بخشی از مقاله
چکیده
امروزه توریسم بزرگترین صنعت جهان است و نقش اساسی در توسعه ی کشورها دارد . هوا و اقلیم مهمترین فاکتور در صنعت توریسم محسوب می گردد . همه عناصر اقلیمی در سلامتی ، آسایش ، تفریح مردم و جلب گردشگر نقش دارند، ولی برخی عناصر ازجمله دما ، رطوبت نسبی ، ساعات آفتابی و باد اهمیت بیشتری دارند که در این مقاله مورد مطالعه قرار گرفته اند تا تاثیر آسایش گرمایی در جذب توریسم شهرستان کلیبر را که با توجه به موقعیت جغرافیایی شان از پتانسیل های ارزشمند ی برای توسعه ی توریسم برخوردارند، نشان دهیم .
این تحقیق از نظر هدف ، کاربردی و از نظر ماهیت و روش ، توصیفی می باشد . در این تحقیق آمار و اطلاعات اقلیمی منطقه در طول دوره آماری - - 2005-1985 به منظور مطالعه توان های اقلیم توریسم شهرستان کلیبر گرد آوری شد و با شاخص اقلیم توریسم TCI - - میک ژوسکی - - مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت ، که اقلیم توریسم را برای هر ماه از سال به صورت شاخص عددی و توصیفی نشان می دهد . نتایج تحقیق نشان داد که وضعیت ایده آل شاخص ماهانه TCI در شهرستان کلیبر در ماه های ژوئیه و اوت و پایین ترین میزان شاخص ماهانه TCI شهرستان کلیبر در ماههای سرد سال از دسامبر - آبان - تا آوریل - فروردین - در طبقه قابل قبول قرار دارد.
مقدمه
توریسم ، سفر موقت پاره ای از مردمان است به مقصد ی غیر از محل زندگی ، طبق تعریف سازمان جهانی جهانگردیWTO توریست کسی است که به سرزمینی یا کشوری غیر از جایی که اقامت دائمی دارد سفر کند و حداقل یک شب و حداکثر یک سال در آنجا بماند و دلیل مسافرتش تفریح ، استراحت ، دیدار بستگان ، درمان ، زیارت اماکن مقدس ، بازدید از آثار تاریخی ، مراکز فرهنگی هنری شرکت در مسابقات ورزشی یا تماشای آنها ، دیدن نمایشگاههای بازرگانی یا مراکز فعالیت های اقتصادی و شرکت در همایش ها و نشست ها باشد .
امروزه توریسم در جهان یکی از صنعت هایی است که به لحاظ تحت تاثیر قرار دادن تمام عرصه های زندگی بشر اهمیت بسیاری دارد و در این راستا اقلیم توریستی، جهت شناسائی ویژگی های اقلیمی مناطق مختلف مورد توجه بوده است. شرکت ها ، ادارات، پژوهشگران و متخصصان زیادی در سطح جهان و ایران مطالعات اساسی در رابطه با اقلیم توریستی به انجام رسانده اند که به برخی از آنها اشاره می شود.
برای مثال اهمیت اقلیم برای صنعت توریسم - آلن پری، - 1977، اطلاعات آب و هوایی مورد نیاز فعالیت های گردشگری و اوقات فراغت - اسمیت، - 1981 ، تاثیر آب وهوا بر توسعه صنعت توریسم - پری، - 1993 ، تاثیر تغییر اقلیم بر منبع آب و هوایی - میک ژوسکی، - 1985 ، روش ارزیابی آب و هوا برای توریسم - ماتزارا کیس، - 2000 ، ارزیابی اطلاعات محیطی برای تصمیم گیری و برنامه ریزی کسب وکار در بخش گذران اوقات فراغت و توریسم - سی . آر . دی فریتاس ، - 2003 ، ارزیابی اقلیم برای توریسم در شهرستان سردشت - ابراهیمی ،1383 - ، مدیریت جهانگردی ، مبانی ، راهبردها وآثار - اعرابی ، ایزدی ، - 1379، مبانی آب وهواشناسی کاربردی - اسمیت ، کیت . ، - 1386، مطالعه شرایط اقلیمی شهر شیراز به منظور توسعه توریسم با استفاده از روش - TCI بابازاده و نرگس زاده، - 1389 ، تبیین فضایی میزان آسایش اقلیمی استان لرستان براساس شاخص TCI - حسنوند ، - 1390، بررسی اثرات اقلیم و تغییرات اقلیمی بر صنعت توریسم - خسروی ، 1378 - ، جغرافیا و صنعت توریسم - رضوانی ، - 1374، ارزیابی تاثیر آب و هوا بر صنعت توریسم - ذوالفقاری، 1378 ، - 1389، تاثیر و بکارگیری داده های مختلف اقلیمی در صنعت توریسم شکیبا - 1382 - بدلیل، اهمیت منطقه آزاد ارس، خصوصاً منطقه جلفا تحقیقاتی در زمینه توریسم انجام گرفته است. برای مثال ساری صراف و همکارانش - - 1389 تحقیقی را با عنوان »پهنه بندی کلیماتوریسم منطقه ارسباران با استفاده از شاخص «TCI انجام داده اند و در آن به بررسی شرایط اقلیم و گردشگری مناطق مختلف کشور از بعد شاخص آسایشی اقلیمی - TCI - پرداخته اند و در نهایت یک تقویم گردشگری را برای منطقه ارسباران ارائه نموده اند .
مواد و روشها
تعریف شاخص اقلیم توریسم یا مدل اقلیم گردشگری 1 TCI
این شاخص ، روشی برای ارزیابی آب و هوا جهت توریسم هستند . برای ارزیابی اقلیم توریسم ، TCI شاخص مفیدی است ، نه فقط به خاطر اینکه متغیرهای اقلیمی را به صورت یک شاخص واحد ترکیب می کند بلکه به سادگی برای توریستها قابل تفسیر و تعبیر است ، همچنین TCI منبع مناسبی جهت ارزیابی عمومی ترین فعالیت های توریستی - - دیدن مکانها و مناظر - - طراحی شده است .
در این روش یک سری سیستم درجه بندی توسعه داده می شود تا یک مبنای سیستماتیک برای ارزیابی عناصر آب و هوایی فراهم شود که بیشترین تاثیر را برکیفیت تجربه ای توریسم دارد. شاخص آب و هوایی توریسم به عنوان مقیاس آسایش جسمی و فکری گردشگران از لحاظ آب و هوایی می باشد . چون آب و هوا یکی از متغیر هایی است که سبب مسافرت گردشگران می شود و حتی آنهایی که انگیزه سفر غیر آب و هوایی دارند ترجیح می دهند زمانی از سال را که در آن محل آسایش آب و هوایی بهتری دارد انتخاب کنند.
روش شاخص آب و هوای توریسم ، می تواند اطلاعات را فراهم کند که اگر تعطیلات گردشگران در زمان مشخص باشد ناحیه ای را انتخاب کنند که مناسبترین شرایط آب و هوایی را فراهم کند . TCI همچنین مزیت غیر مستقیم دیگری را فراهم می کند ، بدین صورت که به استفاده بهتر منابع آب و هوایی ، در بخش های مختلف دنیا کمک کند
