بخشی از مقاله

چکیده

قنات یکی از قدیمیترین روشهای استخراج آبهای زیرزمینی است که از 2500 سال پیش بهخصوص در ایران رایج بوده است. با توسعه بیرویه شهرها و تغییر سیستم آبرسانی شهری بسیاری از قناتها متروکه شدهاند. در شهر کرمان نیز رشته قناتهای زیادی وجود دارد. امروزه نشست ساختمانها، مشکلات ناشی از عدم شناخت دقیق مکان قناتها در زیر زمین را نشان میدهد. تعدادی رشته قنات در پردیزه افضلیپور دانشگاه شهید باهنر کرمان وجود دارند که بخش عمده چاهها به علت ساخت و ساز پنهان شدهاند. در برخی موارد شکستگی در ساختمانهای دانشگاه نشانهای دال بر وجود قنات میباشد. با توجه به این مسائل هدف از این تحقیق، شناسایی مسیر قناتهای موجود در پردیزه افضلیپور دانشگاه شهید باهنر کرمان است.

بدین منظور ابتدا عکسهای هوایی در سه بازه زمانی 1333، 1343 و 1370 ژئورفرنس گردید و سپس فیلترهای جهت دار بر روی این عکسها اعمال گردید و در نهایت میلههای قناتها بارزسازی شدند. سپس در نرم افزار Arcmap مسیر قناتها رسم گردید و بر روی تصویر ماهوارهای فعلی دانشگاه منطبق گردید. نتایج حاکی از وجود 13 رشته قنات و 441 میله قنات در پردیزه افضلیپور دانشگاه شهید باهنر کرمان میباشد. ساختمانهایی که بر روی این رشته قنات ها احداث شده اند مشخص گردیده و مناطق پر خطر برای احداث ساختمانهای جدید نیز مشخص گردید.

واژه های کلیدی: قنات، سنجش از دور، GIS، دانشگاه شهید باهنر کرمان.

-1 مقدمه

قنات یکی از قدیمیترین و اقتصادیترین روشهای استخراج آبهای زیرزمینی است که از 2500 سال پیش بهخصوص در ایران رایج بوده است. بزرگترین کانون قنات و محل تکامل آن اطراف کویرهای ایران است. قنات یک نظام آبرسانی است که در آن آبهای زیرزمینی بدون نیاز به نیروی مکانیکی و تنها با استفاده از نیروی جاذبه زمین به سطح زمین آورده میشود. بهطور کلی قنات، تشکیل شده از یک دهانه که روباز است و یک مجرای تونل مانند زیرزمینی و چندین چاه عمودی که مجرا یا کوره زیرزمینی را در فواصل مشخص با سطح زمین مرتبط می سازد - شکل . - - 1 - نیاز روز افزون به آب در پی تغییرات شدید اجتماعی- اقتصادی کشور بههمراه خشکسالی در نیم قرن گذشته باعث جایگزینی چاههای عمیق، نیمه عمیق و سدهای بزرگ بهجای قناتها شده است. استحصال بیشتر آبهای زیرزمینی از طریق حفر چاههای عمیق افت سطح آب زیرزمینی و در نتیجه خشک و متروکه شدن قنوات را به دنبال داشته است. بخشی از قناتها نیز با گسترش شهرها در

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید