانک. ملّی به شکل جدید نخستین بار در سال 1258 هجری شمسی - 1296 ه - ق - ده سال قبل از بوجود آمدن بانک شاهی از سوی حاج محمد حسن امین دارالضرب یکی از صرافان بزرگ تهران به ناصرالدین شاه قاجار پیشنهاد شد . متاسفانه این پیشنهاد با دخالتهای بیگانگان و عوامل آنان جامه عمل نپوشید و بجای آن بانک شاهی در ایران مستقر گردید.
پس از استقرار مشروطیت هنگامی که دولت از مجلس شورای ملی اجازه استقراض خارجی خواست، احساسات ملی که از وامهای گذشته و رفتار بانکهای بیگانه جریحه دار شده بود به هیجان آمد و نمایندگان مردم به منظور قطع نفوذ سیاسی و اقتصادی بانکهای مذکور و در ترمیم وضع مالی خزانه ضمن مخالفت با استقراض خارجی تاسیس بانک ملی را خواستار شدند، و جمعی از بازرگانان و صرافان متعهد مشارکت در این بانک شدند و در آذرماه 1285 با اعلانی که مبین احساسات عمومی و علاقه مردم به تاسیس یک بانک اعتباری ملی در ایران بود، انتشار یافت.
در روز 23 آبان 1285 میرزا ابوالقاسم ناصرالملک وزیر مالیه وقت مظفرالدین شاه در مجلس شورای ملی حاضر شد و از اوضاع نابسامان مالی کشور خبرداد و پیشنهاد داد که دولت برای رفع این مشکل مبلغی از کشورهای اروپایی وام دریافت کند که با مخالفت شدید نمایندگان مواجه شد . نمایندگان پس از شور و پیگیری در روز 9 آذر ماه همان سال با تأسیس بانکی که بتواند برای کشور سود داشته و با سپرده های مردم به نفع کشور و مردم کارکند موافقت کردند.
خبر تشکیل بانک ملی با سرمایه 15میلیون - 30کرور - قابل افزایش به 50 میلیون تومان باوجدوشعف عموم ملت روبرو شد. از طرفی دیگر تغییرات ناگهانی در اوضاع سیاسی و انعقاد قرارداد 1907 میلادی بین دولتهای روسیه و انگلیس و تقسیم ایران و نیز آغاز جنگ جهانی اول و ورود نیروهای اشغالگر به ایران تمام کوششها و تلاشهای تشکیل بانک ملی را نقش بر آب کردواین آرزوی بزرگ مردم سالهابه تعویق افتاد. پس از پایان جنگ جهانی اول و خروج اشغالگران از ایران ، سرانجام قانون تاسیس بانک ملی ایران در جلسه مورخ 14 اردیبهشت 1306 به تصویب مجلس رسید و اساسنامه بانک در 14 تیر ماه 1307 مورد تصویب کمیسیون مالیه مجلس قرار گرفت و در روز سه شنبه20 شهریور 1307بانک ملی ایران در تهران رسماً کار خود را آغازکرد.
